Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ nội trú Hồ Thị Hồng Tho - Bác sĩ Nhi sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
Hút sữa me là việc làm rất thường xuyên xảy ra với những phụ nữ đang cho con bú với mục đích dự trữ lượng sữa cho bé bú khi mẹ không có ở bên và kích thích lượng sữa của mẹ.
1. Tại sao cần phải hút sữa mẹ?
Các lý do phổ biến nhất để hút sữa là để bé có thể có sữa bú khi mẹ không ở bên cạnh và để duy trì nguồn sữa của mẹ. Điều này cũng rất quan trọng nếu bạn sắp đi làm trở lại nhưng vẫn muốn bé được tiếp tục uống sữa mẹ. Nếu trường hợp của bản giống như vậy thì bạn nên tập hút sữa trong vài tuần trước khi bạn bắt đầu cho bé bú sữa mẹ dự trữ. Chỉ cần đảm bảo rằng việc cho bé bú đã được thiết lập tốt trước khi bạn cho trẻ bú bình.
Việc hút sữa còn vì những lý do sau:
- Để kích thích sản xuất sữa và tăng lượng sữa.
- Phải lấy sữa để nuôi trẻ sinh non hoặc trẻ không thể ngậm vú
- Để giảm đau và áp lực của vú khi cương sữa, mặc dù hút quá nhiều khi bạn bị căng sữa có thể làm cho vấn đề tồi tệ hơn
- Để duy trì nguồn sữa nếu mẹ phải tạm thời ngừng cho con bú vì đang dùng thuốc có thể gây hại cho bé hoặc do mẹ phải nhập viện trong thời gian ngắn và không thể cho con bú suốt cả ngày .
Hầu hết phụ nữ vắt sữa bằng máy bơm điện hoặc bằng tay. Một số phụ nữ thích vắt sữa bằng tay, nhưng hầu hết đều cảm thấy sử dụng máy hút sữa nhanh hơn và dễ dàng hơn. Mặc dù ban đầu bạn có thể cảm thấy lạ khi sử dụng máy để lấy sữa từ vú, nhưng quá trình này thường không mất nhiều thời gian để quá trình này trở nên nhanh chóng và dễ dàng.
Để sử dụng máy bơm điện, bạn hãy đặt một dụng cụ hút sữa (hoặc tấm chắn) lên núm vú, bật máy và để máy hút sữa vào một hộp đựng đi kèm. Máy hút bằng tay hoạt động bằng cách vận hành cơ chế vắt hoặc dùng tay kéo pít-tông thay vì dựa vào động cơ. Thường mất mười đến 15 phút để vắt cả hai vú bằng máy điện tốt và tối đa 45 phút với máy tay. Máy hút sữa tốt sẽ bắt chước hành động bú của trẻ sơ sinh và không làm bạn đau. Hãy đảm bảo bạn sử dụng đúng kích cỡ với núm vú và đặt chúng vừa phải để bạn không bị kẹp hoặc làm khó chịu.
Cân nhắc mua một chiếc áo ngực để bạn không phải giữ các máy trên bầu ngực của mình. Bằng cách đó, tay của bạn có thể tự do trong khi đang bơm. Một số bà mẹ tự làm áo ngực bơm bằng cách gắn dây cao su vào móc cài của áo ngực cho con bú thông thường hoặc khoét lỗ trên áo ngực cũ chạy bộ.
Hãy nhớ rằng để giảm cơn đau và sản xuất sữa tốt nhất, bạn cần phải bình tĩnh và thư giãn. Ban đầu bạn sẽ cảm thấy khá khó khăn nhưng có thể cảm thấy hơi kỳ quặc. Nhớ vệ sinh cẩn thận các bộ phận của máy bơm sau mỗi lần hút sữa.
2. Nên sử dụng loại máy hút sữa nào?
Việc chọn máy hút sữa phù hợp với phụ thuộc vào tần suất sử dụng máy và thời gian bạn có thể dành cho việc hút sữa. Nếu bạn làm việc toàn thời gian và phải tìm thời gian để bơm trong một ngày làm việc bận rộn, bạn sẽ muốn sử dụng một máy bơm hoàn toàn tự động để có thể bơm nhanh cả hai vú cùng một lúc. Nhưng nếu thỉnh thoảng bạn chỉ cần bơm vài chục ml sữa, thì một máy bơm thủ công rẻ tiền có thể hoạt động tốt.
