Bóng phủ thuốc xu hướng mới trong can thiệp động mạch vành

1. Bệnh lý động mạch vành - mối nguy hiểm tiềm ẩn

Bệnh lý động mạch vành (CAD), một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong trên toàn thế giới, đã và đang là mối quan tâm của rất nhiều người trên thế giới. Từ năm 1990 đến 2015, ước tính có đến 110,6 triệu người trên thế giới đã mắc bệnh này, đây là một con số không hề nhỏ.

Cùng với sự gia tăng của các bệnh lý rối loạn chuyển hoá, bệnh lý động mạch vành trở thành căn bệnh nguy hiểm hàng đầu. Theo báo cáo của Tổng Hội Y Dược Học, vào năm 2001, tại Việt Nam, tỷ lệ tử vong do các bệnh tim mạch là 7,7%, trong đó có đến 1,02% chết vì nhồi máu cơ tim

Bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch
Bệnh nhân mắc các bệnh lý tim mạch

2. Ý nghĩa sự ra đời của bóng phủ thuốc - khắc phục những hạn chế của đặt stent

2.1. Hạn chế của đặt stent phủ thuốc

Stent phủ thuốc là một trong những phương pháp được ứng dụng nhiều nhất để điều trị bệnh lý mạch vành do có hiệu quả tốt. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy, đặt stent phủ thuốc lại có nguy cơ xuất hiện huyết khối muộn, tái hẹp stent về lâu dài.

Theo khuyến cáo, khi lựa chọn can thiệp stent phủ thuốc, thời gian sử dụng thuốc kháng ngưng tập tiểu cầu phải được kéo dài ít nhất là một năm, dẫn đến nguy cơ xuất huyết.

2.2. Sự ra đời của bóng phủ thuốc

Stent phủ thuốc là một bước tiến lớn trong y học tim mạch, nhưng đồng thời cũng tồn tại một số hạn chế nhất định.

Sự ra đời của bóng phủ thuốc bước đầu đã giải quyết được các vấn đề mà stent phủ thuốc đang gặp phải.

Minh hoạ nong bóng phủ thuốc động mạch vành
Minh họa nong bóng phủ thuốc động mạch vành

Tâm lý người bệnh đa phần không mong muốn đặt dị vật vào trong tim của mình, trừ trường hợp bất khả kháng. Bóng phủ thuốc vừa đạt được mong muốn tái thông dòng chảy, vừa giải quyết được tâm lý lo ngại của bệnh nhân.

Các nhà khoa học đã phát triển một kĩ thuật sử dụng ống thông có bóng phủ thuốc, bóng nong với cấu trúc bề mặt đặc biệt được phủ thuốc chống tái hẹp (paclitaxel) cùng với chất mang có tương thích sinh học để điều trị các trường hợp tái hẹp trong Stent.

Hiện nay, rất nhiều bằng chứng y học đã có thể chứng minh được hiệu quả của bóng phủ thuốc trong điều trị tái hẹp trong Stent. Thủ thuật này có thể áp dụng đối với các tổn thương mạch nhỏ, tổn thương kéo dài, đa tổn thương, bệnh nhân có tiểu đường...

Trong cấu tạo của bóng phủ thuốc không có khung giá đỡ kim loại trong lòng mạch và polymer như stent phủ thuốc, nên phương pháp nong bóng phủ thuốc có khả năng hạn chế các nguy cơ gây viêm và hình thành huyết khối. Vì vậy xu hướng gần đây việc sử dụng bóng phủ thuốc thay thế cho Stent phủ thuốc cho những tình huống lâm sàng phù hợp đang được ủng hộ.

3. Những lợi ích của can thiệp bóng phủ thuốc trong điều trị bệnh lý động mạch vành

Nong bóng phủ thuốc được chú ý nhiều trong việc điều trị các bệnh lý mạch vành xơ vữa, tái thông các vị trí hẹp để đảm bảo dòng chảy của mạch máu mà không phải can thiệp vào vị trí tổn thương nhiều lần bằng cách đặt khung giá đỡ. Các ưu điểm vượt trội có thể thấy của bóng phủ thuốc:

3.1. Phân bố thuốc đều trên mọi vị trí của thành mạch

Bóng phủ thuốc cho phép phóng thích thuốc chống phân bào lên toàn bộ bề mặt tiếp xúc chu vi xung quanh nội mạc mạch máu một cách đồng đều (nếu đặt stent, thuốc sẽ tập trung nhiều ở vị trí tiếp xúc trực tiếp với khung sten). Thuốc sẽ đảm bảo được phân bố đến các vị trí tổn thương, hiệu quả của thuốc lên thành mạch được tăng cao.

