Vitamin B6 chỉ định cho bé trong trường hợp nào?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Phan Ngọc Hải - Bác sĩ Nhi - Sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng .

Vitamin B6 đóng vai trò quan trọng trong chức năng về thể chất và tâm lý con người. Đặc biệt, loại vitamin này giúp con người duy trì hệ thống thần kinh khỏe mạnh. Tuy nhiên, vitamin B6 chỉ định cho bé trong trường hợp nào lại là câu hỏi được nhiều bậc cha mẹ quan tâm. Bài viết sẽ trả lời câu hỏi này, đồng thời cung cấp cho bạn cái nhìn chuyên sâu nhất về vitamin B6.

1. Vai trò của vitamin B6?

Vitamin B6 được gọi là pyridoxine, là một loại vitamin tan trong nước mà cơ thể cần cho sự trao đổi chất, các chức năng của hệ thần kinh, vitamin tan trong nước, hệ miễn dịch cũng như chuyển đổi các axit amin và vitamin khác.

Theo Cơ sở dữ liệu trao đổi chất ở người (HMDB) và cơ sở dữ liệu toàn diện về thuốc tự nhiên (NMCD), vitamin B6 cần thiết cho:

• Chuyển hóa axit amin, carbohydrate và lipid
• Cân bằng nội tiết tố
• Giữ cân bằng lượng kali và natri
• Sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh khác nhau
• Chức năng hệ thống miễn dịch thích hợp
• Sản xuất hồng cầu
• Giảm mức độ homocysteine
• Sức khỏe làn da

Trong cơ thể, vitamin B6 được chuyển hóa thành coenzym pyridoxal phosphat. Hợp chất này cần thiết cho nhiều chức năng trao đổi chất khác nhau trong cơ thể.

Một số vai trò của coenzyme này bao gồm phân hủy axit amin, chuyển đổi tryptophan thành vitamin B3 (niacin) và tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh trong hệ thần kinh trung ương, bao gồm serotonin, epinephrine, dopamine và Gamma aminobutyric acid (GABA).

Pyridoxine giúp các tế bào hấp thụ tốt hơn cyanocobalamin (vitamin B12). Nó cũng giúp sản xuất các tế bào của hệ thống miễn dịch và thúc đẩy sản xuất hồng cầu.

Ngoài ra, vitamin B6 cần thiết cho việc sản xuất heme, một thành phần của hemoglobin. Hemoglobin là hợp chất trong tế bào hồng cầu mang oxy từ phổi đến các mô cơ thể.

2. Vitamin B6 chỉ định cho bé trong trường hợp nào?

Vitamin B6 (pyridoxine, pyridoxal, pyridoxamine) là loại vitamin cần thiết cho việc duy trì chức năng ổn định của hệ thần kinh, hệ thống miễn dịch, chuyển hóa hồng cầu và nhiều chức năng khác trong cơ thể của trẻ em. Do đó, vitamin B6 chỉ định cho bé trong các trường hợp sau:

• Trẻ thiếu vitamin B6 và có hội chứng kém hấp thu
• Trẻ bị lao sơ nhiễm phải điều trị dự phòng bằng Isoniazid (là chất đối kháng với vitamin B6) cũng có thể bị thiếu hụt vitamin B6
• Trẻ còn bú bị co giật thường xuyên, kích thích, rối loạn tiêu hóa có thể xuất hiện sớm ở tuần đầu sau đẻ
• Trẻ bị viêm thần kinh ngoại biên
• Trẻ bị viêm da (viêm môi, viêm lưỡi, tăng tuyến bã nhờn quanh mũi - mắt - miệng)
• Trẻ bị thiếu máu hồng cầu nhỏ
• Trẻ bị tê ở các chi xa (bàn tay, bàn chân, cẳng chân)
• Trẻ có dấu hiệu mệt mỏi, trầm cảm thì chỉ định vitamin b6 cho trẻ.

Vitamin B6 tan trong nước, nhưng điều đó không có nghĩa là nó an toàn khi dùng cho trẻ em. Trước khi chỉ định vitamin b6 cho trẻ hoặc bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào, cha mẹ nên tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ chuyên khoa nhi.

Để chẩn đoán được con của bạn có bị thiếu hụt vitamin B6 hay không, các bác sĩ sẽ cần một số xét nghiệm máu cơ bản để đưa ra chẩn đoán cuối cùng.

Liều vitamin B6 khuyến nghị cho phép hàng ngày ở trẻ em:

• 0,1 mg (lượng vừa đủ) cho trẻ sơ sinh 0-7 tháng tuổi
• 0,3 mg (lượng vừa đủ) cho trẻ sơ sinh 7-12 tháng
• 0,5 mg (RDA) cho trẻ em 1-3 tuổi
• 0,6 mg cho trẻ em 4-8 tuổi
• 1 mg cho trẻ em 9-13 tuổi
• 1,2 mg cho trẻ em gái từ 14-18 tuổi
• 1,3 mg cho trẻ em trai từ 14-18 tuổi.

