Những cách giúp con chơi cùng bạn

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Chuyên viên Âm ngữ trị liệu - Âu Thị Hoa - Trung tâm Y học tái tạo & Trị liệu tế bào - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Chơi là một điều hết sức tự nhiên ở trẻ nhỏ. Điều này mang tính ngẫu nhiên và có phần tự do chứ ít chịu sự chỉ đạo từ người khác. Theo Singer và Singer( 1977) thì “ Nếu không vui thì không phải là chơi”. Chơi là cách mà trẻ em khám phá thế giới này. Trẻ không chỉ học ngôn ngữ trong khi chơi mà chơi còn cung cấp cơ hội để trẻ giao tiếp và tương tác cùng người khác. Không ít trẻ có thể chơi rất tốt khi chơi cùng bố mẹ hoặc thầy cô giáo nhưng khi tham gia chơi cùng bạn cùng lứa tuổi, trẻ lại rất ít tham gia chơi cùng. Trẻ có thể biểu hiện như không chia sẻ đồ chơi cùng bạn, không muốn cho bạn ngồi gần khu vực chơi của trẻ, không biết hỏi mượn/ cho mượn đồ chơi với các bạn khác.

Cha mẹ có thể cải thiện điều này khi tạo cho trẻ những điều kiện cần thiết để khuyến khích trẻ tham gia chơi cùng bạn. Khi tham gia chơi cùng bạn, trẻ sẽ có cơ hội để giải quyết vấn đề, cách thỏa hiệp và giải quyết xung đột với các trẻ khác. Chơi là một cách đơn giản và hiệu quả giúp trẻ học tập từ những bạn bè cùng lứa tuổi.

Khi trẻ gặp khó khăn về việc tham gia chơi cùng bạn, cha mẹ có thể dành thời gian để trẻ quan sát cách các bạn chơi và nhận biết về những người bạn xung quanh. Chúng ta có thể cung cấp tên các bạn một cách dần dần kết hợp với một đặc điểm hoặc hành động trong tình huống trẻ quan sát.

Một gợi ý tiếp theo đó là lựa chọn nhóm chơi phù hợp với con. Đó nên là nhóm nhỏ 2-3 người, những trẻ có thể lớn hơn trẻ một chút có thể chơi theo hướng dẫn và có ý thức giúp đỡ người khác. Nhóm trẻ này sẽ là yếu tố quan trọng trong việc giúp trẻ tham gia chơi ở các nhóm lớn hơn sau này. Đây có thể là các bạn hàng xóm, anh chị em họ, các bạn cùng lớp của trẻ.

Việc lựa chọn hoạt động trong giờ chơi nhóm cũng cần được bố mẹ cân nhắc trước đó. Đây nên là hoạt động mà trẻ biết cách chơi trước đó. Điều này sẽ giúp trẻ tập trung vào việc tương tác trong khi chơi nhiều hơn. Hoạt động chơi cùng các bạn sẽ được tập dượt trước cùng bố mẹ như quy tắc chơi, một vài lưu ý khi chơi, không gian chơi hay các câu giao tiếp thường gặp trong khi chơi.

Một số hoạt động chơi nhóm đơn giản có thể dễ dàng thực hiện tại nhiều môi trường khác nhau sẽ bao gồm các hoạt động chơi có cấu trúc và hoạt động chơi không có cấu trúc. Các hoạt động có cấu trúc như trốn tìm, bịt mắt bắt dê, chơi đóng vai như nấu ăn, dạy học, mua đồ, chơi cờ cá ngựa,...Các hoạt động không có cấu trúc như hoạt động âm nhạc, thổi bóng xà phòng, chơi bóng bay,...

Dưới đây là một số điều lưu ý nho nhỏ hữu ích mà bố mẹ có thể thực hiện để các buổi chơi nhóm diễn ra một cách thuận lợi. Đó là:

• Lựa chọn các hoạt động chơi mà cả trẻ và các bạn đều yêu thích.
• Hạn chế tham gia chỉ đạo hay cắt ngang cuộc vui chơi khi không thật sự cần thiết.
• Bố mẹ có thể tạo điều kiện để trẻ tương tác với bạn và lui lại, quan sát từ bên ngoài ngay khi có thể.
• Luyện tập trước với trẻ kỹ năng chơi luân phiên và khuyến khích cố gắng chờ đến lượt trong khi chơi.
• Sử dụng những công cụ trực quan như bảng hoạt động, thẻ chờ để trẻ dễ dàng hình dung lịch trình của các hoạt động và nhận biết lượt trong khi chơi.
• Động viên, khen ngợi những điểm mà trẻ và các bạn đã làm tốt trong quá trình chơi và có thể lên kế hoạch về buổi chơi tiếp theo.