Quá trình bóng nong giải phóng thuốc trong động mạch vành
Quá trình bóng nong giải phóng thuốc trong động mạch vành

3.2. Giảm nguy cơ viêm và hình thành huyết khối muộn

Quá trình hàn gắn nội mạc nhanh hơn so với đặt stent phủ thuốc.

Nồng độ thuốc chỉ cao nhất tại thời điểm thành mạch bị tác động (không bị kéo dài với nồng độ cao như khi đặt stent), trong thành phần của bóng nong lại không bao gồm các lớp polymer. Chính vì thế, nguy cơ viêm mạn tính và gây huyết khối muộn của bóng nong phủ thuốc được giảm nhẹ.

3.3. Bảo vệ hình thái tự nhiên của động mạch vành

Bảo tồn hình thái giải phẫu tự nhiên của lòng mạch, đặc biệt là trong trường hợp tổn thương tại mạch vành có kích thước nhỏ và các vị trí phân nhánh, cũng như làm giảm xuất hiện các dòng chảy bất thường quan sát được so với đặt Stent.

3.4. Phù hợp để điều trị một số tổn thương không nên đặt stent

Ở một mức độ tổn thương phù hợp với kỹ thuật, khi điều trị các tổn thương mạch nhỏ, tình trạng tái hẹp trong lòng stent, và các tổn thương kéo dài, đặt stent không phải là phương pháp tối ưu hàng đầu. Do nguy cơ tái hẹp khi đặt stent của các trường hợp này khá cao, các bác sĩ không muốn can thiệp quá nhiều lần vào một vị trí. Chính vì thế, bóng phủ thuốc là một sự lựa chọn được ưu tiên.

4. Các trường hợp bệnh động mạch vành nên ưu tiên nong bóng phủ thuốc thay vì đặt stent

4.1. Phụ thuộc vào tình trạng bệnh nhân

Nhóm người bệnh cao tuổi, có nhiều bệnh lý phối hợp và tiền sử xuất huyết nên ưu tiên lựa chọn nong bóng phủ thuốc do giải pháp này không phụ thuộc quá nhiều vào liệu pháp chống ngưng tập tiểu cầu nên giảm được nguy cơ xuất huyết.

Các nhóm bệnh nhân phù hợp với nong bóng phủ thuốc
Các nhóm bệnh nhân phù hợp với nong bóng phủ thuốc

4.2. Phụ thuộc vào mức độ và vị trí bệnh động mạch vành

Nong bóng phủ thuốc mang lại hiệu quả điều trị tốt đối với các tổn thương đơn giản, không vôi hóa, độ dài tổn thương ngắn, động mạch vành ở vị trí tổn thương không xoắn vặn, không lóc tách mạch vành, siêu âm trong lòng động mạch vành quan sát thấy mảng xơ vữa ổn định.

Phần lớn tổn thương các nhánh động mạch vành từ đoạn giữa trở đi mà có đường kính lòng mạch < 3mm thì xu thế hiện nay ưu tiên nong bóng phủ thuốc.

Đội ngũ bác sĩ của trung tâm tim mạch của hệ thống y tế Vinmec luôn không ngừng nâng cao kiến thức chuyên môn, tiếp cận các phương thức kỹ thuật tiên tiến trên thế giới nhằm khẳng định vị thế của mình trong điều trị bệnh lý tim mạch nói chung và bệnh động mạch vành nói riêng.

Bài viết này được viết cho người đọc tại Sài Gòn, Hà Nội, Hồ Chí Minh, Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long, Hải Phòng, Đà Nẵng.

94 lượt đọc

Dịch vụ từ Vinmec

Bài viết liên quan