Công dụng thuốc Charcoal

Thuốc Charcoal là thuốc thuộc nhóm thuốc cấp cứu và giải độc. Trong Charcoal ngoài thành phần chính là than hoạt tính còn chứa các tá dược vừa đủ giúp đảm bảo khối lượng, độ tan, độ ổn định của một viên thuốc Charcoal. Thuốc được dùng trong điều trị đau bụng do đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng, giảm tình trạng ngứa do chạy thận, ...

Với thành phần chính là than hoạt - đây là hoạt chất thường được sử dụng trong các trường hợp ngộ độc hoặc quá liều cấp tính. Than hoạt tính có thể hấp thụ nhiều phân tử chất độc trong ruột lên bề mặt của nó. Sau đó vì than hoạt không được hấp thu qua đường tiêu hóa và đào thải nguyên dạng theo phân nên than hoạt sẽ mang chất độc theo phân đi ra ngoài cơ thể.

Để đạt hiệu quả cao nhất nên uống than hoạt càng sớm càng tốt sau khi uống phải chất độc. Than hoạt tính thường được sử dụng trong điều trị quá liều thuốc paracetamol, thuốc an thần, aspirin, ... Tuy nhiên đối với các tình trạng ngộ độc như ngộ độc rượu, ngộ độc các kim loại nặng như sắt, liti, ngộ độc kali, ngộ độc axit, kiềm than hoạt tính lại ít có tác dụng. Vì vậy tùy vào từng trường hợp cụ thể mà cân nhắc sử dụng than hoạt sao cho hợp lý.

Bên cạnh đó các nghiên cứu đã chỉ ra rằng than hoạt còn có tác dụng trong điều trị đau bụng do đầy hơi, khó tiêu, giảm tình trạng ngứa do chạy thận. Ngoài ra than hoạt còn có tác dụng làm trắng răng, tăng cường sức khỏe răng miệng, sử dụng trong một số sản phẩm làm đẹp da, loại bỏ bụi bẩn, độc tốc và vi khuẩn trên bề mặt da.

Thuốc Charcoal được dùng trong các trường hợp cụ thể như sau:

• Dùng trong điều trị ngộ độc do sử dụng thuốc, hóa chất quá liều như: aspirin, paracetamol, atropin, digoxin, các thuốc an thần, các barbitat, dextropropoxyphen, nấm độc, acid oxalic, phenol, phenytoin, các thuốc chống trầm cảm nhân 3 vòng, phenylpropanolamine, ...
• Dùng trong điều trị nhiễm khuẩn đường ruột do than hoạt tính có thể hấp thụ các chất độc do vi khuẩn tiết ra ở đường tiêu hóa.
• Dùng trong chẩn đoán rò tử cung, rò đại tràng
• Điều trị đau bụng do đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng, giảm tình trạng ngứa do chạy thận.

Chống chỉ định của thuốc Charcoal trong các trường hợp sau:

• Bệnh nhân có tiền sử dị ứng với than hoạt tính
• Bệnh nhân chuẩn bị nội soi
• Bệnh nhân bị tắc ruột, giảm nhu động ruột, hay bị sặc
• Trong thuốc Charcoal có chứa đường trắng sucrose nên chống chỉ định sử dụng cho bệnh nhân có vấn đề di truyền hiếm gặp về không dung nạp fructose, kém hấp thu glucose-galactose hoặc thiếu men sucrase-isomaltase.

Thuốc Charcoal được dùng theo chỉ định của bác sĩ, bạn có thể tham khảo liều dùng thuốc Charcoal như sau:

Liều dùng của thuốc Charcoal trong điều trị ngộ độc cấp ở người lớn:

• Dùng liều đơn: Dùng 25 - 100g pha loãng trong nước, uống hoặc bơm qua ống thông dạ dày một lần.
• Dùng liều nhiều lần:
  • Liều khởi đầu: Dùng 50 - 100g pha loãng trong nước, uống hoặc bơm qua ống thông dạ dày.
  • Liều duy trì: Dùng 12,5g/giờ, 25g/2 giờ hoặc 50g/4 giờ cho đến khi các triệu chứng chấm dứt.

Liều dùng thuốc Charcoal trong điều trị ngộ độc cấp ở trẻ em

• Dùng liều nhiều lần ở trẻ em dưới 13 tuổi:
  • Liều khởi đầu: Dùng 10 - 25g pha loãng trong nước, uống hoặc bơm qua ống thông dạ dày.
  • Liều duy trì: 1- 2g/kg cân nặng/2-4 giờ/lần
• Dùng liều nhiều lần ở trẻ từ 13 - 18 tuổi dùng liều như người lớnL
  • Liều khởi đầu: Dùng 50 - 100g pha loãng trong nước, uống hoặc bơm qua ống thông dạ dày;
  • Liều duy trì: Dùng 12,5g/giờ, 25g/2 giờ hoặc 50g/4 giờ cho đến khi các triệu chứng chấm dứt.
• Liều dùng thuốc Charcoal trong điều trị đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng
  • Liều dùng cho người lớn: Dùng liều 400 - 800 mg/ngày. Liều dùng tối đa 1200mg/ngày.
  • Liều dùng cho trẻ em: Dùng liều 400mg/ngày.

Thời gian dùng thuốc Charcoal điều trị 5 - 10 ngày, nếu các triệu chứng vẫn dai dẳng không hết cần báo với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được khám bệnh.

Thuốc Charcoal có thể gây ra các tác dụng không mong muốn bao gồm: đi cầu phân đen, lưỡi đen, táo bón, nôn mửa, tiêu chảy, tắc nghẽn đường tiêu hóa, làm trầm trọng thêm các triệu chứng ở những người bị rối loạn chuyển hóa porphyrin, ....

• Thận trọng khi dùng cho bệnh nhân mắc bệnh gan, thận, ...
• Không sử dụng thuốc Charcoal cho trẻ nhỏ dưới 1 tuổi khi chưa có sự cho phép của bác sĩ.
• Hoạt chất than hoạt có trong thuốc Charcoal có thể kết hợp với các thuốc khác làm giảm hiệu quả của thuốc có thể gây nguy hiểm vì vậy không nên uống thuốc Charcoal với bất kỳ loại thuốc nào khác, dùng thuốc Charcoal ít nhất 2 giờ trước hoặc 1 giờ sau khi uống một loại thuốc nào khác.
• Hiện nay chưa có đầy đủ các nghiên cứu và bằng chứng cho thấy thuốc Charcoal có gây hại cho thai nhi và trẻ sơ sinh hay không. Vì vậy phụ nữ có thai và cho con bú trước khi dùng thuốc Charcoal hãy luôn hỏi ý kiến của bác sĩ, cân nhắc lợi ích nhiều hơn nguy cơ, chỉ sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết.

Thuốc Charcoal có thể tương tác với các thuốc sau đây:

• Khi kết hợp thuốc Charcoal cùng với các loại thuốc như: thuốc chống trầm cảm 3 vòng, digoxin, paracetamol, theophylin, aspirin, thuốc Charcoal sẽ làm giảm hoặc ngăn cản sự hấp thụ của các loại thuốc trên.
• Khi kết hợp thuốc Charcoal với các thuốc trị táo bón có thể gây mất cân bằng điện giải hoặc các vấn đề nguy hiểm khác.
• Bảo quản thuốc Charcoal ở nhiệt độ phòng, nơi khô ráo thoáng mát, tránh ánh sáng và tầm tay trẻ em.