Nếu thỉnh thoảng bạn chỉ cần vắt sữa, ví dụ như đối với trường hợp hiếm hoi bú bình, bạn có thể vắt sữa bằng tay. Vắt một ít sữa mẹ bằng tay có thể giúp làm dịu căng sữa và tắc ống dẫn sữa. Nếu bạn bị đau, nứt núm vú, bạn có thể muốn vắt một chút sữa mẹ bằng tay sau mỗi lần cho con bú, sau đó bạn có thể xoa bóp ngực nhẹ nhàng giúp xoa dịu bầu ngực đang đau và căng sữa của bạn.
Tuy nhiên, nhiều phụ nữ nhận thấy rằng việc vắt sữa bằng tay tốn nhiều thời gian, vì vậy thường không khả thi nếu bạn cần vắt một lượng sữa lớn hơn thường xuyên. Dưới đây là các bước thực hiện vắt sữa
- Rửa tay trước khi bắt đầu.
- Xoa bóp ngực một chút hoặc đắp khăn ấm trước khi vắt sữa
- Ngồi và nghiêng người về phía trước
- Đặt ngón tay cái và ngón trỏ ở mỗi bên của vú, khoảng 3cm sau quầng vú, tạo thành chữ C bằng bàn tay
- Ấn các ngón tay về phía thành ngực rồi nhẹ nhàng chạm vào nhau. Sử dụng chuyển động lăn hơn là kéo hoặc giật mạnh
- Xoay các ngón tay quanh quầng vú (ví dụ như bắt đầu từ trên xuống dưới và di chuyển sang hai bên) khi bạn tiếp tục vắt sữa từng bên vú
- Lấy sữa vào bất kỳ hộp sạch nào có miệng rộng
3. Lưu trữ sữa mẹ như thế nào?
Bạn có thể trữ sữa mẹ trong bình cho con bú hoặc bình trữ bằng nhựa hoặc thủy tinh. Nắp an toàn sẽ giữ cho sữa luôn tươi. Bạn cũng có thể sử dụng túi nhựa đặc biệt để đựng sữa. Đổ đầy ba phần tư thùng chứa nếu nó đang ở trong tủ đông. Để thuận tiện, hãy bảo quản sữa mẹ với số lượng mà bạn thường dùng khi cho con bú. Nếu em bé của bạn thường uống 40-50ml sữa, thì hãy dự trữ trong các phần 40-50ml. Hãy nhớ ghi ngày trên chai hoặc túi trước khi cho vào tủ lạnh hoặc tủ đông để bạn sẽ biết khi nào mình bắt đầu trữ chúng. Không kết hợp sữa tươi và sữa đông lạnh.
Sữa mẹ khi vắt ra sẽ có chất béo tách ra và nổi lên trên là điều bình thường và đôi khi sữa có màu hơi xanh, đặc biệt là ở giai đoạn đầu. Màu sữa có thể bị ảnh hưởng bởi chế độ ăn uống hoặc thuốc của bạn. Không lắc sữa, thay vào đó, hãy nhẹ nhàng xoáy nó để trộn chất béo trở lại.
Sữa mẹ không được có mùi hoặc có vị chua, nhưng sau khi sữa mẹ rã đông đôi khi có mùi xà phòng nhẹ do sự thay đổi của chất béo. Điều này là hoàn toàn tốt. Quá trình đông lạnh phá hủy một số kháng thể trong sữa, vì vậy đừng đông lạnh trừ khi bạn phải làm vậy. Nhưng sữa mẹ đông lạnh vẫn tốt cho sức khỏe và bảo vệ khỏi bệnh tật hơn sữa công thức.
4. Sữa mẹ có thể trữ trong bao lâu?
Có nhiều ý kiến khác nhau về thời gian sữa mẹ tươi sau khi ra khỏi cơ thể. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cho biết sữa có thể được giữ ở nhiệt độ phòng từ 6 đến 8 giờ, nhưng tốt nhất nên cho vào tủ lạnh ngay lập tức sau khi hút ra. Sử dụng sữa tươi để trong tủ lạnh trong vòng năm ngày.
Sữa mẹ đông lạnh phải được lưu trữ trong ngăn đá của tủ lạnh (5 độ F hay khoảng -15 độ C), sữa có thể đông trong hai tuần. Nếu có ngăn đá có cửa riêng (0 độ F hay -18 độ C), nó có thể bảo quản được từ ba đến sáu tháng. Để trong ngăn đá sâu (-4 độ F hay -20 độ C), sữa vẫn tốt trong sáu đến 12 tháng.
