Sự khác biệt giữa thuốc co mạch và thuốc giãn mạch

Thuốc co và giãn mạch là hai loại thuốc mang đến tác dụng khác nhau nên cần tìm hiểu kỹ trước khi sử dụng.

1.1 Thuốc co mạch

Thuốc co mạch thường được sử dụng để hỗ trợ mạch máu co bóp giúp cơ thể lưu thông máu duy trì sự sống tốt hơn. Bên cạnh đó khi sử dụng thuốc co mạch không nên nhầm lẫn với thuốc tim mạch khác cùng công dụng như làm tăng huyết áp nhanh.

Khả năng co mạch giúp tăng huyết áp nhanh chóng sẽ phù hợp khi bệnh nhân khó thở hay có chỉ số huyết áp ở mức thấp. Cơ chế hoạt động của thuốc được phân tích trong các thí nghiệm hóa sinh cho thấy khi phản ứng xảy ra, mạch máu bị thắt lại nên áp lực bên trong tăng lên.

Thuốc co mạch có nhiều loại khác nhau về thành phần và công dụng thực tế. Tuy nhiên, hầu hết các loại thuốc đều dùng điều trị khi bệnh nhân đang sốc. Khả năng tăng huyết áp của thuốc sẽ cải thiện tình trạng cho bệnh nhân khi đang bị sốc hoặc cơ thể không kịp thời cung cấp đủ lượng oxy theo nhu cầu. Vì thế nếu sử dụng thuốc đúng cách và đúng lúc, bệnh nhân sẽ bảo vệ được tính mạng.

Thêm vào đó, một số trường hợp mạch máu giãn rộng gây ra mất máu khó kiểm soát cũng có thể sử dụng thuốc co mạch để cải thiện. Hơn thế, khi kiểm soát được sự co giãn mạch, người bệnh sẽ không gặp phải tình uống giãn nở đường tiêu hóa bất ngờ.

Công dụng của thuốc co mạch ngoài làm co mạch máu thì thực tiễn còn ứng dụng cho những cơn đau nửa đầu. Trường hợp đau ở mức nghiêm trọng nguy hiểm đến sức khỏe người bệnh nên sử dụng triptan để kiểm soát cơn đau giúp tình trạng được tốt hơn.

Bên cạnh những công dụng mà thuốc co mạch mang lại thì không thể phủ nhận rằng người bệnh luôn có nguy cơ gặp những tương tác phản ứng phụ như:

• Hoa mắt chóng mặt
• Suy giảm nhịp tim
• Rối loạn tiêu hóa
• Tăng chỉ số đường huyết

Ngoài ra, người dùng thuốc co mạch liên tục trong khoảng thời gian dài sẽ có nguy cơ xuất hiện sỏi thận. Chính vì thế, thuốc co mạch là thuốc kê đơn chỉ sử dụng sau khi đã xác định rõ nguyên nhân và bệnh tình của bản thân.

Để phân tích rõ ảnh hưởng cũng như nguy hiểm do thuốc co mạch gây ra trong thời gian sử dụng, các nghiên cứu hóa sinh đã thực hiện thí nghiệm và phát hiện rằng, liều lượng sử dụng cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng xuất hiện phản ứng phụ nguy hiểm.

Sau khi sử dụng thuốc co mạch cho bệnh nhân mắc chứng huyết áp thấp, người bệnh nên lưu ý phòng ngừa để giảm nguy cơ viêm tụy. Đồng thời, thân nhiệt của người bệnh có thể rối loạn nên cần được chú ý để có thể tránh tình trạng say nắng hay sốc nhiệt sau khi sử dụng thuốc co mạch.

1.2 Thuốc giãn mạch

Bên cạnh thuốc co mạch thì có thuốc giãn mạch hoạt động với cơ chế ngược lại. Chúng sẽ làm giãn nở mạch máu thay vì co thắt lại để làm giảm áp lực lên thành mạch khiến chỉ số huyết áp giảm xuống.

Điểm chung của cả thuốc co mạch và thuốc giãn mạch chính là gây nên sự thay đổi cho thành mạch. Chúng đều được dùng cải thiện tình trạng mạch máu bất thường do co hoặc giãn gây ra để đưa về trạng thái ổn định. Thuốc giãn mạch cũng được phân chia thành nhiều loại với công dụng cho từng bệnh nhân cụ thể.

