Bệnh xơ gan ở người cao tuổi nguy hiểm không?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa I Võ Thị Thùy Trang - Bác sĩ Nội soi tiêu hóa, Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

Dưới một tác nhân nào đó làm cho các tế bào gan bị tổn thương liên tục trong thời gian dài, các tế bào bị tổn thương sẽ bị các mô sẹo thay thế dẫn tới xơ gan. Tổn thương dạng xơ hóa tại gan không thể phục hồi nên nếu các tế bào gan liên tục bị tổn thương và thay thế bởi các mô sẹo thì các tế bào gan còn lại không đủ khả năng thực hiện chức năng của gan. Ngoài ra, các mô sẹo này sẽ ngăn chặn dòng máu tới gan cũng gây suy giảm chức năng gan.

Khi bị chức năng gan suy giảm sẽ gây ra một loạt các dấu hiệu. Một số triệu chứng thường thấy hơn ở người già bao gồm:

• Phù: Bệnh nhân lớn tuổi có tỷ lệ xuất hiện phù nề khi cao khoảng 85%. Thường nguyên nhân dẫn tới phù do giảm tổng hợp albumin máu, làm giảm áp lực keo, nên dịch trong lòng mạch bị đẩy ra mô kẽ gây phù.
• Vàng da: Người già mắc bệnh xơ gan thường có triệu chứng vàng da. Do chức năng gan suy giảm nên khả năng chuyển hóa bilirubin kém hơn, gây tích tụ bilirubin gián tiếp gây nên vàng da. Tình trạng vàng da đi kèm với ngứa.
• Tràn dịch màng bụng: Xơ gan tuổi già tỷ lệ phát sinh tình trạng tràn dịch màng bụng gần khoảng 90%.
• Ngoài ra, có thể xuất hiện các dấu hiệu khác như ăn kém, mệt mỏi, ngứa, buồn ngủ...

Có nhiều nguyên nhân gây xơ gan ở người già, một số nguyên nhân thường thấy bao gồm:

• Do virus: Trong đó virus viêm gan B và C là hai nguyên nhân chính dẫn tới xơ gan.
• Do uống nhiều rượu bia.
• Mắc một số bệnh lý miễn
• Tình trạng ứ máu tại gan kéo dài, gặp trong một số bệnh lý như suy tim, tắc tĩnh mạch chủ trên.
• Tắc mật kéo dài.
• Do nhiễm một số chất độc hóa học, tích tụ sắt và đồng trong cơ thể.
• Thuốc: Một số loại thuốc dùng lâu ngày có thể dẫn tới xơ gan như methotrexate hoặc isoniazid.
• Tình trạng gan nhiễm mỡ nặng không do rượu. Tiến triển tình trạng này thường kéo dài từ 10 tới 20 năm có thể dẫn tới xơ gan.

Bệnh lý xơ gan không chỉ gây nguy hiểm đối với người trẻ mà còn rất nguy hiểm khi gặp ở người cao tuổi.

Ở người cao tuổi nếu gặp xơ gan còn nguy hiểm hơn do cơ thể của người cao tuổi có sức đề kháng kém hơn. Do đó những biến chứng xơ gan ở người cao tuổi thường xuất hiện rất sớm, đây là yếu tố góp phần tăng nguy cơ tử vong nếu người bệnh không được điều trị sớm từ giai đoạn sớm.

Ngoài ra, người cao tuổi hầu hết có các bệnh lý kèm theo, khi bị xơ gan kết hợp với các bệnh lý phối hợp thì tình trạng bệnh khó kiểm soát và nguy hiểm hơn.

Nói chung nếu bệnh xơ gan ở người cao tuổi phát hiện càng muộn thì tình trạng càng trầm trọng. Việc phát hiện sớm rất có ý nghĩa trong điều trị, tiên lượng và giúp hạn chế nguy cơ biến chứng nguy hiểm xảy ra. Với người cao tuổi việc khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm những bệnh lý có thể chưa có những biểu hiện dấu hiệu lâm sàng rõ, từ đó lên kế hoạch điều trị và kiểm soát bệnh sớm.

Những biến chứng của bệnh xơ gan ở người cao tuổi có thể gặp như:

• Xuất huyết đường tiêu hóa trên do giãn vỡ tĩnh mạch thực quản: Đây là một biến chứng chung có thể gặp ở mọi bệnh nhân xơ gan. Nhưng tình trạng này hay gặp hơn ở người cao tuổi. Biến chứng này gây ra triệu chứng nôn ra máu, đại tiện ra phân đen. Người bệnh mất máu nhiều có nguy cơ gây nguy hiểm đến tính mạng.
• Hôn mê gan: Gan bị xơ không đảm bảo chức năng đào thải chất độc trong cơ thể. Do đó trong trường hợp xơ gan nặng các độc tố có hại cho cơ thể do quá trình chuyển hóa và ở ruột đi vào máu tích tụ lại trong não gây ra bệnh não gan với các triệu chứng như rối loạn tri giác đến hôn mê gan. Tình trạng này rất nguy hiểm, cần điều trị cấp cứu.
• Ung thư gan: Xơ gan có nguy cơ dẫn đến tới ung thư gan. Nếu để dẫn tới biến chứng này sẽ vô cùng nguy hiểm tới sức khỏe và tính mạng ở người cao tuổi. Ung thư gan không chỉ gây ra những tổn thương, gây nên mệt mỏi tinh thần khiến bệnh nhân ngày càng suy kiệt, mệt mỏi...

Xơ gan là bệnh lý nguy hiểm chung cho mọi đối tượng, nhưng ở người già thì bệnh càng nguy hiểm hơn. Nếu phát hiện bệnh sớm có thể kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ gây bệnh, từ đó giảm thiểu tối đa nguy cơ phát triển của bệnh xơ gan, kéo dài tuổi thọ cho bệnh nhân. Nên định kỳ kiểm tra sức khỏe để phát hiện bệnh lý xơ gan ở những giai đoạn sớm.