Thời tiết lạnh sẽ rất phiền toái nếu bạn mắc chứng rối loạn máu hiếm gặp gọi là bệnh agglutinin lạnh. Agglutinin lạnh là một dạng bệnh gọi là thiếu máu do tan máu tự miễn thường xảy ra khi nhiệt độ trong máu của bạn giảm xuống dưới nhiệt độ cơ thể bình thường.
1. Cơ chế dẫn tới agglutinin lạnh là gì?
Trong bệnh agglutinin lạnh, các kháng tấn công các tế bào hồng cầu khỏe mạnh khi gặp nhiệt độ lạnh, khoảng dưới 50 độ. Máu ở ngón tay, ngón chân mũi và tai của bạn có thể nhanh chóng giảm xuống dưới nhiệt độ bình thường của cơ thể.
Các agglutinin lạnh tự gắn vào các tế bào hồng cầu và kéo chúng lại thành khối, thu hút các protein khác (kháng thể) trong hệ thống miễn dịch của bạn tới phá vỡ các thành tế bào và phá hủy các tế bào. Hồng cầu sau đó sẽ bị phá huỷ. Sau đó cơ thể bạn có thể không thể tạo ra đủ các tế bào hồng cầu mới để thay thế các tế bào vừa bị phá hủy, dẫn tới hậu quả bạn bị thiếu máu. Trong trường hợp này máu của bạn không đủ để mang oxy cung cấp cho các cơ quan trọng cơ thể bạn hoạt động như bình thường.
2. Nguyên nhân của bệnh agglutinin lạnh là gì?
Bệnh agglutinin lạnh có thể là nguyên phát hoặc thứ phát.
2.1 Nguyên phát
Bệnh này có thể là tự xảy ra, không liên quan đến bệnh khác. Nó giống như một số bệnh tự miễn khác mà các nhà khoa học không biết rõ nguyên nhân. Nó thường ảnh hưởng đến những người trên 60 tuổi và dường như xảy ra nhiều ở phụ nữ hơn nam giới.
2.2 Thứ phát
Bệnh agglutinin lạnh thứ phát được gây ra bởi một tình trạng y tế khác và có thể xuất hiện ở mọi người ở mọi lứa tuổi. Nó thường liên quan đến ba loại bệnh:
Nhiễm trùng, thường gặp nhất là viêm phổi (mycoplasma) và bệnh bạch cầu đơn nhân (virus Epstein-Barr).
Một số loại bệnh do virus (quai bị, rubella, thủy đậu, cytomegalovirus, cúm và HIV) hoặc vi khuẩn (bệnh Legionnaire, bệnh giang mai, listeriosis và E. coli; và một số bệnh nhiễm ký sinh trùng, bao gồm cả sốt rét).
Ung thư máu, bao gồm ung thư hạch, bệnh bạch cầu lymphocytic mãn tính và u tủy.
3. Triệu chứng
Bệnh agglutinin lạnh có thể khiến bạn cảm thấy yếu đuối và mệt mỏi và thường trầm trọng hơn vào mùa đông. Các dấu hiệu khác của nó bao gồm:
- Chóng mặt và đau đầu
- Đau lưng, chân hoặc khớp
- Nghe thấy tiếng đổ chuông trong tai
- Khó chịu hoặc thay đổi hành vi
- Da nhợt nhạt hoặc vàng
- Nôn hoặc tiêu chảy
- Bàn chân hoặc bàn tay lạnh
- Đau ngực hoặc nhịp tim không đều
- Ở phụ nữ, bệnh agglutinin lạnh đôi khi khiến họ không có kinh nguyệt.
- Một số người mắc bệnh agglutinin lạnh cũng có thể bị cảm lạnh, tê và mất màu ở ngón tay hoặc ngón chân, được gọi là hiện tượng Raynaud.
4. Điều trị
Điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng của bạn và liệu bệnh agglutinin lạnh của bạn có phải thứ phát.
- Nếu bạn có một tình trạng khác dẫn đến bệnh agglutinin lạnh ở bạn , bác sĩ sẽ cố gắng điều trị bệnh đó trước và xem liệu nó có giúp ích trong việc giảm các triệu chứng của bệnh agglutinin lạnh không. Ví dụ, nếu nó gây ra do vi khuẩn hoặc virus, các triệu chứng của bạn có thể hết sau vài tháng sau khi bạn khỏi được căn bệnh nhiễm trùng.
- Nếu các triệu chứng của bạn là nhẹ, bạn có thể không cần điều trị. Bạn có thể tránh được các vấn đề bằng cách giữ ấm và tránh xa thời tiết lạnh.
- Nếu số lượng tế bào hồng cầu của bạn rất thấp, bác sĩ có thể cần lọc máu để loại bỏ các kháng thể hoặc bạn được sẽ được truyền máu. Đây là những phương pháp điều trị ngắn hạn có thể giúp bạn giảm đau tạm thời, nhưng không làm thay đổi nguyên nhân của vấn đề.
- Nếu thiếu máu nghiêm trọng, bạn có thể cần dùng thuốc. Loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng là rituximab, một loại thuốc nhắm vào các tế bào miễn dịch nhất định. (Ban đầu nó được tạo ra để điều trị ung thư hạch)
- Rituximab cho tác dụng tốt trong hơn một nửa số người dùng nó. Ngoài ra bác sĩ có thể đề nghị một loại thuốc khác kết hợp với nó. Nhưng sự kết hợp của thuốc đôi khi có thể có tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Nếu tất cả các phương pháp điều trị trên không có tác dụng, bác sĩ của bạn có thể kê đơn một loại thuốc gọi là bortezomib được chế tạo để điều trị một loại ung thư gọi là đa u tủy.
5. Chăm sóc bản thân tốt khi bạn mắc bệnh agglutinin lạnh
- Bạn nên làm quen với bệnh agglutinin lạnh bằng việc giữ ấm đầu tiên. Bạn nên mặc ấm vào mùa đông và đôi khi ngay cả trong mùa hè, vì điều hòa cũng có thể khiến cơ thể bạn gây ra phản ứng.
- Bạn nên tránh xa thực phẩm lạnh và đồ uống lạnh.
Bệnh agglutinin lạnh là một tình trạng hiếm gặp, nhưng nếu bạn mắc bệnh này, bạn không đơn độc. Các tổ chức hỗ trợ và các nhóm cộng đồng trực tuyến có thể giúp bạn tìm hiểu thêm và kết nối với những người khác đang trải qua những tình trạng tương tự.
Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.