Nguy cơ béo phì ở trẻ em do dùng thuốc

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Ngô Thị Oanh - Bác sĩ Nhi - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

Béo phì không chỉ đơn giản là thực trạng tích mỡ thừa ở cơ thể mà nó còn làm tăng khả năng mắc thêm nhiều bệnh lý khác. Đặc biệt, béo phì ở trẻ em là vô cùng có hại, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển sau này.

Theo 1 số nghiên cứu, 333.353 trẻ em sinh ra từ tháng 10/2006 - 9/2013 đã có 72,4% trẻ dùng kháng sinh và 11,8% dùng thuốc kháng acid. Kết quả cho thấy việc kê đơn thuốc kháng sinh và bệnh béo phì ở trẻ tác động đến nhau. Những trẻ đã được kê thuốc kháng acid để kiểm soát chứng trào ngược cũng có liên quan đến nguy cơ béo phì theo thời gian.

Theo PGS. TS. Cade Nylund tại USU cho biết, sự phản ứng của kháng sinh lên vi khuẩn đường ruột trẻ là nguyên nhân gây ra tình trạng béo phì. Kháng sinh tác dụng trực tiếp đến hệ vi sinh đường ruột và 1 số loại thuốc kháng acid cũng làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột bằng cơ chế giảm nồng độ acid. Với những thay đổi trong vi khuẩn sẽ ảnh hưởng đến việc tiêu hóa dinh dưỡng và trao đổi chất trong ruột.

Đối với điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, kháng sinh đóng vai trò rất quan trọng. Tuy nhiên, có nhiều bệnh ở trẻ em là do virus gây ra, ví dụ như cảm lạnh thông thường. Khi trẻ bị nhiễm virus thì không cần điều trị bằng thuốc kháng sinh, hạn chế mức thấp nhất trong trường hợp có thể tránh sử dụng, bởi kháng sinh gây giảm khả năng miễn dịch ruột, chống nhiễm trùng và điều chỉnh tình trạng viêm.

Theo các nghiên cứu cho thấy, việc thay đổi số lượng vi khuẩn có thể liên quan đến tình trạng trẻ bị béo phì và viêm. Phụ huynh tự ý cho trẻ sử dụng kháng sinh hay việc bán thuốc 1 cách tràn lan chính là nguyên nhân gia tăng béo phì ở trẻ. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần các nghiên cứu sâu hơn để đánh giá mối liên hệ giữa kháng sinh và loạn khuẩn đường ruột. Cho tới hiện nay, các bác sĩ nhi khoa vẫn xem tình trạng loạn khuẩn đường ruột là 1 vấn đề nghiêm trọng trong sử dụng kháng sinh, ảnh hưởng tới phát triển của hệ miễn dịch cũng như sự chuyển hóa glucose, lipid và dẫn tới béo phì ở trẻ em.

Nếu như con của bạn cũng đang phải sử dụng thuốc kháng sinh thì bạn có thể cân nhắc bổ sung men vi sinh bản chất chất của men vi sinh là các loại vi khuẩn tốt cho sức khỏe.

Ngoài ra bạn nên thiết lập cho trẻ 1 chế độ tập luyện phù hợp, bổ sung hoa quả và rau xanh trong bữa ăn hàng ngày để hỗ trợ vi khuẩn đường ruột.

Tóm lại, kháng sinh có liên quan đến tình trạng trẻ bị béo phì, do đó phụ huynh không nên cho trẻ dùng thuốc khi chưa biết nguyên nhân gây bệnh. Để hạn chế tác dụng phụ không mong muốn của kháng sinh và các thuốc khác, khi trẻ có vấn đề về sức khỏe, phụ huynh nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị phù hợp.