[Vinmec - Hỏi đáp cùng chuyên gia] Số 02: Sức khỏe trẻ em mùa nắng nóng (Phần 2)

Sốt cao, tay chân miệng, viêm màng não...là những bệnh có thể đe dọa sức khỏe trẻ em mùa nắng nóng. Để bảo vệ trẻ khỏi những tác nhân gây hại, cha mẹ cần cho bé ăn đủ chất dinh dưỡng, bổ sung nước, sử dụng điều hòa đúng cách... Dưới đây là những câu hỏi liên quan đến vấn đề sức khỏe trẻ em mùa nắng nóng được các bác sĩ chuyên khoa Nhi tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec giải đáp.

Các câu hỏi được tư vấn bởi:

• Bác sĩ CKI Bùi Thị Hà - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long
• Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng
• Bác sĩ Dương Văn Sỹ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.

16. Bạn Nguyễn Thị Ngọc Mai (35 tuổi, Phường Mỹ Đình, Nam Từ Liêm, Hà Nội): Thưa bác sĩ, con gái nhỏ 5 tuổi nhà tôi hiện đang bị sốt rất cao. Cháu sốt từ tối qua, lại kêu đau đầu, chảy mũi và nằm ủ rũ, chẳng dậy chơi như mọi ngày. Soi họng thì thấy họng cháu hơi đỏ, cũng có xì xoẹt nước mũi nhưng hiện còn trong. Tôi cho cháu cặp nhiệt độ thì thấy lên tới 39 độ C. Tôi đã cho cháu uống thuốc hạ sốt rồi. Tôi cũng cho cháu uống Oresol thêm để bù lại điện giải nhưng không đỡ. Hôm rồi cho đi khám thì bác sĩ nghi ngờ con bị sốt siêu vi và tư vấn nếu hạ sốt không hiệu quả thì cần uống thêm kháng sinh. Vinmec cho tôi hỏi tôi có nên cho trẻ bị sốt siêu vi có dùng kháng sinh luôn để nhanh khỏi bệnh được không?

Bác sĩ CKI Bùi Thị Hà - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long: Nhiễm siêu vi là một bệnh cấp tính và lây lan nhanh do siêu vi trùng gây ra. Biểu hiện thường gặp nhất là trẻ sốt cao đột ngột từ 39 - 40 độ C.

Các loại kháng sinh, tùy theo chủng loại mà có thể có tác dụng kìm khuẩn hoặc diệt khuẩn, tuy nhiên không có tác dụng với virus. Do đó, các loại kháng sinh không phải là biện pháp loại trừ nguyên nhân gây bệnh.

Điều trị sốt virus chủ yếu là điều trị triệu chứng, là biện pháp hỗ trợ, bởi hầu hết các bệnh do virus gây ra đều chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

Hạ sốt khi trẻ sốt cao trên 38,5 độ C. Thường dùng Paracetamol với liều dùng từ 10 - 15 mg/kg cân nặng/ lần, các lần cách nhau từ 4 - 6 giờ.

Bù nước và điện giải cho trẻ: Khi sốt cao, ra nhiều mồ hôi, trẻ sẽ bị mất nước và điện giải, nên cần phải bù lại cho trẻ. Với những trẻ vẫn còn bú, mẹ cần cho trẻ bú nhiều hơn bình thường, cho trẻ bú nhiều lần trong ngày. Với các trẻ không còn bú, cho trẻ uống Oresol theo chỉ dẫn.

17. Bạn Trần Thu Thủy (Giáo viên tại Kim Bảng, Hà Nam): Chào bác sĩ ạ. Tôi có cháu gái năm nay mới hơn 1 tuổi, vừa phải nhập viện chữa trị viêm màng não tại bệnh viện. Gia đình chủ quan, thấy cháu sốt thì cứ tưởng là thay đổi thời tiết nên cháu bị sốt thường thường thôi. Nhưng đến ngày thứ 2, khi thấy cháu yếu mệt, thương cháu còn nhỏ quá nên gia đình tôi đưa cháu đi khám thì được kết luận là cháu bị viêm màng não. Tôi lo sợ quá, liệu bệnh viêm màng não có chữa được khỏi hoàn toàn không bác sĩ. Tôi đưa con đến viện chỉ 1 ngày sau khi sốt, nên chắc là sẽ không sao chứ ạ?

