Phải làm gì khi bị đau bụng ngộ độc thức ăn?

Ngộ độc thực phẩm là tình trạng người bệnh không may ăn phải thực phẩm nhiễm độc chất. Một trong những dấu hiệu nhận biết rõ nhất là các cơn đau bụng cấp tính. Tuy nhiên, nhiều người vẫn bối rối chưa biết nên làm gì khi bị đau bụng ngộ độc thức ăn.

Khi bị ngộ độc thực phẩm, người bệnh thường có các biểu hiện điển hình như:

• Đau bụng từng cơn kèm tiêu chảy (đi tiêu phân lỏng hoặc lẫn máu);
• Sốt, ớn lạnh;
• Mệt mỏi, suy nhược;
• Ói mửa, buồn nôn;
• Chán ăn;
• Chóng mặt, nhức đầu, khó thở;
• Đau cơ.

Thông thường các biểu hiện của ngộ độc thức ăn có thể diễn ra sau vài phút, vài giờ, thậm chí là 1-2 ngày sau khi sử dụng thực phẩm. Tuy nhiên nếu thấy cơ thể có thêm những biểu hiện bất thường như: rối loạn ý thức, suy hô hấp, co giật, không thể gây nôn, nghi ngờ ngộ độc Botulism. đi ngoài ra máu trong 24 giờ... thì cần đưa người bị nạn đến các cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ.

Dựa theo các đánh giá lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh một số kỹ thuật như xét nghiệm máu, cấy phân (xét nghiệm phân)... nhằm tìm kiếm sự hiện diện của vi sinh vật gây bệnh, từ đó xác định chính xác nguyên nhân gây ngộ độc và có hướng xử trí phù hợp.

Bị ngộ độc thực phẩm mức độ nhẹ sẽ khiến bệnh nhân mệt mỏi, suy nhược, nặng thì có thể gây tử vong. Do vậy việc nắm rõ cách sơ cứu ngộ độc thực phẩm là bước quan trọng giúp ngăn ngừa hậu quả nghiêm trọng và bảo vệ tính mạng của người bệnh. Các cách sơ cứu khi bị ngộ độc thực phẩm bao gồm:

2.1. Thực hiện thao tác gây nôn

Ngộ độc thức ăn thường gây ra các triệu chứng như: đau bụng quằn quại, tiêu chảy, nôn mửa... Và điều quan trọng nhất lúc này là cần giúp người bệnh đưa chất độc ra ngoài cơ thể càng nhanh càng tốt, tránh để chất độc ngấm sâu vào cơ thể, phát tát và gây hại.

Gây nôn thường được áp dụng với người bệnh còn tỉnh táo, có biểu hiện muốn nôn ói ngay sau khi ăn đồ nhiễm độc. Ngay lúc này, cần dùng mọi biện pháp để người bệnh nôn hết những thức ăn đã ăn, nôn càng nhiều càng tốt. Ví dụ như: Cho bệnh nhân uống 1 ly nước muối pha loãng rồi dùng ngón trỏ móc họng (ngoáy họng) ở vị trí góc cuống lưỡi gần họng để kích thích cảm giác nôn ở người bệnh.

2.2. Để bệnh nhân nghỉ ngơi và uống nhiều nước

Nếu người bị ngộ độc thực phẩm nôn và tiêu chảy nhiều lần thì có thể sẽ xảy ra tình trạng cơ thể mất nước. Lúc này cần để bệnh nhân nghỉ ngơi và uống nhiều nước để ngăn ngừa mất nước. Lưu ý: Đối với trẻ nhỏ, nên cho trẻ uống nước từng ngụm nhỏ đề từng bước bù nước cho trẻ.

2.3. Cho người bệnh uống Oresol

Nếu bệnh nhân có kèm theo tiêu chảy hoặc chỉ bị tiêu chảy, điều quan trọng nhất là phải cố gắng thay thế chất lỏng và lượng muối bị hao hụt. Một trong những cách hiệu quả nhất chính là sử dụng dung dịch bù điện giải Oresol. Phương pháp này không chỉ giúp cơ thể bù lượng nước đã mất mà còn giúp pha loãng các chất độc trong cơ thể.

Tuy nhiên, người thân trong gia đình nên lưu ý đọc kỹ hướng dẫn sử dụng Oresol, pha nước theo đúng liều lượng chỉ định, không dùng dung dịch đã pha quá 24 tiếng, không đun sôi dung dịch...

2.4. Cho bệnh nhân nằm ngửa, đầu thấp

Đôi khi bệnh nhân ngộ độc thực phẩm sẽ có tình trạng khó thở, nghẹt thở. Lúc này người sơ cứu nên dùng tay sạch kéo lưỡi người bệnh ra ngoài (tránh để tụt vào trong) và giúp người bệnh dễ thở hơn.

2.5. Duy trì theo dõi nhịp tim

Trường hợp ngộ độc thức ăn mức độ nặng, người bệnh có thể có các dấu hiệu như khó thở, loạn nhịp tim hay tụt huyết áp. Cần duy trì theo dõi nhịp tim của bệnh nhân để có hướng xử lý kịp thời.

2.6. Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế

Sau khi tiến hành quy trình sơ cứu ngộ độc thực phẩm bao gồm các cách gây nôn, bù chất điện giải và nước,... dù tình trạng người bệnh có dấu hiệu tỉnh táo thì vẫn cần được đưa tới các cơ sở ý tế gần nhất để kiểm tra và tiến hành thực hiện các bước cấp cứu khi cần thiết.

Sau khi tình trạng đau bụng do ngộ độc thức ăn thuyên giảm, người bệnh cần lưu ý:

• Ăn uống từ từ trở lại với những loại thức ăn mềm, nhẹ, vị nhạt, dễ tiêu như: chuối, bánh mì, cơm... Tuy nhiên không nên ăn quá no vì có thể gây quá tải do hệ tiêu hóa còn yếu;
• Ngừng ăn nếu cơn buồn nôn quay trở lại. Nhưng cũng tránh tình trạng kiêng khem, nhịn ăn, sợ ăn sau khi bị ngộ độc thức ăn vì điều này sẽ khiến cơ thể suy nhược;
• Tránh tiêu thụ các sản phẩm từ sữa, rau sống, rượu, caffeine, nicotin, thức ăn có nhiều chất béo hoặc cay trong vài ngày;
• Nếu cơ thể khó chịu có thể cân nhắc dùng thuốc Acetaminophen. Tuy nhiên với những người mắc bệnh gan thì nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc;
• Không nên sử dụng thuốc chống tiêu chảy vì có thể làm chậm quá trình loại bỏ vi khuẩn khỏi các cơ quan tiêu hóa.