Tinh hoàn là cơ quan sinh dục nam quan trọng với nhiệm vụ sản xuất tinh trùng và bài tiết hormone Testosterone. Khi tinh hoàn bị viêm thì bệnh nhân sẽ có những triệu chứng đặc trưng. Vậy hình ảnh viêm tinh hoàn là gì và người bệnh cần xử trí như thế nào?
1. Viêm tinh hoàn là gì?
Về cấu trúc giải phẫu bình thường, mỗi người đàn ông sẽ có 2 tinh hoàn nằm 2 bên trái và phải ở trong bìu. Nhiệm vụ chính của cơ quan sinh dục này là sản xuất ra tinh trùng và bài tiết ra hormone nam Testosterone.
Viêm tinh hoàn là bệnh lý mà 1 hoặc cả 2 tinh hoàn bị sưng, đau và có biểu hiện của viêm nhiễm. Hình ảnh viêm tinh hoàn rất thường gặp ở nam giới với nguyên nhân phổ biến nhất là do nhiễm virus quai bị.
Một số nguyên nhân dẫn sến viêm tinh hoàn:
- Vi khuẩn gây viêm tinh hoàn có thể bao gồm Escherichia coli, Staphylococcus (tụ cầu) và Streptococcus (liên cầu). Trong đó tình trạng nhiễm trùng ở tuyến tiền liệt cũng có thể là tác nhân dẫn đến các hình ảnh viêm tinh hoàn đặc trưng;
- Một số tác nhân lây nhiễm qua đường tình dục, chẳng hạn như lậu, chlamydia, giang mai... hoặc do chế độ vệ sinh cá nhân không đúng cách sẽ dẫn đến viêm nhiễm niệu đạo và qua đó gây viêm tinh hoàn;
- Virus quai bị là một nguyên nhân phổ biến gây viêm tinh hoàn, đặc biệt là ở trẻ em. Theo đó, hình ảnh viêm tinh hoàn ở trẻ em do virus quai có thể diễn tiến sau 4-6 ngày từ khi các triệu chứng quai khởi phát. Theo thống kê có khoảng 1⁄3 bé trai bị quai bị sẽ có khả năng cao mắc chứng viêm tinh hoàn, nếu không điều trị trị đúng cách sẽ khiến tinh hoàn bị teo. Đây là nguyên nhân vì sao tất cả trẻ em, đặc biệt là các bé trai, cần phải chủng ngừa quai bị để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra;
- Bên cạnh đó, những trường hợp nam giới trên 45 tuổi hoặc có các bệnh lý thường xuyên phải đặt ống thông vào bàng quang sẽ khiến nguy cơ đường tiết niệu bị nhiễm trùng cao hơn, hệ quả là tăng khả năng viêm nhiễm tại tinh hoàn.
Về mặt dịch tễ, những đối tượng có hành vi quan hệ tình dục không an toàn sẽ có nguy cơ cao hơn bị viêm tinh hoàn, bao gồm:
- Quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su;
- Tiền sử mắc các bệnh lý viêm nhiễm do tác nhân lây lan qua đường tình dục;
- Quan hệ với người mắc các bệnh xã hội có thể dễ dàng lây qua đường tình dục;
- Đặc biệt, người có cấu trúc giải phẫu đường tiết niệu bất thường bẩm sinh cũng có thể thuộc nhóm nguy cơ cao bị viêm tinh hoàn. Điều này đồng nghĩa với việc nam giới nếu có các vấn đề về bàng quang hoặc niệu đạo từ lúc mới sinh sẽ dễ bị viêm tinh hoàn hơn bình thường.
2. Hình ảnh viêm tinh hoàn có dễ phân biệt không?
Khi bị viêm tinh hoàn, bệnh nhân có biểu hiện thường gặp nhất là đau ở một hoặc cả hai tinh hoàn. Ngoài ra, một số triệu chứng sau có thể do viêm tinh hoàn, bao gồm:
- Hình ảnh viêm tinh hoàn phổ biến là một hoặc cả hai tinh hoàn sưng đỏ hoặc chuyển sang màu tím;
- Có máu trong tinh dịch;
- Các triệu chứng toàn thân khác, bao gồm sốt cao, buồn nôn, nôn ói, đau khi đi tiểu, đau vùng háng hoặc đau khi quan hệ tình dục...;
- Hình ảnh viêm tinh hoàn khác là sưng hạch bạch huyết vùng háng
Các triệu chứng viêm tinh hoàn có thể bị nhầm lẫn với hình ảnh viêm mào tinh hoàn. Mào tinh là một nhóm các ống mỏng, cuộn chặt chẽ bên trên tinh hoàn với nhiệm vụ mang tinh trùng từ tinh hoàn đến ống dẫn tinh và tống xuất ra ngoài cơ thể. Hình ảnh viêm mào tinh hoàn sẽ bao gồm đau và viêm, phần bìu có thể sưng và nóng khi sờ vào. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể bị đau và cảm thấy nóng rát trước hoặc sau khi đi tiểu, kèm theo hiện tượng chảy máu từ dương vật. Hình ảnh viêm mào tinh hoàn có thể kéo dài vài ngày đến vài tuần, khi kéo dài hơn 6 tuần sẽ được gọi là viêm mào tinh hoàn mãn tính.
3. Biến chứng của viêm tinh hoàn
Trước tiên có thể khẳng định viêm tinh hoàn là bệnh lý có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu bệnh nhân được can thiệp kịp thời, qua đó không gây ảnh hưởng đến chức năng sinh sản ở nam giới. Ngược lại nếu việc chẩn đoán và điều trị chậm trễ thì viêm tinh hoàn có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh, trong đó nguy hiểm nhất có lẽ là hiện tượng vô sinh.