Bác sĩ CKI Bùi Thị Hà - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long: Viêm màng não thường có thể chữa khỏi được nếu được phát hiện sớm. Trẻ bị viêm màng não và đã được chữa khỏi có thể thuộc 2 nhóm:

1. Khỏi hoàn toàn, không có di chứng gì, những trẻ này sẽ phát triển trí tuệ, sức khỏe bình thường.
2. Khỏi nhưng để lại di chứng, ví dụ như: hạn chế về vận động (liệt, cứng cơ...), sẽ chậm phát triển về trí tuệ... Điều này dễ nhận thấy. Nhưng còn di chứng làm giảm thính lực thì cần phải khám chuyên khoa để phát hiện và điều trị kịp thời.

Bé nhà bạn nhiều khả năng sẽ nằm ở trường hợp khỏi hoàn toàn, nếu có thể gia đình nên đưa cháu đi kiểm tra thính lực.

18. Anh Trần Văn Đức (Địa chỉ email: Tranductoto...@gmail.com): Kính gửi các anh chị bác sĩ, cho tôi hỏi trẻ tiêm vacxin viêm màng não muộn 1 tháng có sao không? Bố mẹ đi làm suốt nên cháu đang ở với ông bà, ông bà cũng không dám đưa đi tiêm nên hiện đã chậm lịch 1 tháng rồi thì phải. Bác sĩ cho tôi hỏi cháu có cần phải tiêm bù không và liệu còn tác dụng không? Tôi cảm ơn.

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Viêm màng não do não mô cầu là căn bệnh hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao. Tỷ lệ tử vong là 50% nếu không được điều trị, là 15% nếu đã được điều trị.

Bệnh do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra nhiễm trùng huyết, các vi khuẩn xâm nhập vào máu và gây tổn thương nặng nề nhiều cơ quan quan trọng. Các lớp màng bao quanh não và tủy sống bị nhiễm trùng khiến não bị tổn thương. Bất kỳ ai cũng có khả năng mắc viêm màng não dù là người lớn hay trẻ nhỏ. Tuy nhiên, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là hai đối tượng dễ mắc bệnh và nguy cơ tử vong cao.

Biện pháp tốt để phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu là tiêm vắc-xin. Trẻ nhỏ từ 2 tuổi trở lên được chỉ định tiêm phòng não mô cầu tuýp A và tuýp C. Hiện nay trên thị trường chỉ có vắc - xin não mô cầu tuýp B và C, tiêm cho trẻ từ 6 tháng tuổi đến 45 tuổi. . Nếu con bạn đang trong độ tuổi tiêm chủng nên chủ động đưa trẻ đến các điểm tiêm chủng để được tư vấn và thực hiện phác đồ tiêm đúng-đủ-phù hợp cho trẻ. Do tâm lý chủ quan bệnh viêm màng não mô cầu hiếm gặp, ít xuất hiện, nên nhiều gia đình không đưa trẻ đi tiêm trước khi dịch bệnh bùng phát.

19. Bạn Thu Trâm (Địa chỉ email: Nguyenthutram325 @gmail.com): Bác sĩ ơi, viêm màng não có để lại di chứng không ạ? Em hối hận quá. Bạn nhà em năm nay mới hơn 3 tuổi. Lúc con sốt thì đang có dịch xuất huyết nên gia đình chỉ cho cháu nghỉ ngơi ở nhà, sau lo quá mới cho đi khám thì được chẩn đoán viêm màng não cầu. Tính đến nay là ngày thứ 8 kể từ khi bắt đầu sốt. Hiện tại, cháu đã khỏi bệnh, hết sốt và mẩn trên da rồi, nhưng vẫn chưa hoạt bát vui tươi lại được như bình thường. Không biết bệnh viêm màng não có để lại di chứng gì không? Em lo quá.