3. Những nguy hiểm khi bổ sung vitamin B6 không đúng cho trẻ em

• Hành vi khác thường

Tiến sĩ Arnold Brenner thuộc Khoa Nhi tại Bệnh viện Sinai ở Baltimore Hoa Kỳ đã nghiên cứu nhiều trẻ em bị rối loạn chức năng não tăng động, được gọi là ADD và ADHD. Trong một bài báo đăng trên Tạp chí Người khuyết tật Học tập, ông nói rằng tình trạng của một số trẻ em phản ứng tích cực với chất bổ sung thiamine sẽ trầm trọng hơn đáng kể khi trẻ nhận thêm vitamin B6. Nghiên cứu của Brenner cho rằng hội chứng rối loạn chức năng não tăng vận động có nhiều nguyên nhân, bao gồm thiếu vitamin và phụ thuộc vào thuốc hoặc vitamin.

• Bệnh thần kinh

Bổ sung quá nhiều vitamin B6 có thể gây tổn thương dây thần kinh ở tay và chân. Loại bệnh thần kinh này thường liên quan đến việc uống các chất bổ sung có chứa nhiều vitamin B6. Bệnh thần kinh này có thể hồi phục khi ngừng sử dụng các chất bổ sung, theo Văn phòng Thuốc bổ sung chế độ ăn uống của Viện Y tế Quốc gia.

• Co giật

Co giật phụ thuộc pyridoxine ở trẻ sơ sinh có thể xảy ra khi mẹ bầu sử dụng liều cao B6 hoặc nếu trẻ sơ sinh bị phụ thuộc pyridoxine di truyền. Theo một chuyên khảo về Hợp tác Nghiên cứu Tiêu chuẩn Tự nhiên được xuất bản tại MayoClinic.com, co giật ở trẻ sơ sinh do phụ thuộc pyridoxine có thể được kiểm soát bằng các liều pyridoxine tiêm tĩnh mạch do chuyên gia y tế cung cấp. Liều pyridoxine đầu tiên ở trẻ sơ sinh có thể gây ra tình trạng trương lực cơ thấp hoặc rối loạn nhịp thở, những tình trạng cần điều trị sơ sinh ngay lập tức.

• Yếu cơ

Giảm trương lực cơ có thể do liều cao vitamin B6 mẹ sử dụng trong thai kỳ. Triệu chứng có thể xảy ra ngay khi mới sinh nếu trẻ được điều trị bằng pyridoxine để co giật.

• Tiêu hóa

Vitamin B6 có thể gây buồn nôn, nôn, đau bụng hoặc chán ăn ở trẻ em và người lớn.

• Các tác động tiêu cực khác đối với trẻ em

Vitamin B6 có thể có những tác động tiêu cực khác đối với trẻ em, chẳng hạn như nhức đầu, nhạy cảm với ánh sáng, buồn ngủ, ngứa ran, đau ngực và phát ban trên da. Nếu cha mẹ nhận thấy con mình gặp phải những triệu chứng này, họ nên ngừng cho trẻ uống vitamin B6 và liên hệ với bác sĩ.

• Quá liều và độc tính

Những trường hợp quá độc có thể gây sưng môi và cổ họng, tê tứ chi và nôn mửa. Các triệu chứng của phản ứng dị ứng bao gồm khó thở, đóng họng, sưng môi, lưỡi hoặc mặt và phát ban. Cha mẹ nên ngừng cho trẻ uống vitamin B6 ngay lập tức và tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu trẻ gặp bất kỳ triệu chứng hoặc phản ứng nào trong số này.

Vitamin B6 đóng vai trò quan trọng trong chức năng về thể chất và tâm lý con người. Đặc biệt, loại vitamin này giúp con người duy trì hệ thống thần kinh khỏe mạnh. Tuy nhiên, vitamin B6 chỉ định cho bé trong các trường hợp thật sự cần thiết, vì vậy không nên tự ý bổ sung nếu chưa có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.

Ngoài bổ sung qua chế độ ăn uống, cha mẹ có thể cho trẻ sử dụng thực phẩm hỗ trợ có chứa vitamin B6 và các vi khoáng chất thiết yếu như kẽm, Lysine, crom, selen, ... giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.

Để có thêm kiến thức dinh dưỡng và chăm sóc trẻ theo từng độ tuổi, cha mẹ hãy thường xuyên truy cập website vinmec.com và đặt hẹn với các bác sĩ, chuyên gia Nhi - Dinh dưỡng hàng đầu của Bệnh viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec khi cần tư vấn về sức khỏe của trẻ.