Các hạch bạch huyết là một phần của hệ thống miễn dịch cơ thể, hoạt động như một bộ lọc loại bỏ các chất độc hại tiềm ẩn ra khỏi cơ thể. Nổi hạch ở nách có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng hoặc chấn thương. Trong đó, nhổ lông nách bị nổi hạch là một yếu tố nguy cơ gây nhiễm trùng tại chỗ, không nên chủ quan và bỏ sót các nguyên nhân gây nổi hạch khác.
1. Nổi hạch bạch huyết là như thế nào?
Khi một người bị nhiễm trùng hoặc chấn thương, các hạch bạch huyết có thể sưng lên do tăng cường hoạt động lọc các tế bào không mong muốn, tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh ra khỏi dòng bạch huyết.
Bạch huyết là một chất lỏng dạng nước mang oxy đến các tế bào và vận chuyển các chất thải ra khỏi chúng. Hệ tuần hoàn này cũng chứa các tế bào bạch cầu, giúp chống lại nhiễm trùng.
Khi các hạch bạch huyết bắt đầu làm việc nhiều hơn để loại bỏ chất thải thì chúng có thể to ra. Đôi khi, một hạch bạch huyết bị sưng có thể to ra rõ ràng, đau và mềm mịn khi chạm vào.
Hiện tượng nổi hạch có thể xảy ra bất cứ vị trí nào trên cơ thể, phổ biến hơn ở một số vùng trên cơ thể, bao gồm cổ, nách và bẹn. Trong đó, hiện tượng nổi hạch nách thường có liên quan đến các bất thường tại chỗ hay vùng đầu mặt cổ, thành ngực xung quanh.
Trắc nghiệm: Thử hiểu biết của bạn về hạch bạch huyết
Hạch bạch huyết có vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch của cơ thể. Bài trắc nghiệm dưới đây giúp bạn hiểu phần nào vai trò và chức năng của hạch bạch huyết.
Bài dịch từ: webmd.com
2. Các nguyên nhân gây nổi hạch là gì?
2.1. Nguyên nhân do vi-rút
Nhiều loại virus có thể gây sưng hạch bạch huyết như thủy đậu, bệnh sởi, quai bị, rubella và HIV. Bên cạnh nổi hạch, những loại virus này thường tạo ra các triệu chứng dễ thấy khác, chẳng hạn như phát ban.
Tuy nhiên, các tình trạng nhiễm virus khác có thể gây sưng to hạch bạch huyết mà không có triệu chứng rõ ràng nào khác, bao gồm các tác nhân như sau: Cúm, tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm trùng.
2.2. Nguyên nhân do vi khuẩn
Nhiễm trùng do vi khuẩn cũng có thể khiến các hạch bạch huyết sưng lên. Một số ví dụ về nhiễm trùng có thể ảnh hưởng đến các hạch ở nách bao gồm:
- Viêm mô tế bào
Viêm mô tế bào là một bệnh nhiễm trùng da tại chỗ, xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào da và lây nhiễm vào lớp trung bì, có khả năng do chấn thương dẫn đến một vùng da bị vỡ. Vậy “nhổ lông nách có sao không”, “nhổ lông nách có tác hại gì”, thông thường việc can thiệp vùng da tại nách như nhổ lông nách, wax lông hay chăm sóc thẩm mỹ đều là các nguyên nhân thường gặp gây tổn thương da. Do đó, nếu không tuân thủ các biện pháp vệ sinh, dụng cụ sạch sẽ cũng như rửa tay trước khi thao tác thì nhổ lông nách bị nổi hạch là điều sẽ xảy ra.
Viêm mô tế bào khi xảy ra có thể khiến các hạch bạch huyết gần đó sưng lên. Đồng thời, các triệu chứng khác của viêm mô tế bào cũng có thể mắc phải như đau, sưng nề tại vị trí nhiễm trùng, vết loét trên da, sốt, ớn lạnh, nhức mỏi cơ thể, đau cơ và khớp, ăn kém, nôn và buồn nôn, mệt mỏi.
Điều trị viêm mô tế chủ yếu là sử dụng thuốc kháng sinh. Người bệnh có thể cần phải nhập viện nếu nhiễm trùng nặng hoặc cần dùng kháng sinh tiêm tĩnh mạch. Tuy nhiên, khi đã từng nhổ lông nách bị nổi hạch, điều quan trọng là bạn cần thay thế bằng các biện pháp hạn chế gây tổn thương da hơn.
