Bài viết được viết bởi Bác sĩ Đặng Anh Sơn - Khoa cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Nhiễm trùng đường tiết niệu (Urinary tract infection - UTI) là tình trạng nhiễm trùng ở bất kỳ bộ phận nào của hệ thống tiết niệu - thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Hầu hết các bệnh nhiễm trùng liên quan đến đường tiết niệu dưới - bàng quang và niệu đạo.
Phụ nữ có nhiều nguy cơ mắc UTI hơn nam giới. Nhiễm trùng giới hạn trong bàng quang của bạn có thể gây đau đớn và khó chịu. Tuy nhiên, hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra nếu nhiễm trùng tiểu lây lan đến thận của bạn.
Các bác sĩ thường điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu bằng thuốc kháng sinh. Nhưng bạn có thể thực hiện các bước để giảm nguy cơ mắc UTI ngay từ đầu.
1. Các triệu chứng viêm đường tiết niệu
Nhiễm trùng đường tiết niệu không phải lúc nào cũng gây ra các dấu hiệu và triệu chứng, nhưng khi chúng xảy ra, chúng có thể bao gồm:
- Cảm giác muốn đi tiểu mạnh và dai dẳng
- Cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Thường xuyên đi tiểu một lượng nhỏ
- Nước tiểu có màu đục
- Nước tiểu có màu đỏ, hồng tươi hoặc màu cola - dấu hiệu của tiểu ra máu
- Nước tiểu có mùi mạnh
- Đau vùng chậu, ở phụ nữ - đặc biệt là ở trung tâm của xương chậu và xung quanh khu vực xương mu
Nhiễm trùng tiểu có thể bị bỏ qua hoặc nhầm với các bệnh lý khác ở người lớn tuổi.
2. Các loại nhiễm trùng đường tiết niệu
Mỗi loại UTI có thể dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng cụ thể hơn, tùy thuộc vào phần nào của đường tiết niệu của bạn bị nhiễm trùng.
3. Chẩn đoán viêm đường tiết niệu
Khi bạn có các triệu chứng nghi ngờ nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Tiểu máu, tiểu đục, tiểu nhiều lần, đau tức vùng chậu..
Các xét nghiệm và thủ thuật được sử dụng để chẩn đoán nhiễm trùng đường tiết niệu bao gồm:
- Phân tích mẫu nước tiểu. Bác sĩ có thể yêu cầu lấy mẫu nước tiểu để phân tích trong phòng thí nghiệm để tìm tế bào bạch cầu, hồng cầu hoặc vi khuẩn. Để tránh mẫu có thể bị nhiễm bẩn, trước tiên bạn có thể được hướng dẫn lau bộ phận sinh dục của mình bằng miếng gạc sát trùng và lấy nước tiểu giữa dòng.
- Phát triển vi khuẩn đường tiết niệu trong phòng thí nghiệm. Phân tích nước tiểu trong phòng thí nghiệm đôi khi được theo sau bởi cấy nước tiểu. Xét nghiệm này cho bác sĩ biết vi khuẩn nào đang gây nhiễm trùng cho bạn và loại thuốc nào sẽ hiệu quả nhất.
- Tạo hình ảnh về đường tiết niệu của bạn. Nếu bạn đang bị nhiễm trùng thường xuyên mà bác sĩ cho rằng có thể do bất thường trong đường tiết niệu của bạn, bạn có thể được siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI). Bác sĩ cũng có thể sử dụng thuốc cản quang để làm nổi bật các cấu trúc trong đường tiết niệu của bạn.
- Sử dụng ống soi để xem bên trong bàng quang của bạn. Nếu bạn bị nhiễm trùng tiểu tái phát, bác sĩ có thể tiến hành nội soi bàng quang, sử dụng một ống dài, mỏng có thấu kính (ống soi bàng quang) để xem bên trong niệu đạo và bàng quang của bạn. Ống soi bàng quang được đưa vào niệu đạo và đi qua bàng quang.
