Cách phòng bệnh sốt xuất huyết hiệu quả

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm phổ biến, có thể gây ra nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó, việc thực hiện các biện pháp phòng chống sốt xuất huyết là vô cùng cần thiết trong bối cảnh dịch đang bùng phát mạnh mẽ.

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra với trung gian truyền bệnh là muỗi Aedes Aegypti. Do Việt Nam vẫn chưa có thuốc đặc trị và vắc xin sốt xuất huyết nên người dân cần thực hiện một số biện pháp sau đây để dịch bệnh không bùng phát.

1.1. Sử dụng màn chống muỗi chất lượng cao

Ngủ màn được các chuyên gia đánh giá là một biện pháp chủ động cũng như tối ưu để phòng ngừa sốt xuất huyết. Cho đến thời điểm hiện tại thì biện pháp tưởng chừng như đơn giản này vẫn còn nguyên tác dụng, đặc biệt còn có nhiều ưu điểm khác như chi phí sử dụng không cao và thời gian sử dụng kéo dài.

Các loại màn mỏng, nhẹ và có kiểu đan dày là sự lựa chọn hoàn hảo để phòng chống sốt xuất huyết do muỗi không thể tiếp cận chúng ta vào buổi tối.

Một số lưu ý khi sử dụng màn chống muỗi:

• Sử dụng màn đúng thời điểm để muỗi không xâm nhập hoặc chúng ta có thể dùng chúng để che cửa sổ hoặc cửa ra vào;
• Thường xuyên kiểm tra chất lượng màn để tránh trường hợp bị rách hoặc bị thủng và mất đi tác dụng ngăn muỗi vào nhà;
• Để tăng hiệu quả phòng chống sốt xuất huyết, chúng ta có thể tẩm thuốc diệt muỗi Permethrin nồng độ thấp vào màn chống muỗi.

1.2. Sử dụng thuốc chống muỗi bôi ngoài da

Một cách phòng bệnh sốt xuất huyết hiệu quả khác là bôi thuốc chống muỗi. Phương pháp này tuy được sử dụng rộng rãi nhưng đôi khi lại gây dị ứng, nổi mẩn ngứa, đặc biệt ở đối tượng trẻ em có làn da nhạy cảm.

Thuốc bôi phòng chống sốt xuất huyết thường bao gồm một số hoạt chất quen thuộc như DEET, các loại tinh dầu hay Nepetalactone... Trong đó, DEET từ lâu đã được xem là hoạt chất tiêu diệt côn trùng (trong đó có muỗi Aedes Aegypti) tốt nhất.

Để đảm bảo an toàn và hạn chế tình trạng dị ứng xảy ra, người sử dụng nên bôi ít thuốc diệt muỗi lên một vùng da nhỏ ở mặt trong cánh tay. Nếu không xuất hiện triệu chứng kích ứng hay nổi mẩn ngứa thì mới tiến hành bôi lên các vùng da khác. Đối với trẻ nhỏ có cơ địa nhạy cảm, trước khi cho bé ngủ trong màn cha mẹ hãy lau sạch thuốc bôi chống muỗi để hạn chế kích ứng do tiếp xúc lâu với da.

1.3. Trồng cây đuổi muỗi

Để phòng bệnh sốt xuất huyết hiệu quả hơn, người dân có thể áp dụng một phương pháp tự nhiên là trồng các loại cây có khả năng đuổi muỗi ra khỏi nhà.

Một số cây trồng được trong nhà có đặc tính kỳ diệu khi ngăn cản quá trình muỗi sinh sản, trong đó đặc biệt là cây hương thảo, cây đinh hương, hoa oải hương, ngũ bì gia...

Nếu vẫn cảm thấy cây hoa tươi không phù hợp, người dân có thể chuyển sang sử dụng hoa khô đem bỏ vào các túi thơm, sau đó treo gần cửa hay những nơi ẩm thấp (vị trí muỗi hay tập trung).

Để tăng thêm hiệu quả của các loại cây đuổi muỗi, chúng ta có thể giải phóng tinh dầu trong lá cây bằng cách:

• Chà xát để mùi hương lan tỏa nhanh trong không khí;
• Đem lá cây đun sôi với nước, sau đó nguội và cho vào bình để xịt những vị trí muỗi hay ẩn nấp.

1.4. Đặt lưới chống muỗi

Việc lắp đặt lưới chống muỗi là một cách phòng bệnh sốt xuất huyết hiệu quả, đặc biệt cần thiết khi nhà có trẻ nhỏ. Lưới chống muỗi nên lắp đặt ở các ô thoáng, cửa sổ và cửa ra vào. Biện pháp vừa có khả năng ngăn muỗi hiệu quả vừa tạo không khí thoáng mát trong phòng và ngăn cản ánh sáng.

1.5. Bật tính năng đuổi muỗi của máy điều hòa

Một số dòng máy điều hòa hiện đại được nhà sản xuất tích hợp thêm công nghệ đuổi muỗi bằng sóng siêu âm với hiệu quả chống muỗi lên đến hơn 80%. Các chuyên gia cho biết sóng, siêu âm không hề ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe con người, bao gồm đối tượng phụ nữ mang thai.

