Chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới chịu tác động của rất nhiều yếu tố: mất cân bằng nội tiết, tăng giảm cân quá nhanh, rượu bia, thuốc lá, bệnh lý... Trong đó phải kể đến một yếu tố phổ biến gây rối loạn kinh nguyệt đó là căng thẳng. Vậy cơ chế của stress gây rối loạn kinh nguyệt là gì?
1. Stress gây rối loạn kinh nguyệt như thế nào?
Căng thẳng là hệ quả thường thấy của con người sau một sự việc tiêu cực như thất nghiệp, mất đi một người thân thiết, hôn nhân đổ vỡ hay sức khỏe kém, bệnh tật kéo dài. Đặc biệt đối với phụ nữ thì căng thẳng, stress kéo dài có thể gây ra rối loạn kinh nguyệt.
Cơ chế stress gây rối loạn kinh nguyệt liên quan mật thiết với sinh lý các hormon trong cơ thể, đặc biệt là các nội tiết tố nữ. Căng thẳng sẽ tác động lên tuyến thượng thận, làm tăng tiết hormone cortisol. Chính hormone cortisol này ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản sinh các nội tiết tố nữ như estrogen và progesterone. Sự rối loạn của 2 loại nội tiết tố này là nguyên nhân chính gây rối loạn kinh nguyệt.
Có thể thấy, khi căng thẳng tuyến thượng thận tăng tiết cortisol để chúng ta thoải mái hơn nhưng vô tình cortisol lại ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Đây chính là cơ chế chính mà stress gây rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ.
Trắc nghiệm: Sự hiểu biết của bạn về kinh nguyệt
Kinh nguyệt có vai trò quan trọng đối với sức khỏe sinh sản, do đó nữ giới cần chủ động trang bị kiến thức để theo dõi và kiểm soát tình trạng sức khỏe. Bài trắc nghiệm sau đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về chu kỳ kinh nguyệt của bản thân.2. Một số đặc điểm của stress gây rối loạn kinh nguyệt
Stress gây rối loạn kinh nguyệt do:
- Giảm tác dụng của insulin: Căng thẳng làm cơ thể tăng tiết cortisol, qua đó ảnh hưởng đến sự chuyển hóa đường của insulin, gây tăng đường huyết. Các hiện tượng này sẽ tác động làm gián đoạn quá trình rụng trứng và gây rối loạn kinh nguyệt.
- Giảm lượng hormone Progesterone: Stress gây rối loạn kinh nguyệt là do lượng progesterone trong cơ thể bị ảnh hưởng, giảm so với bình thường. Sự thiếu hụt progesterone ngoài việc gây rối loạn kinh nguyệt còn có thể gây nên bệnh lý vô sinh hiếm muộn.
- Gián đoạn quá trình rụng trứng: Nếu phụ nữ chịu mức độ căng thẳng kéo dài, đặc biệt là trong thời gian rụng trứng, cortisol tiết ra sẽ làm gián đoạn hoặc ngăn chặn quá trình trứng rụng gây rối loạn kinh nguyệt.
- Rối loạn nội tiết tố: Chu kỳ kinh nguyệt chịu ảnh hưởng trực tiếp của các nội tiết tố nữ. Việc stress, căng thẳng làm rối loạn các nội tiết tố này và ảnh hưởng trực tiếp đến số lượng, màu sắc, mùi của máu kinh nguyệt hoặc chu kỳ dài ngắn thất thường.
3. Các biện pháp hạn chế stress gây rối loạn kinh nguyệt
Stress, căng thẳng có nguyên nhân chính từ những vấn đề thường ngày như công việc, các mối quan hệ hoặc sức khỏe. Do đó, để giảm nguy cơ rối loạn kinh nguyệt do stress, căng thẳng kéo dài thì chị em có thể áp dụng những biện pháp sau đây.
3.1. Sắp xếp công việc hợp lý
Áp lực công việc là yếu tố nguy cơ cao nhất khiến phụ nữ căng thẳng trầm trọng hoặc muốn buông bỏ. Đặc biệt khi cơ thể đã quá mệt mỏi, tâm lý không vững mà vẫn phải cáng đáng quá nhiều việc cùng lúc thì nguy cơ rối loạn kinh nguyệt rất cao.
Biện pháp hữu hiệu nhất để hạn chế áp lực là chúng ta phải có cách sắp xếp lượng công việc hợp lý, phù hợp với bản thân. Ví dụ như chị em có thể chia nhỏ công việc, sau đó lựa chọn mức độ ưu tiên để hoàn thành từng bước, tránh ôm đồm quá nhiều thứ cùng lúc sẽ phần nào đó giúp cơ thể giảm được căng thẳng, mệt mỏi.
