Bài viết bởi Bác sĩ Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Máu là một tổ chức di động được tạo thành từ thành phần hữu hình là các tế bào (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu) và huyết tương. Vai trò chính của máu là cung cấp các chất nuôi dưỡng và cấu tạo các tổ chức cũng như loại bỏ các chất thải trong quá trình chuyển hóa của cơ thể như khí carbonic và acid lactic.
1. Vai trò của máu
Cơ thể cần máu cho sự sống, bởi máu là 1 chất lỏng mang chất dinh dưỡng đến các cơ quan và lấy đi các chất thải trong quá trình chuyển hóa. Người trưởng thành có khoảng 5-6 lít máu (chiếm 7-8% trọng lượng cơ thể). Máu lưu thông trong hệ tuần hoàn do sức bóp của tim. Một số vai trò chính của máu trong cơ thể như sau:
- Vận chuyển oxy: Oxy là một loại khí cần thiết cho các cơ quan, do phổi hít vào. Oxy được vận chuyển từ phổi đến các cơ quan nhờ dòng máu.
- Lấy khí cacbonic: Từ các mô mang đến phổi và thải ra ngoài. Máu còn lấy 1 số chất thải khác vận chuyển đến thận và gan, thải ra ngoài qua đường nước tiểu và phân.
- Máu vận chuyển các hoc-môn từ các tuyến nội tiết đến các mô.
- Máu vận chuyển thức ăn (đường, đạm, mỡ) có được do tiêu hóa từ hệ tiêu hóa.
- Giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.
2. Thành phần của máu
Máu được sản xuất tại tủy xương, gồm 2 thành phần: phần không tế bào, phần tế bào máu.
2.1. Phần không tế bào
Là phần chất lỏng màu vàng là phần huyết tương chiếm 55% máu toàn phần (huyết tương bao gồm có các protein, muối, những protein quan trọng như albumin - thành phần chủ yếu của máu, globulin - gồm hàng nghìn loại kháng thể giúp chống lại các nhiễm trùng. Trong huyết tương có các yếu tố đông máu để tránh mất máu khi bị chảy máu do bị thương, phẫu thuật,...
2.2. Phần tế bào
Phần tế bào gồm 3 loại hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu.
- Hồng cầu (tế bào đỏ): Có khoảng 4-5 triệu/ mm3, chiếm 45% thể tích máu toàn phần, thời gian sống cầu hồng cầu 100-120 ngày. Chức năng của hồng cầu là vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Màng hồng cầu rất uyển chuyển giống như bong bóng xà phòng giúp hồng cầu di chuyển trong các cơ quan trong cơ thể mà không bị vỡ, đặc biệt đi các vi mạch để phóng thích oxy cho các mô. Ngoài ra, hồng cầu còn chứa các enzym cacbonic anhydraza. Các enzyme này có vai trò chuyển cacbonic về phổi.
- Bạch cầu: Bạch cầu chiếm 1% tế bào máu, bạch cầu có vai trò quan trọng trong cơ thể chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn, vi rút, vi sinh vật, ký sinh trùng. Bạch cầu gồm có một số loại khác nhau, có chức năng khác nhau trong cơ chế chống nhiễm. Bạch cầu hạt là bạch cầu nhân múi và có hạt trong nguyên sinh chất, phụ thuộc vào sự bắt màu khi nhuộm mà chia thành, bạch cầu hạt trung tính và bạch cầu hạt ái toan, bạch cầu ưa kiềm, bạch cầu mono chiếm 4%. Bạch cầu lympho chiếm 30%. Thời gian sống của bạch cầu khoảng 18-36 giờ. Số lượng bạch cầu 7000/mm3.
- Tiểu cầu: Là các tế bào máu nhỏ nhất có khoảng 200.000/mm3 máu, tiểu cầu có vai trò quan trọng khởi động quá trình cầm máu.
Tất các các tế bào máu: hồng cầu, tiểu cầu, bạch cầu đều được sinh ra từ tế bào gốc tạo máu. Chỉ trong 4 tuần tế bào gốc nhân lên rất nhanh đủ để thay thế tế bào máu của cơ thể.
Máu có vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động của cơ thể, trong một số trường hợp máu sẽ được chỉ định truyền, nhận để bảo vệ các hoạt động sống cho con người.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ thăm khám, điều trị và phòng ngừa các bệnh lý. Khi thực hiện quy trình thăm khám tại Vinmec, Quý khách hàng sẽ được đón tiếp và sử dụng cơ sở vật chất, hệ thống máy móc hiện đại đi kèm với các dịch vụ y tế hoàn hảo dưới sự chỉ dẫn, tư vấn của các bác sĩ giỏi, được đào tạo bài bản ở cả trong và ngoài nước.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