Một số cuộc thử nghiệm cho kết quả: Sóng siêu âm tần số 30-100kHz khiến muỗi không thể bắt tín hiệu khí CO2 do con người thải ra khi hô hấp, qua đó không thể tấn công con người và giúp phòng chống sốt xuất huyết hiệu quả cho cả gia đình. Sóng siêu âm tần số này có khả năng làm các tế bào cảm giác của muỗi bị tê liệt nên mất đi khả năng dò tìm mục tiêu hút máu.

1.6. Dùng đèn bắt muỗi

Nếu không đủ điều kiện trang bị điều hòa, chúng ta có thể áp dụng cách phòng bệnh sốt xuất huyết bằng cách đặt đèn bắt muỗi ở các vị trí nhạy cảm như phòng ngủ, các khu vực sinh hoạt chung trong nhà (như phòng khách, phòng bếp...) hoặc những nơi không thể che chắn bằng màn chống muỗi được.

Thiết bị đèn bắt muỗi được sản xuất với kích thước vừa phải và rất tiện lợi khi đặt trong không gian nhỏ. Đèn tạo ra tia sáng UVA (tia cực tím) và phát ra hơi nóng tương tự hơi người để dẫn dụ muỗi, sau đó sử dụng quạt hút muỗi vào trong và giật chết bằng lưới điện.

1.7. Dùng tinh dầu

Muỗi rất sợ mùi hương của các loại tinh dầu. Do đó, một cách phòng bệnh sốt xuất huyết có thể hiệu quả là đốt tinh dầu long não hoặc nhỏ vài giọt vào nước lau sàn, sau đó đóng kín tất cả các cửa ra vào/cửa sổ khoảng 15-20 phút. Mùi tinh dầu khiến muỗi trú ngụ trong phòng phải bay hết đi, vì vậy với cách phòng bệnh sốt xuất huyết này, chúng ta có thể đã đuổi muỗi trong nhà một cách triệt để.

Tuy nhiên, người dùng đặc biệt lưu ý hạn chế đốt tinh dầu trong phòng kín do nguy cơ xảy ra hỏa hoạn bất cứ khi nào. Nếu trẻ em vui đùa, cha mẹ tốt nhất hãy để lò đốt tinh dầu trên cao và tránh xa tầm tay trẻ nhỏ.

Tuy nhiên, tinh dầu không nên quá lạm dụng, chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn và bảo quản ở nơi thực sự an toàn.

1.8. Phát quang bụi rậm

Không chỉ nông thôn mà cả thành phố hiện tại đều có thể áp dụng cách phòng bệnh sốt xuất huyết ngay từ việc phát quang bụi rậm. Đây là một trong những phương pháp có hiệu quả tốt để phòng ngừa sốt xuất huyết.

Ngoài ra, khi thực hiện các biện pháp phòng ngừa sốt xuất huyết cần lưu ý những vấn đề sau:

• Phá bỏ nơi sinh sản của muỗi, bao gồm thu dọn, phá hủy các dụng cụ (như lốp xe ô tô, đồ sắt, các hộp kim loại, hộp nhựa...) xung quanh nhà;
• Lấp đầy các ổ nước, ổ gà bằng đất, đá hoặc múc cạn nước để khô ráo;
• Phát quang cây cối xung quanh nhà với mục đích giảm nơi sinh sản của muỗi đẻ trứng trong các ổ nước bóng râm.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm do virus gây ra và lây lan chủ yếu do muỗi vằn. Sốt xuất huyết được xem là bệnh đặc hữu ở các vùng khí hậu nhiệt đới và theo ước tính đã lây nhiễm cho 390 triệu người và gây ra khoảng 20.000 trường hợp tử vong trên toàn thế giới mỗi năm.

Ngày 23/8/2022, Tập đoàn Dược phẩm lớn nhất Nhật Bản Takeda đã thông báo vắc xin sốt xuất huyết của hãng đã được cấp phép tại Indonesia. Đến ngày 08/12/2022, vắc xin sốt xuất huyết của Takeda đã được thông qua và cấp phép sử dụng tại các nuóc thuộc Liên minh Châu Âu cho tất cả mọi người từ 4 tuổi trở lên.Và gần đây nhất vào ngày 14/3/2023, vắc xin sốt xuất huyết của Takeda cũng đã được phê duyệt sử dụng cho những người trong độ tuổi từ 4 đến 60 tuổi tại Brazil, đánh dấu lần phê duyệt đầu tiên tại khu vực Châu Mỹ Latinh.

Tập đoàn Dược phẩm lớn nhất Nhật Bản Takeda gần đây đã tiến hành nhiều nghiên cứu chứng minh tính an toàn và hiệu quả lâu dài của vắc xin sốt xuất huyết của Takeda, trong đó nghiên cứu hiệu quả phòng sốt xuất huyết (Tetravalent Immunization against Dengue Efficacy Study-TIDES) trong thời gian 54 tháng, đã chứng minh tính hiệu quả và an toàn của vắc xin sốt xuất huyết của Takeda.

Hy vọng những thông tin trong bài viết trên đã giúp độc giả hiểu hơn về cách phòng bệnh sốt xuất huyết và trong thời gian tới đây vắc xin sốt xuất huyết sẽ được phê duyệt và sử dụng rộng rãi trên toàn cầu cũng như tại Việt Nam để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe cho mọi người.

Tài liệu này được hỗ trợ bởi Takeda.