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Viêm màng não khi điều trị khỏi có thể để lại di chứng, ví dụ như: hạn chế về vận động (liệt, cứng cơ...), sẽ chậm phát triển về trí tuệ... Điều này dễ nhận thấy. Nhưng còn di chứng làm giảm thính lực thì cần phải khám chuyên khoa để phát hiện và điều trị kịp thời.

Viêm màng não là bệnh nguy hiểm, có thể để lại di chứng. Do biểu hiện ban đầu của bệnh tương đối giống với nhiều bệnh khác nên rất dễ nhầm lẫn với những bệnh gây sốt khác, dẫn đến việc điều trị muộn. Nếu phát hiện bệnh muộn và không được điều trị kịp thời thì bệnh có thể dẫn đến nhiều di chứng nặng nề như bại não, liệt chân, liệt tay, bị động kinh, điếc, trí nhớ kém, ảnh hưởng đến kết quả học tập...

Rất may là bệnh viêm màng não nếu được phát phát hiện sớm chữa kịp thời thì hiệu quả điều trị bệnh cao, không để lại di chứng.

20. Bạn Phạm Phương Anh (Kinh doanh tự do tại Lê Chân, Hải Phòng): Chào bác sĩ ạ, tôi có con trai năm nay 2 tuổi. Cháu bị chân tay miệng được hơn 1 tuần và chữa ngay nên giờ cũng gần khỏi rồi nên gia đình định cho cháu đi học trở lại. Tôi chỉ sợ đi học không kiêng được như ở nhà thì bệnh tay chân miệng có bị lại không? Nhờ bác sĩ trả lời giúp.

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Trẻ đã bị tay chân miệng vẫn có thể mắc bệnh trở lại.

Bệnh tay chân miệng xuất phát từ việc cơ thể nhiễm virus đường ruột. Trong trường hợp cơ thể nhiễm virus coxsackie A16 gây bệnh tay chân miệng, thông thường bệnh ở thể nhẹ, hầu như không xuất hiện triệu chứng và có thể tự khỏi.

Tuy nhiên, nếu cơ thể mắc bệnh tay chân miệng do nhiễm virus enterovirus 71 (EV71), trường hợp này bệnh ở thể nặng, xuất hiện nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong.

Mỗi lần nhiễm bệnh chỉ tạo ra kháng thể với một loại vi rút nhất định, do đó thể mắc bệnh trở lại nếu bị nhiễm vi rút khác thuộc nhóm enterovirus. Vì vậy, trẻ đã từng mắc bệnh tay chân miệng hoàn toàn có nguy cơ tái nhiễm. Tất cả những người tiếp xúc với trẻ bị tay chân miệng đều có nguy cơ bị nhiễm bệnh.

Tỷ lệ lây truyền virus đường ruột cho người khỏe mạnh là 17%, ở người thân và người tiếp xúc trực tiếp với trẻ mắc bệnh là 23%. Kết luận này chứng tỏ tất cả những người có cơ hội tiếp xúc với trẻ bị tay chân miệng đều có nguy cơ bị nhiễm bệnh và thậm chí có khả năng lây bệnh cho người khác.

Bệnh tay chân miệng hiện nay chưa có vắc xin đặc hiệu phòng bệnh tại Việt Nam.

21. Độc giả Nguyễn Minh Anh (Địa chỉ email: Nguyenminhanh435...@gmail.com): Dạ chào bác sĩ ạ. Nhà tôi có một bé gái năm nay 4 tuổi. Hôm trước cháu có bị chân tay miệng, loét miệng đau nhiều nên không chịu ăn nhưng tay chân chỉ nổi mẩn và ban đỏ, nhưng lại không đau, không ngứa. Tôi có tìm hiểu trên internet thì được biết bệnh này có thể tái lại. Vậy 1 đứa trẻ có thể bị mắc bệnh tay chân miệng bao nhiêu lần? Có cách nào để phòng cho con không?

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Trẻ có thể bị tay chân miệng nhiều lần.

Dấu hiệu của bệnh tay chân miệng là loét miệng và sang thương ở lòng bàn tay và bàn chân. Biểu hiện đầu tiên là những vết loét trong miệng làm trẻ rất đau có thể từ chối ăn uống hoặc chảy nước miếng nhiều. Riêng sang thương ở lòng bàn tay, chân là những sẩn hồng ban nổi gồ lên mặt da nhưng lại không đau không ngứa và không làm trẻ khó chịu. Bệnh tay chân miệng có thể tái phát nhiều lần nếu bé tiếp xúc với người bị tay chân miệng.

