Trẻ bị tăng động giảm chú ý có chữa được không?

Bệnh tăng động giảm chú ý có chữa được không còn dựa trên yếu tố trực tiếp gây ra tình trạng này, chẳng hạn như gen di truyền, vấn đề tâm lý hay xã hội. Việc phát hiện và điều trị sớm tăng động giảm chú ý sẽ giúp trẻ có cơ hội tái hòa nhập cộng đồng nhanh hơn, hạn chế để lại di chứng sau này.

Tăng động giảm chú ý có chữa được không còn phụ thuộc vào nguyên nhân gốc rễ dẫn đến bệnh. Nhìn chung, tăng động giảm chú ý là một rối loạn thần kinh não bộ có mức độ nguy hiểm thấp hơn so với những chứng bệnh khác như tâm thần, tự kỷ hoặc động kinh. Hơn nữa, khi chữa bệnh tăng động giảm chú ý ngay từ sớm có thể ngăn chặn tối đa di chứng để lại cho trẻ, thậm chí có khả năng trị khỏi hoàn toàn. Trẻ sau khi chữa khỏi chứng bệnh này vẫn có thể phát triển thể chất và trí tuệ bình thường như bao trẻ khác.

Theo quan điểm của chuyên gia cho biết, căn bệnh tăng động giảm chú ý ở trẻ sẽ được chữa khỏi dứt điểm nếu nguyên nhân bắt nguồn từ những ảnh hưởng của xã hội hoặc vấn đề tâm lý. Những trường hợp càng can thiệp trị liệu sớm thì thời gian trẻ tái hòa nhập cộng đồng sẽ càng được rút ngắn tối đa. Tuy nhiên, nếu tăng động giảm chú ý xảy ra do yếu tố di truyền hoặc trẻ có những bất thường trong cấu trúc não bộ thì kết quả trị liệu chỉ đạt được ở một mức độ nhất định.

Mặc dù việc chữa bệnh tăng động giảm chú ý có thể đạt tỷ lệ thành công cao, tuy nhiên các bậc phụ huynh cũng không nên chủ quan nếu chẳng may trẻ mắc phải tình trạng này. Bởi nếu không được kiểm soát tốt, bệnh có xu hướng ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập, sinh hoạt cũng như tương lai sau này của các bé, cụ thể:

• Học tập sa sút: Các biểu hiện như trẻ hiếu động, nghịch ngợm và kém tập trung do tăng động giảm chú ý gây ra khiến trẻ dễ xao nhãng và phân tâm chuyện học hành. Đây được xem là nguyên nhân tác động trực tiếp đến kết quả học tập của trẻ. Ngoài ra, trẻ tăng động thường khó có khả năng thực hiện hay sắp xếp những công việc đòi hỏi tính phức tạp, đồng thời dễ bị giới hạn kỹ năng viết, tính toán hoặc đọc.
• Gặp khó khăn khi kết bạn: Trẻ tăng động giảm chú ý thường có biểu hiện của sự bất đồng, chẳng hạn như thách thức, thích trêu ghẹo bạn bè hoặc khó kiểm soát cảm xúc. Tình trạng này khiến trẻ có nguy cơ cao bị cô lập, ghét bỏ, khó làm quen hay duy trì mối quan hệ với người khác. Lâu dần, chứng tăng động sẽ phát sinh nhiều cảm xúc tiêu cực cho trẻ, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như trầm cảm hoặc lo âu.
• Có tính bạo lực cao: Tính cách của trẻ tăng động thường nóng nảy, hung hăng, bồng bột và cáu giận vô cớ. Nếu không điều trị sớm, trẻ sẽ có xu hướng bạo lực khi trưởng thành.
• Mắc các rối loạn thần kinh khác: Một số trẻ bị tăng động giảm chú ý cũng có khả năng mắc thêm một số rối loạn khác như rối loạn hành vi chống đối, rối loạn giấc ngủ hoặc rối loạn cảm xúc,...
• Dễ sa ngã vào các tế nạn xã hội: Khi lớn lên, trẻ tăng động có nguy cơ cao sa ngã vào những thói tệ nạn như nghiện bia, rượu, chất kích thích, trộm cắp hoặc đua xe,...