4. Điều trị viêm đường tiết niệu
Thuốc kháng sinh thường là phương pháp điều trị đầu tiên cho nhiễm trùng đường tiết niệu. Loại thuốc nào được kê đơn và trong bao lâu tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bạn và loại vi khuẩn tìm thấy trong nước tiểu của bạn.
5. Phòng ngừa viêm đường tiết niệu
Bạn có thể thực hiện các bước sau để giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu:
- Uống nhiều chất lỏng, đặc biệt là nước. Uống nước giúp làm loãng nước tiểu và đảm bảo rằng bạn sẽ đi tiểu thường xuyên hơn - cho phép loại bỏ vi khuẩn khỏi đường tiết niệu trước khi nhiễm trùng có thể bắt đầu.
- Lau từ trước ra sau. Làm như vậy sau khi đi tiểu và sau khi đi tiêu giúp ngăn vi khuẩn ở vùng hậu môn lây lan sang âm đạo và niệu đạo.
- Làm rỗng bàng quang của bạn ngay sau khi giao hợp. Ngoài ra, hãy uống một cốc nước đầy để giúp loại bỏ vi khuẩn.
- Tránh các sản phẩm phụ nữ có khả năng gây kích ứng. Sử dụng thuốc xịt khử mùi hoặc các sản phẩm phụ nữ khác, chẳng hạn như dung dịch thụt rửa và bột, ở vùng sinh dục có thể gây kích ứng niệu đạo.
- Thay đổi phương pháp ngừa thai của bạn. Màng ngăn, hoặc bao cao su không được bôi trơn hoặc được xử lý bằng chất diệt tinh trùng, đều có thể góp phần vào sự phát triển của vi khuẩn.
6. Những câu hỏi cơ bản cần hỏi bác sĩ khi khám viêm đường tiết niệu
Đối với nhiễm trùng tiểu, những câu hỏi cơ bản cần hỏi bác sĩ bao gồm:
- Nguyên nhân có khả năng nhất gây ra các dấu hiệu và triệu chứng của tôi là gì?
- Có nguyên nhân nào khác có thể xảy ra không?
- Tôi có cần xét nghiệm nào để xác định chẩn đoán không?
- Bạn nghĩ những yếu tố nào có thể đã góp phần vào UTI của tôi?
- Bạn đề nghị phương pháp điều trị nào?
- Nếu lần điều trị đầu tiên không hiệu quả, bạn sẽ đề nghị điều gì tiếp theo?
- Tôi có nguy cơ bị biến chứng từ tình trạng này không?
- Nguy cơ vấn đề này sẽ tái diễn là gì?
- Tôi có thể thực hiện những bước nào để giảm nguy cơ tái phát?
- Tôi có nên gặp bác sĩ chuyên khoa không?
Bác sĩ có thể sẽ hỏi bạn một số câu hỏi, bao gồm:
- Lần đầu tiên bạn nhận thấy các triệu chứng của mình là khi nào?
- Bạn đã từng được điều trị nhiễm trùng bàng quang hoặc thận chưa?
- Mức độ khó chịu của bạn như thế nào?
- Bạn đi tiểu bao lâu một lần?
- Các triệu chứng của bạn có thuyên giảm khi đi tiểu không?
- Bạn bị đau thắt lưng?
- Bạn đã bị sốt chưa?
- Bạn có nhận thấy dịch âm đạo hoặc máu trong nước tiểu không?
- Bạn có đang hoạt động tình dục không?
- Bạn có sử dụng biện pháp tránh thai? Loại nào?
- Bạn có thể mang thai?
- Bạn có đang được điều trị cho bất kỳ tình trạng y tế nào khác không?
- Bạn đã bao giờ sử dụng một ống thông tiểu?
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ , hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại. Bệnh viện cung cấp dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp, không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