Mức độ nguy hiểm bệnh sẽ tùy thuộc vào độc lực của siêu vi gây bệnh và cơ địa của từng bệnh nhân. Các lần mắc bệnh tay chân miệng khác nhau đều có cùng một biểu hiện như nhau: Loét miệng, sang thương ở lòng bàn tay, bàn chân.

Phòng bệnh tay chân miệng chủ yếu là vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường sống. Đặc biệt nếu phát hiện trẻ bị mắc tay chân miệng trẻ phải được cách ly tại nhà để tránh lây lan cho những người tiếp xúc.

22. Bạn Hoàng Thị Thu Hà (34 tuổi, Hàng Bông, Hà Nội): Thưa bác sĩ, cháu bé nhà tôi năm nay chuẩn bị lên lớp 1, hiện tại đang trong thời gian nghỉ hè nhưng tôi vẫn đang cho cháu đi học thêm vài lớp năng khiếu và bơi lội. Thế nhưng mấy hôm nay cháu la đau và có nổi 1 vài nốt mụn nhỏ trong miệng. Lúc đầu tôi tường là cháu bị nhiệt miệng, nhưng sau đó lại có thêm tổn thương da nên tôi đưa cháu đi khám. Kết quả là cháu bị chân tay miệng nhẹ. Gia đình chăm sóc và vệ sinh cho bé rất kỹ nên các vết cũ đã gần như khỏi hoàn toàn, nhưng tôi nghe nói bệnh chân tay miệng rất dễ lây. Tôi muốn hỏi bác sĩ là bị bệnh chân tay miệng thì cần cách ly bao lâu? Cháu cũng thích đi ra ngoài lắm nhưng tôi sợ con mình lây bệnh cho các bé khác ạ.

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Thường bệnh tay chân miệng chỉ cần cách ly tại nhà cho đến khi cháu hết lở miệng và hết sang thương da (khoảng 7-10 ngày). Do đó nếu con chị đã lành bệnh thì có thể cho cháu đi học trở lại.

Gia đình vẫn cần phải theo dõi và cách ly bé ít nhất là 7-10 ngày kể từ khi nhiễm bệnh để đảm bảo bệnh không có biến chứng và bé không có khả năng lây bệnh cho những người tiếp xúc.

23. Anh Nguyễn Văn Hoàng (30 tuổi, Thủy Nguyên, Hải Phòng): Dạ chào bác sĩ! Bác sĩ cho tôi hỏi về bệnh tay chân miệng. Nhà tôi có cháu bé năm nay 7 tuổi. Sau kì nghỉ hè với gia đình thì cháu bị nhiệt miệng và nổi mẩn đỏ ở da, khá giống dị ứng thức ăn, nhưng bé bảo vết ban ở da không đau, không ngứa.Thế nhưng tôi vẫn thấy cháu có vẻ rất mệt mỏi và khó chịu nên đã đưa bé đi khám ngay. Bác sĩ bảo may là gia đình đưa bé đi khám sớm, bé mới bị chân tay miệng độ 1 thôi. Không biết bệnh tay chân miệng có mấy độ và mức độ nguy hiểm khác nhau như thế nào ạ? Và như trường hợp con tôi bị chân tay miệng độ 1 mấy ngày thì khỏi ạ?

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Bệnh tay chân miệng có 4 cấp độ từ nhẹ đến nặng như sau:

Cấp độ 1: Đây là cấp độ bệnh tương đối nhẹ và có thể điều trị tại nhà, bệnh thường có biểu hiện loét miệng và/hoặc tổn thương da.

Cấp độ 2: Ở cấp độ 2 của bệnh, trẻ sẽ được phân vào những nhóm bệnh khác nhau với những biểu hiện đặc trưng và cách điều trị phù hợp cho từng nhóm.