Đặc biệt, nếu đang ở giai đoạn hành kinh, khi cơ thể đã quá mệt mỏi, khó chịu thì việc để bản thân quá căng thẳng, áp lực công việc là một hiện tượng rất tiêu cực. Căng thẳng trong công việc, stress gây rối loạn kinh nguyệt mà không có biện pháp khắc phục sẽ càng làm vấn đề trở nên trầm trọng hơn.
3.2. Tâm sự với người thân
Các mối quan hệ với mọi người không thuận lợi cũng là yếu tố gây rối loạn kinh nguyệt. Xung đột, cãi vã với những người thân thiết có thể gây stress, căng thẳng và ảnh hưởng đến các nội tiết tố, gây rối loạn kinh nguyệt.
Dưới đây là một số cách giúp chị em phụ nữ giảm căng thẳng do các mối quan hệ xung quanh:
- Chia sẻ khó khăn với người thân: Những người thân trong gia đình như ba mẹ, chồng hoặc các con luôn muốn chia sẻ, giúp đỡ bạn về những khó khăn đang gặp phải. Qua đó giảm được căng thẳng và giúp điều hòa được chu kỳ kinh nguyệt bình thường.
- Giao tiếp với người lạc quan: Người lạc quan luôn có những suy nghĩ tích cực, do đó khi gặp căng thẳng thì việc nói chuyện với họ sẽ phần nào giúp bạn hiểu ra vấn đề và có hướng suy nghĩ tốt lên. Có rất nhiều cách khác nhau để trò chuyện nếu bạn ngại nói trực tiếp, bạn có thể tâm sự bằng cách nhắn tin, gọi điện thoại...
3. 3. Xây dựng lối sống lành mạnh
Xây dựng một thói quen sống lành mạnh vừa có được một sức khỏe tốt, vừa tạo tâm lý thoải mái, lạc quan hơn. Từ đó giúp điều hòa lại những bất thường của rối loạn kinh nguyệt gây ra.
- Chế độ dinh dưỡng: Trong thực đơn hằng ngày của chị em nên bổ sung thêm các loại rau, củ, quả chứa nhiều vitamin C (có trong cam, quýt, bưởi, dứa, quả mọng, bông cải xanh, cải bó xôi, cà chua), gừng, mùi tây, quế, sữa chua, nghệ... Bên cạnh đó, bổ sung nước đầy đủ nhu cầu cơ thể giúp lưu thông tuần hoàn, ổn định đường huyết và điều hòa lại chu kỳ kinh nguyệt.
- Duy trì chất lượng giấc ngủ: Chất lượng giấc ngủ rất quan trọng với sức khỏe. Ngủ sớm, ngủ đủ giấc, tránh thức khuya quá mức là những cách giúp cơ thể thư giãn và tránh khỏi những nguy cơ gây căng thẳng, stress. Ngoài ra, nếu bạn mắc bệnh mất ngủ thì nên điều trị sớm vì mất ngủ cũng là nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt.
- Tập các bài tập nhẹ nhàng: Các bài tập nhẹ nhàng như tập yoga, ngồi thiền hoặc đi bộ có thể giúp cơ thể thư giãn, hạn chế căng thẳng và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt đều đặn hơn.
Căng thẳng, stress không chỉ làm ảnh hưởng đến tâm lý mà còn gây rối loạn kinh nguyệt, ảnh hưởng đến chức năng sinh sản. Vì thế việc cải thiện, tránh các căng thẳng hằng ngày là việc làm cần thiết, nhất là với các cặp vợ chồng đang lên kế hoạch thụ thai.
Để giúp khách hàng phát hiện và điều trị sớm các bệnh phụ khoa cũng như sớm ổn định được tâm sinh lý, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có Gói khám, sàng lọc bệnh lý phụ khoa cơ bản, giúp khách hàng phát hiện bệnh sớm các bệnh lý viêm nhiễm giúp điều trị dễ dàng, không tốn kém. Sàng lọc phát hiện sớm ung thư phụ khoa (Ung thư cổ tử cung) ngay cả khi chưa có triệu chứng.
Gói khám, sàng lọc bệnh lý phụ khoa cơ bản dành cho khách hàng là nữ giới, không giới hạn độ tuổi và có thể có những triệu chứng như sau:
- Chảy máu bất thường vùng âm đạo
- Gặp vấn đề về kinh nguyệt: chu kỳ kéo dài bất thường, kinh nguyệt không đều
- Dịch âm đạo bất thường (có mùi hôi, màu sắc khác bình thường)
- Đau, ngứa vùng kín
- Khách hàng nữ có một vài yếu tố nguy cơ như vệ sinh cá nhân không tốt, quan hệ tình dục không an toàn, nạo phá thai,...
- Khách hàng nữ có triệu chứng khác như: Dịch âm đạo bất thường, ngứa, đau vùng kín, chảy máu âm đạo bất thường.
Vinmec đã thực hiện thăm khám, sàng lọc, phát hiện sớm được nhiều căn bệnh phụ khoa, đem lại cơ hội điều trị tốt cho Quý khách hàng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.