Ý nghĩa lâm sàng của định lượng 17-ketosteroids

17-ketosteroids một nhóm các hợp chất ở trong nước tiểu có nguồn gốc từ steroid được sản xuất bởi vỏ thượng thận, tinh hoàn hoặc buồng trứng. Khi 17-ketosteroids tăng hoặc giảm sẽ gây ảnh hưởng đến chức năng của vỏ thượng thận.

1. 17-ketosteroids là gì?

17-ketosteroids là những chất hình thành khi cơ thể phá vỡ hormone môn sinh dục nam steroid gọi là androgen và các hormone khác do tuyến thượng thận tiết ra ở nam và nữ, và do tinh hoàn ở nam. Việc xác định 17-ketosteroid trong nước tiểu là cần thiết để đánh giá hoạt động chức năng tổng thể của vỏ thượng thận.

2. Chuẩn bị trước khi lấy mẫu nước tiểu

Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn tạm thời dừng bất kỳ loại thuốc nào có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm. Do đó bạn hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn dùng, bao gồm:

• Kháng sinh
• Aspirin (nếu bạn đang dùng aspirin dài hạn)
• Thuốc tránh thai
• Thuốc lợi tiểu (thuốc nước)
• Estrogen.

Người bệnh không được phép dùng bất kỳ loại thuốc nào khi chưa được được sự đồng ý của bác sĩ.

Các loại thuốc có thể làm tăng số lượng 17-ketosteroids bao gồm

• Kháng sinh
• Cloramphenicol
• Clorpromazine
• Dexamethasone
• Meprobamate
• Phenothiazin
• Quinidin
• Secobarbital
• Spironolactone.

Các loại thuốc có thể làm giảm lượng 17-ketosteroids bao gồm:

• Thuốc tránh thai
• Estrogen
• Probenecid
• Reserpine
• Salicylates (sử dụng kéo dài)
• Thuốc lợi tiểu thiazide.

3. Cách lấy mẫu nước tiểu

Bác sĩ sẽ hướng dẫn chi tiết cho bạn lấy mẫu nước tiểu 24 giờ để thực hiện định lượng 17-ketosteroids, quy trình như sau:

Đối với người lớn hoặc trẻ lớn

Vào ngày thứ 1, đi tiểu vào nhà vệ sinh sau khi thức dậy vào buổi sáng. Sau đó, đi tiểu trong một thùng chứa trong 24 giờ tới.

Vào ngày thứ 2, đi tiểu vào thùng chứa sau khi thức dậy vào buổi sáng. Đóng nắp thùng chứa nước tiểu lại. Giữ thùng đó trong tủ lạnh hoặc một nơi mát mẻ trong thời gian thu thập.

Dán nhãn cho thùng chứa với tên của bạn, thời gian và ngày bắt đầu và kết thúc và trả lại thùng đựng nước tiểu cho nhân viên y tế theo hướng dẫn.

Đối với trẻ sơ sinh

Bố mẹ cần rửa sạch khu vực xung quanh niệu đạo của trẻ. Mở một túi đựng nước tiểu và cho trẻ đi tiểu vào trong túi đó. Đối trẻ nam, đặt toàn bộ dương vật vào túi và gắn đầu dây vào dương vật. Đối với nữ, đặt túi trên môi âm hộ. Tã vẫn sử dụng như bình thường. Trẻ sơ sinh khó có thể giữ được túi đúng vị trí, do đó có thể di chuyển túi, khiến nước tiểu rơi vào tã. Vì vậy, bố mẹ cần kiểm tra trẻ sơ sinh thường xuyên và thay túi sau khi trẻ sơ sinh đi tiểu vào túi. Xả nước tiểu từ túi vào thùng chứa theo sự hướng dẫn của nhân viên y tế.

4. Tại sao bác sĩ lại cần kiểm tra 17-ketosteroids

Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm định lượng 17-ketosteroids nếu bạn có dấu hiệu rối loạn liên quan đến mức độ androgen bất thường. Ví dụ, hiện tượng nam hóa là phát triển các đặc tính sinh dục nam thứ phát ở nữ do tăng sản xuất androgen. Rậm lông và nam hóa là những tính trạng của nam lại biểu hiện trên cơ thể nữ: lông mọc kiểu nam ở nữ; phát triển trứng cá, nữ hói đầu giống nam.

5. Kết quả 17-ketosteroids bình thường

Các giá trị bình thường như sau:

• Nam: 8 đến 20 mg trong 24 giờ
• Nữ: 6 đến 12 mg trong 24 giờ

Khoảng giá trị bình thường có thể thay đổi chút ít giữa các phòng thí nghiệm khác nhau. Một số phòng thí nghiệm sử dụng các phép đo khác nhau hoặc kiểm tra các mẫu khác nhau. Do đó, bạn cần nói chuyện với bác sĩ về ý nghĩa của kết quả xét nghiệm.

6. Xét nghiệm định lượng 17-ketosteroids bất thường gặp trong bệnh nào?

Mức độ tăng 17-ketosteroids có thể là do:

• Các vấn đề về tuyến thượng thận như khối u, hội chứng Cushing
• Mất cân bằng hormone giới tính ở nữ giới (hội chứng buồng trứng đa nang - polycystic ovary syndrome)
• Bệnh ung thư buồng trứng
• Ung thư tinh hoàn
• Cường tuyến giáp trạng (hyperthyroidism)
• Béo phì
• Stress.

Giảm 17-ketosteroids có thể là do:

• Tuyến thượng thận không sản xuất đủ hormone (bệnh Addison)
• Tổn thương thận
• Tuyến yên không tạo ra đủ kích thích tố (hội chứng suy chức năng tuyến yên - hypopituitarism)
• Cắt bỏ tinh hoàn.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là bệnh viện sở hữu đội ngũ y bác sĩ, được đầu tư hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại và nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp. Không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của các kết quả xét nghiệm.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Nguồn tham khảo: Ncbi.nlm.nih.gov; owensborohealthse3.adam.com