Khi sử dụng thuốc giãn mạch, người bệnh cần lưu ý rằng chỉ chọn thuốc này ở trường hợp khẩn cấp. Hầu hết những bệnh nhân huyết áp cao đang nguy hiểm sẽ dùng để giảm huyết áp xuống mức ổn định. Theo công dụng đó, thuốc giãn mạch thường sử dụng khi bệnh nhân gặp các tình trạng:

• Suy tim
• Cao huyết áp
• Tăng huyết áp ở phổi
• Điều trị cơn đau thắt vùng ngực
• Tiền sản giật hay sản giật ở phụ nữ khi mang thai và sau sinh
• Nhồi máu cơ tim
• Đau tim

Các loại thuốc giãn mạch máu đều có cách sử dụng và liều dùng riêng trong trường hợp bệnh nhân cụ thể. Tùy theo mức độ bệnh của người điều trị mà nên tham khảo thông tin qua bác sĩ để được hướng dẫn và hỗ trợ sử dụng thuốc hiệu quả.

Cũng giống như thuốc co mạch, thuốc giãn mạch cần được phân biệt với các thuốc tim mạch khác thường dùng. Đồng thời bệnh nhân nên chú ý để phòng tránh phản ứng phụ nguy hiểm mà thuốc giãn mạch có thể gây ra với cơ thể sau khi sử dụng:

• Sưng phù do tích nước hoặc muối natri
• Nhịp tim tăng nhanh
• Tóc mọc nhanh
• Đau nhức xương khớp
• Khuôn mặt thay đổi so với ban đầu
• Dị ứng
• Hoa mắt chóng mặt

Các phản ứng phụ của thuốc giãn mạch tùy thuộc vào khả năng thích ứng của mỗi người bệnh. Để tránh ảnh hưởng này, bệnh nhân nên dùng thuốc dưới sự theo dõi và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa đang điều trị. Thêm vào đó, nên ghi nhớ một số lưu ý khi sử dụng thuốc giãn mạch để bảo vệ bản thân:

• Kiểm soát huyết áp sau khi sử dụng thuốc
• Tránh căng thẳng áp lực tâm lý
• Không nên lái xe khi dùng thuốc

Với đàn ông, thuốc giãn mạch gây ảnh hưởng đến sự lưu thông mạch máu nên cần lưu ý nếu phải điều trị rối loạn cương dương đồng thời. Trong khi sử dụng thuốc giãn mạch bệnh nhân cần thường xuyên kiểm tra chỉ số huyết áp tránh bị giảm nhanh gây ra huyết áp thấp dẫn đến nguy hiểm.

Thuốc co mạch và thuốc giãn mạch thường sử dụng khi bác sĩ kê đơn và yêu cầu điều trị. Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng một trong hai loại thuốc này khi chưa có chỉ định và cần tìm hiểu kỹ thông tin về loại thuốc sẽ sử dụng trước khi dùng chúng.

Theo quy định hiện tại, các cơ sở y tế mới được pháp cấp phát và lưu hành thuốc. Vì thế tình trạng bệnh nhân mua được ở hiệu thuốc sẽ gần như là không. Khi dùng thuốc co mạch và thuốc giãn mạch người bệnh sẽ gặp những thay đổi do cơ chế thuốc gây ra.

Hầu hết bệnh nhân phù hợp với thuốc sẽ hạn chế nguy cơ xuất hiện phản ứng phụ nguy hiểm. Tuy nhiên, người bệnh cần nhớ sử dụng đúng liều lượng và chỉ dẫn của bác sĩ. Liều lượng thuốc thường là nguyên nhân ảnh hưởng nhiều nhất đến người bệnh nếu không được chú ý.

Sau khi dùng thuốc, người bệnh không nên vận động mạnh hoặc làm công việc cần sự tập trung do phản ứng từ thuốc sẽ dễ gây ra tai nạn. Hãy cố gắng nghỉ ngơi thư giãn nhiều hơn để thuốc phát huy công dụng và không gây ra những tương tác nguy hiểm đến sức khỏe.

Thuốc co mạch và thuốc giãn mạch là thuốc sử dụng để tác động lên mạch máu nhằm giúp cải thiện tình trạng tắc nghẽn hoặc giãn nở mạch máu nguy hiểm. Công dụng của mỗi loại thuốc đều đối lập nhau nên bệnh nhân cần phân biệt tránh dùng nhầm giữa thuốc co mạch và giãn mạch.

Do đặc điểm tính chất của thuốc co mạch và giãn mạch có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nên sẽ chỉ sử dụng tại bệnh viện dưới sự theo dõi của bác sĩ. Bệnh nhân cần tuân thủ mọi yêu cầu dùng thuốc mà bác sĩ đưa ra để tránh phản ứng phụ nguy hiểm.

Nguồn tham khảo: webmd.com