Một số biến chứng của viêm tinh hoàn mà người bệnh có thể mắc phải, bao gồm:
- Vô sinh: Đây được xem là biến chứng nguy hiểm nhất của viêm tinh hoàn. Về mặt giải phẫu và sinh lý, tinh hoàn là cơ quan sản xuất tinh trùng, khi bị tổn thương kéo dài mà không được chữa trị có thể khiến cơ quan này teo lại và các tế bào sinh tinh cũng bị tổn thương nghiêm trọng. Hậu quả cuối cùng là tinh hoàn mất hoàn toàn chức năng và dĩ nhiên vô sinh là một kết quả tất yếu;
- Viêm mào tinh hoàn: Viêm tinh hoàn dễ chẩn đoán nhẫn với viêm mào tinh và đồng thời viêm tinh hoàn có thể dẫn đến biến chứng viêm mào tinh;
- Áp xe tinh hoàn: Nếu tình trạng viêm tinh hoàn ở mức độ nặng sẽ dẫn đến xuất hiện các ổ mủ và hệ quả là gây áp xe tinh hoàn. Nghiêm trọng hơn khi kích thước ổ áp xe quá to sẽ chèn ép vào các bộ phận khác, dẫn đến nguy cơ hoại tử và vỡ tinh hoàn có thể xảy ra;
- Các bệnh lý khác: Bao gồm cong tĩnh mạch tinh, viêm tĩnh mạch, viêm tuyến tiền liệt, nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm thận hoặc tăng nguy cơ hình thành các khối u ác tính...
4. Viêm tinh hoàn có quan hệ tình dục được không?
Viêm tinh hoàn liệu có quan hệ tình dục được không chắc hẳn là vấn đề mà nhiều bệnh nhân đặc biệt quan tâm. Theo các chuyên gia, để giúp quá trình điều trị viêm tinh hoàn mang lại kết quả tốt nhất thì nam giới cần kiêng quan hệ trong thời gian mắc bệnh. Việc giao hợp trong giai đoạn bệnh sẽ làm cho hình ảnh viêm tinh hoàn trở nghiêm trọng hơn và đặc biệt tăng khả năng lây lan sang các bộ phận khác.
Hơn thế nữa, quan hệ tình dục khi bị tinh hoàn bị viêm sẽ khiến nam giới cảm giác đau đớn hơn, từ đó khiến bạn tình không thoải mái và dẫn đến chất lượng quan hệ tình dục không được đảm bảo.
Ngoài kiêng quan hệ tình dục trong thời gian nhiễm bệnh thì nam giới cần lưu ý thêm một số loại đồ ăn, đồ uống hoặc chế độ sinh hoạt có hại cho sức khỏe tinh hoàn, bao gồm:
- Kiêng các loại đồ uống có cồn như rượu, bia và các sản phẩm chứa chất kích thích;
- Kiêng các món ăn cay nóng và thực phẩm nhiều dầu mỡ;
- Kiêng thủ dâm trong giai đoạn viêm tinh hoàn;
- Đặc biệt, bệnh nhân cần giữ gìn vệ sinh vùng kín, đảm bảo sạch sẽ hàng ngày.
5. Chẩn đoán, điều trị viêm tinh hoàn
Bên cạnh một vài hình ảnh viêm tinh hoàn đặc trưng giúp người bệnh dễ dàng nhận biết thì một số xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh sẽ hỗ trợ xác định bệnh chính xác hơn, bao gồm:
- Các biện pháp kiểm tra tuyến tiền liệt để xác định xem có bị viêm hay không;
- Xét nghiệm nước tiểu để phân tích xem liệu bệnh nhân có mắc phải các bệnh về đường tình dục hay nhiễm trùng khác;
- Hình ảnh viêm tinh hoàn trên siêu âm giúp loại trừ các trường hợp có triệu chứng tương tự, đặc biệt là bệnh lý xoắn tinh hoàn. Bệnh lý xoắn tinh hoàn gây đau đớn cực độ ở tinh hoàn, vùng háng và các triệu chứng rất dễ chẩn đoán nhầm lẫn với viêm tinh hoàn
Về mặt điều trị, đa số các trường hợp viêm tinh hoàn thường đáp ứng tốt với các thuốc kháng sinh. Đây được xem là phương pháp tốt nhất để chặn đứng tình trạng nhiễm trùng và ngăn ngừa sự lây lan của tác nhân gây bệnh. Hầu hết bệnh nhân có thể được điều trị bằng kháng sinh tại nhà trong thời gian tối thiểu 10 ngày. Nếu có biểu hiện toàn thân như sốt cao, buồn nôn, nôn ói hoặc bị áp xe tinh hoàn, bệnh nhân có thể phải nhập viện và được bác sĩ chỉ định phẫu thuật khi cần thiết.
Viêm tinh hoàn là bệnh không khó để điều trị dứt điểm. Tuy nhiên khó khăn lớn nhất chính là tâm lý ngại ngùng bên cạnh những mặc cảm về căn bệnh nhạy cảm khiến nam giới thường chần chừ và điều này dẫn đến những biến chứng không thể lường trước được cho sức khỏe người bệnh. Vậy nên khi phát hiện những hình ảnh viêm tinh hoàn thì bệnh nhân cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để chẩn đoán và điều trị dứt điểm.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
