Trong giai đoạn đầu, viêm teo niêm mạc dạ dày thường không gây ra bất kỳ triệu chứng bất thường nào vì vậy thường khó nhận biết từ sớm. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như loét dạ dày và ung thư dạ dày.
Bài viết này được viết bởi Bác sỹ Nguyễn Huyền Nhung - chuyên khoa Nội tiêu hóa - Bệnh viện ĐKQT Vinmec Hải Phòng.
1. Viêm teo niêm mạc dạ dày là gì?
Viêm teo niêm mạc dạ dày là tình trạng lớp niêm mạc bên trong dạ dày bị viêm trong thời gian dài, dẫn đến tế bào niêm mạc bị mất đi hoặc bị thay thế bằng các tế bào biểu mô dạng niêm mạc ruột, mô xơ hoặc tuyến môn vị.
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng viêm teo niêm mạc dạ dày
Một vài nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bệnh viêm teo dạ dày thường do vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP) gây ra. Vi khuẩn HP làm tổn thương lớp màng nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày trước tác động của dịch vị - dịch tiêu hóa có tính axit do tế bào niêm mạc dạ dày tiết ra để tiêu hóa thức ăn. Nếu không được chữa trị hoàn toàn, tình trạng viêm nhiễm kéo dài có thể dẫn đến viêm teo dạ dày. Vi khuẩn H. Pylori có thể lây lan qua nhiều đường, bao gồm:
- Bệnh nhân tiếp xúc với thực phẩm hoặc nước uống bị nhiễm khuẩn.
- Bệnh nhân tiếp xúc với nước bọt, phân, hoặc chất nôn của người bị nhiễm vi khuẩn.
- Bệnh nhân sử dụng các sản phẩm nông nghiệp nuôi trồng bằng nước bị ô nhiễm.
Một nguyên nhân khác gây ra viêm teo dạ dày là do hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh của niêm mạc dạ dày (gọi là viêm teo dạ dày tự miễn). Ngoài ra, cơ thể thiếu hụt vitamin B12 cũng góp phần gây nên tình trạng này.
Một số bệnh lý khác cũng làm tăng nguy cơ mắc viêm teo dạ dày, bao gồm:
- Bệnh lý tuyến giáp.
- Bệnh bạch biến.
- Bệnh Addison, đái tháo đường loại 1.
Trong giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng nên ít người quan tâm. Tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như loét dạ dày hoặc ung thư dạ dày.
3. Triệu chứng bệnh
Thường thì, đa số bệnh nhân mắc viêm teo niêm mạc dạ dày không nhận ra bản thân bị bệnh vì giai đoạn đầu không có triệu chứng rõ ràng. Vì diễn biến bệnh trong âm thầm nên bệnh nhân không thể chẩn đoán và điều trị kịp thời; chỉ cho đến khi những triệu chứng lạ bắt đầu xuất hiện, nhưng điều này cũng đồng nghĩa bệnh đã tiến triển nghiêm trọng hơn.
Triệu chứng của viêm teo dạ dày có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh và sức đề kháng của mỗi người. Nếu bệnh này là do vi khuẩn H.Pylori gây ra, người bệnh có thể gặp các triệu chứng như:
- Sụt cân.
- Buồn nôn, nôn mửa.
- Chán ăn.
- Đau bụng.
- Loét dạ dày.
- Đi ngoài phân đen
- Thiếu máu do thiếu sắt.
Trong khi đó, nếu viêm teo dạ dày là do tự miễn, các triệu chứng thường bao gồm:
- Đau đầu, chóng mặt, choáng váng.
- Mệt mỏi, tim đập nhanh, đau ngực, ù tai.
- Lú lẫn, mất thăng bằng, đi đứng không vững.
- Tê tay, chân và/hoặc ngứa.
4. Phương pháp chẩn đoán
Do triệu chứng của bệnh của bệnh thường không rõ ràng, gây khó khăn cho việc chẩn đoán của bác sĩ. Bên cạnh việc dựa vào các biểu hiện bất thường của cơ thể, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm lâm sàng khác để có thêm thông tin.
