Fortrans: Công dụng, liều dùng và cách sử dụng

Bài viết bởi Dược sĩ Nguyễn Thu Giang - Dược sĩ Lâm sàng - Khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City

Fortrans là dạng thuốc bột pha dung dịch uống vẫn thường được sử dụng để làm sạch đại tràng. Thành phần của thuốc bao gồm Macrogol 4000 (chính là polyethyleneglycol 4000), Sulfate natri khan, bicarbonat natri, chloride kali, saccharin natri. Riêng thành phần Macrogol cao phân tử 4000 là những polymer dài thẳng liên kết với các phân tử nước bằng những cầu nối hydrogen. Khi uống vào đường tiêu hóa, chúng làm tăng lượng dịch trong lòng ruột. Lượng dịch này không bị hấp thụ mà sẽ đi ra ngoài cơ thể qua đường tiêu hóa, do đó dung dịch có tác dụng nhuận tràng. Thuốc Fortrans được xếp vào nhóm thuốc nhuận tràng thẩm thấu.

Thuốc Fortrans được chỉ định uống để làm sạch đại tràng trước thăm dò nội soi, chụp X-quang, phẫu thuật đại tràng.

Tuy nhiên, thuốc không được dùng cho các trường hợp: mất nước, suy tim nặng, ung thư đại tràng tiến triển hoặc các bệnh đại tràng khác dẫn đến phá vỡ quá mức của niêm mạc ruột, người bệnh đang gặp hoặc nghi gặp tắc ruột hoặc liệt ruột, trẻ dưới 15 tuổi do chưa có đầy đủ dữ liệu nghiên cứu lâm sàng. Trường hợp thủng đường tiêu hóa hoặc nguy cơ thủng đường tiêu hóa cũng là đối tượng chống chỉ định.

Để thuốc phát huy tác dụng và giảm tác dụng không mong muốn, người bệnh cần sử dụng thuốc đúng cách: một gói pha với 1 lít nước, khuấy đều cho đến khi tan hoàn toàn rồi mới uống. Liều trung bình là 3-4 lít dung dịch thuốc đã pha. Có thể uống thuốc 1 lần hoặc chia nhiều lần để đảm bảo uống đủ lượng dung dịch thuốc:

• Với liều chia nhỏ: có thể uống 2 lít vào buổi tối trước khi làm thủ thuật và 2 lít vào buổi sáng làm thủ thuật, hoặc uống 3 lít vào tối hôm trước và 1 lít vào buổi sáng làm thủ thuật. Người bệnh cần phải uống xong thuốc trước khi làm thủ thuật 3-4 giờ.
• Với liều 1 lần : uống 4 lít vào buổi tối trước khi làm thủ thuật, có thể nghỉ 1 giờ sau khi uống hết 2 lít.

Tốc độ uống khuyến cáo là 1 – 1,5 lít/ giờ (tức là 250ml trong mỗi 10-15 phút). Tuy nhiên, bác sĩ có thể điều chỉnh tốc độ uống tùy thuộc vào tình trạng lâm sàng của người bệnh và các bệnh mắc kèm.

Khi uống thuốc, người bệnh có thể gặp một số tác dụng không mong muốn như: Buồn nôn, nôn, chướng bụng, ngoài ra có thể hiếm gặp: phát ban, mày đay, phù, sốc phản vệ (rất hiếm gặp). Rối loạn điện giải cũng có thể gặp do các thành phần của thuốc nên cần hết sức thận trọng khi dùng cho người bệnh thay đổi chức năng thận, suy tim hay đang dùng các thuốc lợi tiểu.

Đặc biệt, bác sĩ phải theo dõi chặt chẽ khi sử dụng thuốc cho người bệnh nằm liệt giường, người bệnh thay đổi chức năng thần kinh và/ hoặc rối loạn vận động do có nguy cơ bị viêm phổi hít. Những người bệnh này cần phải uống thuốc khi ngồi và qua sonde mũi-dạ dày. Những người bệnh suy tim và suy thận có nguy cơ phù phổi cấp do quá tải natri (do thành phần của thuốc có natri).

Với cách dùng và những chú ý đặc biệt như trên, người bệnh chỉ nên sử dụng khi có chỉ định và theo dõi của bác sĩ.

Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.

Tài liệu tham khảo: NSX, FDA.