Sau khi đã rã đông sữa đông lạnh, bạn có thể giữ sữa trong tủ lạnh đến 24 giờ. Nếu nó ở nhiệt độ phòng, hãy sử dụng nó trong vòng một giờ. Nếu bạn không sử dụng trong thời gian đó, bạn phải vứt nó đi vì bạn không thể làm đông lạnh lại. Nếu bạn cần vận chuyển sữa, hãy giữ lạnh cho đến khi ngay trước khi sử dụng.
Để rã đông sữa đông lạnh, giữ túi hoặc bình sữa dưới vòi nước ấm cho đến nhiệt độ thích hợp hoặc để sữa rã đông trong tủ lạnh qua đêm. Không sử dụng lò vi sóng để rã đông hoặc hâm nóng vì nó giết chết các chất dinh dưỡng trong sữa mẹ.
5. Làm gì nếu gặp sự cố khi hút sữa?
Đối với nhiều phụ nữ, điều khó khăn nhất là tìm thời gian bơm phù hợp với lịch trình trong ngày làm việc hoặc tìm một không gian thoải mái, riêng tư để thực hiện. Nhưng hút sữa không dễ dàng cho tất cả mọi người. Dưới đây là một số lý do bạn có thể gặp khó khăn khi sữa ra nhiều và một số mẹo để giải quyết vấn đề này:
- Bạn có thể bơm quá sớm do đó bạn sẽ không vắt được nhiều sữa ra khỏi vú. Đừng căng thẳng về việc xác định chính xác thời điểm thích hợp để bơm, nhưng hãy lưu ý điều này nếu như bạn thấy sữa vắt ra không nhiều.
- Bạn có thể cần thay đổi cài đặt trên máy bơm. Có thể khó có đủ sữa nếu áp lực hút quá thấp hoặc tốc độ quá nhanh. Trong một số trường hợp, máy bơm có thể không cung cấp kiểu bơm phù hợp cho bạn bất kể bạn điều chỉnh nó như thế nào. Các máy bơm tiên tiến nhất hiện nay đi kèm với thẻ cài đặt có thể lập trình lại mà bạn có thể gửi lại cho nhà sản xuất để điều chỉnh. Một số phụ nữ gặp khó khăn trong việc hút đủ sữa nếu họ đang sử dụng máy bơm bằng tay hoặc máy chạy bằng điện không hoạt động tốt (sau khoảng một năm sử dụng, pin có thể bị mòn). Bạn sẽ nhận được kết quả tốt nhất từ một máy bơm điện đôi chất lượng cao.
- Bạn có thể đang sử dụng tấm chắn (phalanges) quá nhỏ so với núm vú. Đây là một vấn đề phổ biến vì hầu hết các máy bơm đi kèm với phalanges được thiết kế cho phụ nữ có núm vú nhỏ. Nếu núm vú của bạn quá nhỏ và núm vú của bạn sưng lên khi bạn bắt đầu hút sữa, bạn sẽ không thể lấy được nhiều sữa ra khỏi bầu ngực. Nhiều công ty sản xuất máy hút sữa hiện nay sản xuất máy hút sữa với kích thước lớn hơn. Đảm bảo rằng bạn đang sử dụng kích thước phù hợp với mình.
- Bạn có thể không sản xuất nhiều sữa. Có nhiều lý do cho điều này, bao gồm cả việc không thường xuyên cho con bú và không đủ nước bằng cách uống nhiều nước. Một số loại thuốc, như thuốc thông mũi hoặc estrogen, cũng có thể ức chế nguồn sữa.
- Bạn có thể gặp rắc rối với việc sữa xuống. Cố gắng thư giãn và tạo cảm giác thoải mái khi bơm. Bạn cũng có thể thử xoa bóp nhẹ nhàng bầu ngực hoặc chườm ấm cho chúng trước khi bơm.
Trẻ trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi rất dễ gặp phải các vấn đề về hệ hô hấp, các bệnh lý nhiễm trùng hô hấp, bệnh lý về da và nhiễm trùng đường tiêu hóa... cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến việc chăm sóc và cung cấp dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ.
Trẻ ăn không đúng cách có nguy cơ thiếu các vi khoáng chất gây ra tình trạng biếng ăn, chậm lớn, kém hấp thu,... Nếu nhận thấy các dấu hiệu kể trên, cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng.
Cha mẹ có thể tìm hiểu thêm:
Thiếu vi chất dinh dưỡng và tình trạng không tăng cân ở trẻ
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: babycenter.com