Tay chân miệng độ 2a: Có một trong các dấu hiệu như: Trẻ giật mình dưới 2 lần/30 phút; sốt trên 2 ngày, hay sốt cao trên 39 độ C, có hiện tượng nôn ói, người mệt mỏi, lừ đừ, tự nhiên quấy khóc,...

Tay chân miệng độ 2b gồm nhóm 1 và 2:

• Nhóm 1: Có một trong các biểu hiện như giật mình ≥ 2 lần/30 phút hoặc giật mình ghi nhận lúc khám.
• Nhóm 2: Có một trong các biểu hiện như: Sốt cao ≥ 39,5oC không đáp ứng với thuốc hạ sốt hoặc run chân tay, run người, ngồi không vững, đi loạng choạng, rung giật nhãn cầu, lác mắt, yếu chi hoặc liệt chi, liệt thần kinh sọ, nuốt sặc, thay đổi giọng nói,...

Cấp độ 3: Những dấu hiệu của trẻ bị tay chân miệng cấp độ 3 thường thấy như: Mạch đập chậm (dấu hiệu rất nặng); vã mồ hôi, lạnh toàn thân hoặc khu trú; huyết áp tăng; thở nhanh, thở bất thường; rối loạn tri giác (Glasgow < 10 điểm); tăng trương lực cơ;...

Cấp độ 4: Sốc, phù phổi cấp, tím tái, ngưng thở. Nếu trường hợp người bệnh, đặc biệt trẻ nhỏ bị tay chân miệng cấp độ 4 thì bắt buộc phải đưa đi bệnh viện ngay lập tức và thực hiện điều trị.

24. Độc giả Trần Thị Thủy (28 tuổi, Khu đô thị Linh Đàm, Hà Nội): Thưa bác sĩ, bé nhà tôi năm nay 2 tuổi. Bé có hiện tượng loét miệng và chân tay nổi mẩn. Tôi có tham khảo trên mạng thì thấy dường như cháu có hiện tượng bị chân tay miệng và sốt nhẹ là chưa nguy hiểm. Tôi nghe nói sốt cao mới là dấu hiệu của bệnh chân tay miệng nặng có phải không? Cháu nhà tôi chỉ sốt nhẹ, khoảng 37,5 độ C và đang được bố mẹ tự điều trị tại nhà. Tôi rất muốn hỏi bệnh chân tay miệng dấu hiệu nặng là như thế nào, và như tình trạng của bé nhà tôi thì có thể điều trị tại nhà được không ạ?

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Hầu hết các trường hợp trẻ mắc bệnh tay chân miệng đều ở thể nhẹ và có thể tự khỏi, tuy nhiên cũng cần cẩn trọng với số ít trường hợp bệnh ở thể nặng; kèm theo nguy cơ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm như viêm cơ tim, viêm màng não cấp, phù phổi cấp, nếu không phát hiện và xử lý kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

Các biểu hiện sau đây cho thấy bệnh có thể đã có biến chứng và cần phải đưa đến bệnh viện tái khám ngay: Sốt cao liên tục không hạ được; sốt kéo dài quá 2 ngày; giật mình chới với; run chi hoặc run thân; yếu liệt chi; thở bất thường; ói nhiều; ngủ li bì; co giật; da nổi bông; vã mồ hôi lạnh.

25: Bạn Phương Anh (Địa chỉ email: Phamphuonganh34...@gmail.com): Chào bác sĩ. Con gái tôi 5 tuổi đang học mầm non, dạo gần đây có 1 bạn trong lớp mắc bệnh tay chân miệng nên tôi đang có ý định cho con tạm nghỉ học vì theo tôi được biết đây là căn bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên khá bất tiện nếu trong lớp mỗi lần xuất hiện trường hợp mắc bệnh tay chân miệng là cho con ở nhà. Vậy thưa bác sĩ, phải làm gì để phòng bệnh cho con và có vắc xin tay chân miệng không ạ?

Bác sĩ CKII Trần Thị Linh Chi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Bệnh tay chân miệng gây ra do các loại vi rút thuộc nhóm đường ruột, gồm có Coxsackie, Echo và các vi rút đường ruột khác, trong đó hay gặp là vi rút đường ruột týp 71 (EV71) và Coxsackie A16. Vi rút EV71 có thể gây các biến chứng nặng và gây tử vong.

