Dậy thì là quá trình thay đổi về thể chất, trẻ sẽ phát triển thành cơ thể người lớn có khả năng sinh sản. Dấu hiệu dậy thì ở bé trai được bắt đầu bởi tín hiệu nội tiết tố từ não đến các tuyến sinh dục. Để đáp lại các tín hiệu, tuyến sinh dục sản xuất ra hormone cùng với sự phát triển của não, xương...
1. Tuổi dậy thì bắt đầu khi nào?
Tuổi dậy thì là thời điểm cơ quan sinh sản và các hệ thống khác của cơ thể phát triển, trưởng thành nhanh chóng. Bộ não của trẻ cũng trải qua những thay đổi vào thời điểm này, ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi của trẻ.
Đối với các bé trai, dậy thì bắt đầu vào khoảng 11 đến 13 tuổi và kéo dài trong vài năm. Điều quan trọng nhất cần nhớ là mỗi người đều khác nhau nên thời điểm dậy thì sẽ thay đổi giữa các bé trai, sớm nhất là 9 tuổi hoặc muộn nhất là 14 tuổi vẫn được coi bình thường. Mốc quan trọng giúp xác định bé trai bắt đầu tuổi dậy thì là lần xuất tinh đầu tiên, xảy ra trung bình ở tuổi 13.
Bé trai trải qua nhiều thay đổi quan trọng trong giai đoạn dậy thì. Cơ thể của bé trai phát triển to lớn lên, giọng nói thay đổi, trở nên mạnh mẽ hơn và bắt đầu trưởng thành về giới tính. Một số trưởng thành nhanh hơn các bạn cùng lứa tuổi hoặc thay đổi về thể chất diễn ra từ từ. Thay đổi về thể chất là khác nhau giữa mỗi cá nhân.
2. Dấu hiệu của tuổi dậy thì ở con trai
2.1. Sự phát triển hình dạng cơ thể
Hầu hết các bé trai đều phát triển chiều cao vượt bậc xảy ra trong giai đoạn sau của tuổi dậy thì (khi bắt đầu có những thay đổi khác về thể chất, chẳng hạn như thay đổi về kích thước của bộ phận sinh dục, mọc lông trên cơ thể và thay đổi giọng nói). Bé trai có thể cao thêm từ 10 - 30 cm trong độ tuổi từ 18 đến 20 tuổi.
Đến cuối tuổi dậy thì, nam giới trưởng thành có xương nặng hơn và gần gấp đôi so với lượng cơ bắp. Cơ bắp phát triển chủ yếu trong giai đoạn sau của tuổi dậy thì và ngay cả khi các bé trai trưởng thành về mặt sinh học.
Các chàng trai cần biết rằng mọi người đều phát triển chiều cao và cơ bắp với tốc độ khác nhau, vì vậy tốt nhất là không nên so sánh mình với bạn bè. Tốc độ phát triển nhanh hay chậm phụ thuộc vào cách ngủ, thói quen tập thể dục, chế độ dinh dưỡng và di truyền gia đình.
2.2. Tinh hoàn và dương vật thay đổi kích thước
Tinh hoàn to ra là biểu hiện thể chất đầu tiên trong các dấu hiệu dậy thì ở bé trai. Tinh hoàn ở bé trai trước tuổi dậy thì ít thay đổi về kích thước với trung bình chiều dài khoảng 2–3 cm và chiều rộng 1,5–2 cm. Những thay đổi về kích thước và hình dạng của bộ phận sinh dục thường bắt đầu từ 9-14 tuổi. Việc một bên tinh hoàn phát triển nhanh hoặc treo thấp hơn bên kia là điều bình thường, không có gì đáng lo ngại.
Tinh hoàn tạo ra một loại hormone gọi là testosterone. Testosterone là nguyên nhân gây ra các dấu hiệu dậy thì ở bé trai như mọc lông, thay đổi giọng nói và phát triển cơ bắp, bao gồm cả sự gia tăng kích thước của tinh hoàn cũng như dương vật.
Các bé trai cũng sẽ nhận thấy rằng dương vật to và dài hơn trong tuổi dậy thì, quy đầu dương vật và thể hang cũng bắt đầu to ra theo tỷ lệ của người lớn. Ngoài ra còn có sự co rút của bao quy đầu về gốc dương vật trong quá trình phát triển này.