Hơn nữa, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân cung cấp thông tin về bệnh sử và các dấu hiệu cho thấy sự thiếu hụt vitamin B12 như tim đập nhanh, suy nhược thần kinh, hoặc da xanh xao. Đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh viêm teo dạ dày, bác sĩ có thể đề xuất thực hiện kiểm tra bằng nội soi dạ dày.
5. Hướng điều trị
Một vài thống kê cho thấy, tỷ lệ chữa khỏi viêm teo dạ dày không cao, nhưng nếu bệnh nhân tuân thủ đúng hướng dẫn và phác đồ điều trị của bác sĩ, thì các triệu chứng thường có thể được cải thiện một cách đáng kể sau khi điều trị.
Phương pháp điều trị viêm teo niêm mạc dạ dày có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh.
- Đối với những người mắc viêm teo dạ dày do nhiễm vi khuẩn H. Pylori, mục tiêu chính là tiêu diệt và loại bỏ vi khuẩn này bằng cách sử dụng thuốc kháng sinh. Bác sĩ cũng có thể kê đơn cho bệnh nhân sử dụng các loại thuốc giảm axit để giúp làm lành niêm mạc dạ dày nhanh chóng.
- Đối với những người mắc viêm teo dạ dày do hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào niêm mạc dạ dày (bệnh viêm teo niêm mạc dạ dày tự miễn), phương pháp điều trị thường bao gồm việc tiêm bổ sung vitamin B12 cho cơ thể người bệnh và tăng cường sử dụng các loại thực phẩm như sò, trứng, sữa chua, thịt bò, ngũ cốc và các loại cá béo. Bệnh nhân cũng có thể tăng cường ăn các thực phẩm giàu sắt để tránh tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.
Ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị, bệnh nhân cần lưu ý một số điều sau:
- Tuân thủ chế độ sinh hoạt đúng giờ và thói quen ăn uống lành mạnh.
- Chia nhỏ thức ăn ra thành nhiều bữa, hạn chế tiêu thụ thực phẩm chiên, rán, chứa nhiều dầu mỡ, thực phẩm cay nóng, đồ uống có ga, thay vào đó, chú trọng vào thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu.
- Tăng cường ăn rau củ và hoa quả để bổ sung chất xơ, vitamin và khoáng chất.
- Tập luyện thể dục đều đặn để nâng cao sức khỏe và tăng cường sức đề kháng.
- Giữ lối sống lành mạnh, đảm bảo giấc ngủ đủ và tránh làm việc quá sức. Luôn giữ tinh thần lạc quan và thoải mái.
6. Cách phòng ngừa bệnh
Viêm teo niêm mạc dạ dày là một bệnh lý khó để phòng ngừa, tuy nhiên, bệnh nhân vẫn có thể giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn H.Pylori - một trong những nguyên nhân chủ yếu gây bệnh - bằng cách thực hiện các biện pháp sau:
- Duy trì vệ sinh cá nhân và vệ sinh an toàn thực phẩm bằng cách rửa tay sạch trước khi chuẩn bị thức ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Rửa sạch thực phẩm trước khi nấu hoặc chế biến thức ăn.
- Tránh sử dụng các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc hoặc không đảm bảo vệ sinh.
- Luôn rửa tay sạch sẽ sau khi tiếp xúc với chất thải từ trẻ em như tã, khăn ăn, hoặc chất nôn.
- Khi đi du lịch đến những vùng có điều kiện vệ sinh kém, nên uống nước đóng chai để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn H.Pylori.
7. Các câu hỏi thường gặp
Teo niêm mạc dạ dày có nguy hiểm không?
Ở giai đoạn đầu, người bệnh thường không có triệu chứng bất thường nên khó phát hiện bệnh sớm. Nếu không can thiệp kịp thời, viêm teo niêm mạc dạ dày có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như ung thư dạ dày.
Viêm teo dạ dày có phải là tiền ung thư?
Viêm teo niêm mạc dạ dày là một tình trạng tiền ung thư. Tuy nhiên, chưa đến 2% số người bị viêm teo dạ dày sẽ tiến triển thành ung thư. Do đó, khi có bất thường ở dạ dày, bệnh nhân nên đi thăm khám sớm để có biện pháp xử trí kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.