Câu hỏi “vắc xin tay chân miệng có không?” cũng là thắc mắc chung của nhiều người mong muốn phòng bệnh tay chân miệng cho con. Hiện nay tại Việt Nam chưa có vắc xin tay chân miệng. Tuy nhiên từ tháng 12/2015, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) của Trung Quốc đã phê chuẩn vắc xin ngừa bệnh tay chân miệng . Đến tháng 1/2016, một loại vaccine EV71 thứ hai được sản xuất bởi Sinovac Biotech được phê chuẩn. Cả hai hiện đang được sản xuất thương mại và bắt đầu sử dụng cho trẻ em Trung Quốc. Đó là điều đang trông chờ của nhiều quốc gia thuộc khu vực Châu Á - Thái bình dương nơi mà bệnh tay chân miệng ở trẻ em vẫn tiếp tục lan rộng, trong đó có Việt Nam Để chủ động phòng bệnh tay chân miệng cho trẻ, có thể áp dụng các biện pháp sau:

1. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em), đặc biệt trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn/cho trẻ ăn, trước khi bế, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã và làm vệ sinh cho trẻ.
2. Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng ( là ngâm tráng nước sôi); đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng để phòng bệnh tay chân miệng.
3. Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
4. Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.
5. Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân và các chất thải của bệnh nhân phải được thu gom và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.

Trên đây là những biện pháp phòng bệnh tay chân miệng để tránh bệnh lây truyền và bùng phát thành dịch, Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh cần đưa trẻ đi khám hoặc thông báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời.

26. Anh Phạm Thanh Sơn (40 tuổi, Thị Trấn Me, Nho Quan, Ninh Bình): Chào bác sĩ, Con trai tôi 8 tuổi có biểu hiện sốt cao, nôn ói, khi đi khám được chẩn đoán cháu bị sốt xuất huyết. Đến nay đã sang ngày thứ 3 nhưng tình trạng của cháu chưa đỡ, vẫn sốt cao 39 – 40 độ C từng đợt ngày 2 – 3 lần. Xin bác sĩ cho biết trong quá trình chăm sóc cháu bị sốt xuất huyết kiêng gì để nhanh khỏi bệnh? Ngoài ra tôi nên cho cháu ăn gì? Tôi xin cảm ơn.

Bác sĩ Dương Văn Sỹ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do muỗi vằn truyền virus Dengue gây ra. Triệu chứng xuất huyết có thể xảy ra vào ngày thứ 2 hoặc thứ 3 sau khi nhiễm virus Dengue. Tình trạng này kéo dài vài ngày, nhiều trường hợp nặng hơn có thể tới trên 2 tuần. Do đó chị không nên quá sốt ruột, thay vào đó cần lưu ý sốt xuất huyết kiêng gì dưới đây để chăm sóc cháu đúng cách, đẩy nhanh quá trình phục hồi bệnh, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.

Sốt xuất huyết nên ăn uống gì:

1. Bổ sung nhiều nước. Triệu chứng điển hình của sốt xuất huyết là sốt cao kèm mất nước nên việc bù nước là quan trọng nhất.

2. Ăn cháo loãng, súp để dễ hấp thu và có nhiều dưỡng chất.

3. Khi trẻ đã hết sốt và khỏi bệnh thì bố mẹ nên cho trẻ ăn uống bình thường và nên cho ăn bù để bổ sung chất dinh dưỡng trong thời gian bé bị ốm và hạn chế tình trạng nhẹ cân, suy dinh dưỡng sau này.

4. Bổ sung thêm các loại nước ép rau quả tươi như cà rốt, dưa chuột và các loại rau lá để tăng cường khả năng miễn dịch, giảm đau.

Sốt xuất huyết không nên ăn gì?