Bộ phận sinh dục, cảm xúc, testosterone đều thay đổi cùng nhau trong tuổi dậy thì và bé trai bắt đầu có cảm xúc tình dục với người khác trong tuổi dậy thì là điều bình thường.
Sự cương cứng dương vật là một thay đổi bình thường đối với các bé trai trong tuổi dậy thì. Nó thường kéo dài vài phút, xảy ra một cách tự nhiên vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Cương cứng tự phát còn gọi là cương cứng không tự chủ, đôi khi có thể khiến bé trai xấu hổ nhưng điều quan trọng nhất là cách các em đối phó với nó nếu đang ở trường hoặc nơi công cộng.
Bên cạnh đó, lần xuất tinh đầu tiên của bé trai là một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển. Trung bình, lần xuất tinh đầu tiên ở bé trai xảy ra ở tuổi 13, xuất tinh đôi khi xảy ra trong khi ngủ - được gọi là mộng tinh.
2.3. Lông trên cơ thể và khuôn mặt
Mọc lông mu là một trong dấu hiệu của tuổi dậy thì ở con trai, thường xuất hiện thời gian ngắn sau khi cơ quan sinh dục bắt đầu phát triển. Các sợi tơ màu nhạt thường xuất hiện đầu tiên ở gốc của dương vật. Trong vài năm tiếp theo, nó bao phủ vùng mu, sau đó lan dần về phía đùi và một đường lông mỏng hướng lên đến rốn. Khoảng 2 năm sau khi lông mu xuất hiện, lông thưa bắt đầu mọc trên mặt, chân, tay, nách và sau đó là ngực của bé trai.
Trong những tháng và năm sau khi lông mu xuất hiện, các vùng da khác phản ứng với nội tiết tố nam có thể phát triển lông, vị trí thường gặp là nách, quanh hậu môn, ria mép, quanh tai và râu. Lông tay, chân, ngực, bụng và lưng dần dần trở nên dày, đen hơn.
2.4. Thay đổi giọng nói
Hầu hết sự thay đổi giọng nói xảy ra trong giai đoạn 3–4 của tuổi dậy thì ở nam giới. Dưới ảnh hưởng của nội tiết tố androgen, dây thanh âm và thanh quản phát triển ở cả 2 giới. Sự tăng trưởng này nổi bật hơn nhiều ở các bé trai, khiến cho giọng nam trầm xuống hay còn gọi là “vỡ giọng”, nghe có vẻ rè rè.
2.5. Phát triển vú
Thông thường, mô mỡ trong mô và núm vú nam giới sẽ phát triển ở tuổi dậy thì, đây là kết quả của phản ứng sinh hóa chuyển đổi một số testosterone thành hormone sinh dục nữ - estrogen.
Đôi khi (thường ở một bên) mô vú phát triển to hơn bình thường và được gọi là nữ hóa tuyến vú, đặc biệt ở các bé trai thừa cân. Tuy nhiên điều này thường sẽ không kéo dài lâu.
2.6. Thay đổi tâm trạng ở bé trai
Khi bước qua tuổi dậy thì, tâm trạng có thể thay đổi nhiều hơn, đây là dấu hiệu dậy thì ở bé trai mà các bậc cha mẹ thường chú ý đến nhiều hơn. Một phút chúng có thể cảm thấy hạnh phúc, sau đó lại cảm thấy buồn. Điều này là bình thường và xảy ra do sự thay đổi hormone trong tuổi dậy thì.
Khuyến khích trẻ thử những việc như đi dạo, tập thể dục, nói chuyện với bạn hay người lớn hơn giúp kiểm soát những cảm xúc này.
Nếu bậc cha mẹ lo lắng về quá trình tiến triển của bé trai qua tuổi dậy thì, hãy nói chuyện với bác sĩ để xác định xem con bạn có đang lớn và phát triển như mong đợi hay không. Trẻ đang lớn lên và điều này cũng có nghĩa là con có thể ít mở lòng với bạn hơn. Hãy luôn giữ thái độ cởi mở và nói chuyện về những thay đổi mà con bạn đang trải qua.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.