Ngoài tìm hiểu bệnh tăng động giảm chú ý có chữa được không, cha mẹ cũng cần lưu ý một số dấu hiệu dưới đây để sớm nhận biết tình trạng bệnh của trẻ, từ đó có giải pháp can thiệp ngay từ đầu:

Biểu hiện trẻ tăng động, bao gồm:

• Thường xuyên có cảm giác bồn chồn, không thể ngồi yên và hay cử động chân tay.
• Hay chạy nhảy hoặc leo trèo.
• Nói quá nhiều.
• Gặp khó khăn khi tham gia các hoạt động tĩnh.
• Có xu hướng trả lời bột phát mặc dù chưa nghe hết câu hỏi.
• Không có sự kiên nhẫn trong lúc chờ đợi.
• Chen ngang hoặc ngắt quãng công việc hay cuộc hội thoại của người khác.

Biểu hiện trẻ giảm chú ý, bao gồm:

• Gặp khó khăn khi phải duy trì sự chú ý lâu.
• Dễ mất tập trung khi có tác động bên ngoài.
• Hay gây sai sót, kém độ tỉ mỉ và cẩn thận.
• Hiếm khi hoàn thành trọn vẹn theo hướng dẫn hoặc nhiệm vụ.
• Hay bỏ dở việc này để chuyển sang làm việc khác.
• Thường xuyên quên hoặc mất đồ.
• Có xu hướng né tránh hoặc không hứng thú khi thực hiện các hoạt động cần nỗ lực tư duy.
• Gặp khó khăn trong việc tổ chức và sắp xếp hoạt động.

Nhìn chung, việc điều trị chứng bệnh tăng động giảm chú ý ở trẻ em thường cần đến sự phối hợp chặt chẽ giữa liệu pháp hóa dược và giáo dục hành vi phù hợp. Trong đó, liệu pháp tâm lý là chìa khóa cốt lõi giúp trẻ mau bình phục và hòa nhập với cuộc sống cộng động.

Can thiệp hóa dược

Hiện nay, sử dụng thuốc là một trong những cách chữa bệnh tăng động giảm chú ý hiệu quả dành cho trẻ nhỏ. Dưới đây là một số loại thuốc thường được kê đơn để khắc phục các biểu hiện tăng động – giảm chú ý mà trẻ gặp phải:

• Thuốc hướng tâm thần giúp kích thích hệ thần kinh trung ương, ví dụ như Dextroamphetamine (trẻ trên 3 tuổi) và Methylphenidate (trẻ trên 6 tuổi).
• Thuốc ức chế chọn lọc tái hấp thu Serotonin và thuốc chống trầm cảm 3 vòng.
• Chất đồng vận α-Adrenergic (Clonidine) giúp khắc phục tăng động giảm chú ý kèm theo những hành vi gây hấn, hội chứng Gilles de la Tourette hoặc rối loạn Tic.

Can thiệp liệu pháp tâm lý

Theo nhận định của bác sĩ, liệu pháp tâm lý và giáo dục hành vi có vai trò vô cùng quan trọng đối với quá trình điều trị tăng động ở trẻ. Gia đình cần có sự yêu thương và quan tâm đúng mực đối với trẻ nhằm mang lại hiệu quả trị liệu tối ưu nhất. Một số giải pháp mà phụ huynh có thể áp dụng cho trẻ tăng động giảm chú ý, bao gồm:

• Luôn đặt ra những quy tắc rõ ràng, ngắn gọn và cụ thể, giúp trẻ hiểu chính xác cha mẹ đang mong muốn điều gì ở mình.
• Thường xuyên giao nhiệm vụ cho trẻ, giúp bé nâng cao lòng tự trọng và sự trách nhiệm.
• Tập thói quen lên kế hoạch khi làm việc cho trẻ, đồng thời thường xuyên theo dõi và hỗ trợ trẻ hoàn thành.
• Khen ngợi mỗi khi trẻ hoàn thành công việc, làm những hành động đúng đắn và nhẹ nhàng răn dạy khi trẻ có hành vi sai trái.
• Tạo cho bé sự chú ý, bao gồm nghe và nhìn mỗi khi bạn nói chuyện.
• Cho trẻ chơi những trò chơi tĩnh cần đến sự nỗ lực tư duy, tuyệt đối không để trẻ tiếp xúc với trò bạo lực.
• Tạo không gian yên tĩnh, tránh nơi ồn ào hoặc dễ bị xao nhãng mỗi khi trẻ học bài.
• Khuyến khích bé tham gia các hoạt động thể dục, thể thao hoặc các giao tiếp cộng đồng nhằm nâng cao khả năng làm quen và kết bạn của trẻ.

Nhìn chung, bệnh tăng động giảm chú ý có chữa được không còn dựa trên yếu tố trực tiếp gây ra tình trạng này. Tuy nhiên, việc phát hiện và điều trị sớm tăng động giảm chú ý sẽ giúp trẻ có cơ hội tái hòa nhập cộng đồng nhanh hơn, hạn chế để lại di chứng sau này.