1. Không ăn các thực phẩm có màu đen, nâu, đỏ. Khi ăn hoặc uống các loại thực phẩm hay thức uống có màu, phân của bệnh nhân sốt xuất huyết có thể bị nhuộm màu tối. Vì thế,bác sĩ sẽ khó phân biệt với phân có lẫn máu trong trường hợp người bệnh bị xuất huyết tiêu hóa.
2. Không ăn trứng khi bị sốt xuất huyết vì trứng có thể sinh ra một lượng nhiệt lượng lớn tích trữ trong cơ thể người bệnh làm thân nhiệt tăng lên.
3. Không uống trà đặc, cà phê, hút thuốc, uống rượu khiến cho não bị kích thích, làm tăng huyết áp, tim đập nhanh và cơ thể trở nên mệt mỏi hơn.
4. Không ăn thực phẩm nhiều dầu mỡ
5. Không ăn uống đồ ngọt. Hấp thụ quá nhiều đường vào cơ thể sẽ khiến các tế bào bạch cầu hoạt động chậm chạp, khả năng diệt khuẩn yếu ớt và bệnh sốt xuất huyết càng lâu khỏi.
6. Không ăn đồ cay nóng, đồ cay nóng không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi, bệnh nặng thêm mà còn ảnh hưởng đến khả năng hồi phục của bệnh nhân.

Ngoài ra, nhiều người không biết “sốt xuất huyết kiêng gì?” nên đã kiêng nước, kiêng gió cho trẻ trong suốt quá trình điều trị bệnh. Tuy nhiên cần vệ sinh cơ thể cho trẻ bị sốt xuất huyết bằng cách lau người bằng nước ấm để tránh mồ hôi, bứt rứt khó chịu. Tuyệt đối không lau người bằng nước lạnh vì nước lạnh làm co mạch ở bề ngoài da nhưng lại làm giãn mạch bên trong nội tạng cơ thể, đây là một căn nguyên gây ra tử vong liên quan đến xuất huyết. Trên đây là những gợi ý sốt xuất huyết nên ăn uống gì và sốt xuất huyết không nên ăn gì. Chúc bé nhanh khỏi bệnh!

27. Bạn Nguyễn Thị Thùy (27 tuổi, Kiến An, Hải Phòng): Thưa bác sĩ, con trai tôi bị sốt xuất huyết đã ba ngày. Hiện tại cháu đã đỡ sốt cao tuy nhiên trong người hay bứt rứt, khó chịu, ra nhiều mồ hôi do không được tắm gội hàng ngày. Tôi nghĩ rằng việc vệ sinh cũng có thể ảnh hưởng đến việc điều trị bệnh nên xin bác sĩ cho biết sốt xuất huyết có nên tắm sạch sẽ không? Cảm ơn bác sĩ.

Bác sĩ Dương Văn Sỹ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng: Chào bạn! Sốt xuất huyết là một loại bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi siêu vi trùng mang tên Dengue. Siêu vi trùng này thường được lây nhiễm từ người sang người thông qua muỗi vằn. Nếu chẳng may bị loại muỗi này đốt và truyền mầm bệnh vào cơ thể, chỉ trong 4 – 5 ngày sau, người bệnh sẽ mắc phải bệnh sốt xuất huyết.

Đối với bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue, việc vệ sinh cá nhân là nhu cầu cần thiết khi phải đối mặt với tình trạng bứt rứt, khó chịu từ sốt và mồ hôi khắp cơ thể. Sốt xuất huyết có nên tắm phụ thuộc vào giai đoạn và tình trạng bệnh.

Trường hợp bạn bị sốt xuất huyết hạ tiểu cầu, bạn cần tránh kỳ cọ mạnh bởi sẽ gây chảy máu dưới da hoặc trong cơ, cực kỳ nguy hiểm. Tuyệt đối không được dùng nước lạnh để tắm gội vì sẽ làm mạch ngoài da co lại, mạch nội tạng giãn ra, dẫn đến nguy cơ tử vong rất cao.

Việc vệ sinh cơ thể chỉ nên thực hiện bằng cách lau người bằng nước ấm. Bệnh sốt xuất huyết có thời gian kéo dài trung bình từ 7 đến 10 ngày. Nếu như được chăm sóc đúng cách, bệnh sẽ tự khỏi mà không cần đến nhiều sự can thiệp từ bác sĩ.

Các câu hỏi của bạn đọc tiếp tục được bác sĩ giải đáp trong phần tiếp theo.