- Bệnh lyme
Bệnh Lyme lây lan qua nước bọt của một số loài bọ ve, là những côn trùng nhỏ có thể cắn người. Một trong những triệu chứng ban đầu của bệnh Lyme là sưng hạch bạch huyết, có thể xuất hiện sau 3–30 ngày.
Các triệu chứng ban đầu khác bao gồm phát ban hình tròn giống như mắt bò ở vị trí vết cắn, sốt, ớn lạnh, đau khớp hoặc cơ, mệt mỏi, đau đầu.
Để điều trị bệnh Lyme, thông thường bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh. Bất cứ ai nghi ngờ mình mắc phải tình trạng này nên đi khám ngay.
2.3. Các nguyên nhân khác
Không phải lúc nào vi khuẩn và vi-rút cũng là nguyên nhân làm sưng các hạch bạch huyết ở nách. Các nguyên nhân khác có thể bao gồm viêm khớp dạng thấp hay ung thư.
Trong đó, hiếm khi các hạch bạch huyết sưng lên là một triệu chứng của bệnh ung thư. Tuy nhiên, đây lại là nguyên nhân của nổi hạch rất nghiêm trọng. Ung thư có triệu chứng bắt đầu trong hệ thống bạch huyết thường được nghi ngờ đến ung thư hạch. Có một số loại ung thư hạch, bao gồm u lympho Hodgkin, non-Hodgkin lymphoma, u lympho không Hodgkin ở trẻ em, Waldenstrom macroglobulinemia và u lympho của da. Ngoài sưng hạch bạch huyết, các triệu chứng của ung thư hạch bạch huyết có thể còn là giảm cân nhanh, cảm thấy mệt mỏi liên tục, sốt và đổ mồ hôi đêm.
Bên cạnh đó, bệnh bạch cầu cũng có thể gây sưng hạch bạch huyết, cũng như các loại ung thư khác đã di căn đến hạch bạch huyết, chẳng hạn như ung thư vú gây nổi hạch nách điển hình.
3. Chẩn đoán tình trạng nhổ lông nách bị nổi hạch thế nào?
Sau khi nhổ lông nách bị nổi hạch bác sĩ sẽ xác định chính xác nguyên nhân gây sưng hạch để đưa ra phương pháp điều trị tốt. Việc chẩn đoán bắt đầu bằng cách thăm hỏi về các triệu chứng của người bệnh, xem lại tiền sử bệnh và kế tiếp là thực hiện khám bệnh tổng quát cũng như thăm dò tại chỗ.
Với các dấu hiệu gợi ý trên lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm chẩn đoán liên quan, chẳng hạn như xét nghiệm máu hoặc hình ảnh học tại chỗ hay cả toàn thân nhằm đưa ra chẩn đoán xác định và cách điều trị phù hợp.
4. Cách chăm sóc nổi hạch nách tại nhà
Các hạch bạch huyết sưng lên có thể gây đau đớn. Với các nguyên nhân nổi hạch đòi hỏi điều trị y tế chuyên biệt, có những nguyên nhân có thể chăm sóc thuyên giảm tại nhà để xoa dịu cơn đau và sau đó sẽ tự thuyên giảm.
Theo đó, người bệnh có thể chườm ấm tại chỗ để giảm đau bằng cách dội nước ấm lên khăn và vắt khô trước khi đặt lên hạch bạch huyết bị sưng.
Mặt khác, người bệnh còn có thể dùng thuốc giảm đau không kê toa, chẳng hạn như acetaminophen hoặc ibuprofen để nhanh chóng cắt cơn đau. Tuy nhiên, nếu các biện pháp trên không cải thiện, người bệnh nên thăm khám với bác sĩ nhằm xác định nguyên nhân chính xác.
Tóm lại, nhổ lông nách bị nổi hạch có tiềm ẩn nguy cơ nhiễm trùng tại chỗ. Do đó, nên lựa chọn biện pháp tẩy lông an toàn, vệ sinh cũng như tầm soát các nguyên nhân có thể gây nổi hạch khác để nhanh chóng can thiệp điều trị kịp thời, cải thiện tiên lượng về sau.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.