Đột quỵ não có thể phòng ngừa

Bài viết được viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Minh Phương - Bác sĩ Chuyên khoa Thần Kinh - Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Đột quỵ não (tai biến mạch máu não) là tình trạng tổn thương não cấp tính do nguyên nhân mạch máu. Trên thế giới hàng năm có khoảng 800.000 người bị đột quỵ não lần đầu hoặc tái phát. Trong đó Việt Nam có khoảng 200.000 người bị đột quỵ não mỗi năm. Đột quỵ não đứng hàng thứ ba về nguyên nhân gây tử vong và là nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật.

1. Định nghĩa

Theo tổ chức y tế thế giới (OMS) đột quỵ não được định nghĩa như sau: Đột quỵ não là một hội chứng lâm sàng được đặc trưng bởi sự khởi phát đột ngột của các triệu chứng biểu hiện tổn thương của não (thường là khu trú), tồn tại trên 24 giờ hoặc bệnh nhân tử vong trước 24 giờ. Những triệu chứng thần kinh khu trú phù hợp với vùng não do động mạch bị tổn thương phân bố, loại trừ nguyên nhân chấn thương.

Các loại đột quỵ: có 2 loại đột quỵ

• Đột quỵ nhồi máu não: Các cục huyết khối gây tắc hoặc hẹp đáng kể mạch máu não. Các cục huyết khối này có thể được hình thành từ tim, từ thành mạch bị xơ vữa. Khi mạch máu bị tắc, phần mô não do mạch máu này chi phối sẽ thiếu oxy, và chết trong 3 phút . Hậu quả là phần cơ thể do vùng não này chi phối sẽ không thể hoạt động chức năng được.
• Đột quỵ xuất huyết não: Mạch máu não bị vỡ gây chảy máu trong nhu mô não.

2. Các triệu chứng thường gặp khi bị đột quỵ não

• Liệt mặt: Người bệnh đột ngột nói/cười bị lệch miệng.
• Yếu/ liệt hoặc tê bì chân tay : thông thường yếu /liệt đột ngột ở nửa người, có thể xảy ra ở 1 chi.
• Đột ngột nói khó.
• Đột ngột lẫn lộn, hay các vấn đề trong diễn đạt và hiểu ngôn ngữ.
• Đột ngột mất thăng bang hay khó khăn trong việc kiểm soát sự di chuyển của cơ thể.

3. Điều trị đột quỵ

Điều trị đột quỵ tùy thuộc vào loại đột quỵ là nhồi máu hay chảy máu não.

Đột quỵ nhồi máu não có thể được điều trị tốt và hồi phục hoàn toàn nếu bệnh nhân được điều trị sớm trong vòng 3-4 giờ đầu tiên của bệnh.

4. Các yếu tố nguy cơ đột quỵ

• Hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia
• Tăng huyết áp
• Tiểu đường, rối loạn mỡ máu, béo phì.
• Bệnh lý về tim mạch như rung nhĩ, nhồi máu cơ tim cũ, bệnh van tim
• Rối lọan về đông máu
• Các dị dạng mạch máu ...

5. Bạn sẽ làm gì nếu phát hiện các triệu chứng nghi ngờ đột quỵ não ?

5.1. Làm thế nào để phòng ngừa đột quỵ

80 % các nguyên nhân gây đột quỵ có thể được phòng ngừa.

• Chế độ sinh hoạt hợp lý : tập thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng, hạn chế thức ăn có nhiều dầu mỡ, muối.
• Không hút thuốc lá.
• Kiểm soát tốt HA nếu có tăng HA, kiểm soát tốt đường máu nếu bị tiểu đường.
• Tuân thủ đúng các yêu cầu của bác sĩ về việc dùng thuốc
• Thường xuyên đi kiểm tra sức khỏe.
  

5.2. Bạn sẽ làm gì nếu phát hiện các triệu chứng nghi ngờ đột quỵ não

• Nhanh chóng gọi cấp cứu hoặc đưa người bệnh đến bệnh viện : thời gian là vàng đối với người bệnh, mỗi 1 phút chậm trễ cấp cứu sẽ có 2 triệu tế bào não bị chết đi.
• Không được tự ý dùng thuốc ở nhà .
• Tạm thời không cho người bệnh ăn, uống nhất là khi người bệnh trong tình trạng lơ mơ, hoặc hôn mê để tránh sặc nước hoặc thức ăn vào phổi.
• Đặt người bệnh nằm nghiêng đầu khi người bệnh nôn
• Ghi lại thời điểm xảy ra triệu chứng đầu tiên là việc làm rất quan trọng, nó giúp cho bác sĩ có hướng điều trị phù hợp cho người bệnh.
• Ngay cả khi các triệu chứng trên xuất hiện và hồi phục hoàn toàn trong vòng một vài phút hoặc vài chục phút, bạn vẫn cần phải đến bệnh viện để được kiểm tra vì đó là lời cảnh báo một cơn đột quỵ thực sự có thể xảy ra sau đó.

Hiện nay, Chụp cộng hưởng từ - MRI/MRA được coi là công cụ “vàng” tầm soát đột quỵ não. MRI được sử dụng để kiểm tra tình trạng hầu hết các cơ quan trong cơ thể, đặc biệt có giá trị trong chụp ảnh chi tiết não hoặc thần kinh cột sống. Do có độ phân giải và tương phản tốt nên hình ảnh MRI cho phép phát hiện ra các điểm bất thường ẩn sau các lớp xương mà các phương pháp tạo ảnh khác khó có thể nhận ra. MRI có thể cho kết quả chuẩn xác hơn so các kỹ thuật dùng tia X (ngoại trừ kỹ thuật chụp DSA đánh giá mạch máu) trong chẩn đoán các bệnh lý não, tim mạch, đột quỵ,... Hơn nữa, quá trình chụp bằng MRI không gây tác dụng phụ như trong chụp X-quang hay cắt lớp vi tính (CT).\

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.