Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi BS.Nguyễn Hải Hà - Trưởng Đơn nguyên vắc xin – Khoa Ngoại trú Nhi - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Rubella là bệnh lây qua đường hô hấp rất nguy hiểm cho trẻ em và cả người trưởng thành, đặc biệt là phụ nữ mang thai trong ba tháng đầu. Bệnh vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và tiêm vắc-xin là cách duy nhất và có hiệu quả cao để phòng ngừa bệnh nguy hiểm này.
1. Tổng quan về bệnh Rubella
Rubella hay còn được gọi là bệnh sởi Đức gây ra do virus Rubella, đây là virus chứa ARN, thuộc họ Togavirus, lây truyền qua đường hô hấp. Virus cư trú tại vòm họng và các hạch bạch huyết, khi người lành tiếp xúc trực tiếp với chất nhầy của mũi/họng hay các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt xì hơi thì có thể bị nhiễm bệnh. Bệnh đặc trưng bởi triệu chứng ban đỏ. Giai đoạn dễ lây nhiễm bệnh Rubella là từ 7 ngày trước đến 7 ngày sau khi phát ban. Bệnh thường phát triển mạnh vào mùa xuân. Virus rubella đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu của thai kì vì sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển và biệt hóa các cơ quan của thai nhi trong giai đoạn này dẫn đến một số dị tật của thai nhi ở mắt, tim, não, gây điếc bẩm sinh, thậm chí có thể sảy thai hoặc mắc Rubella bẩm sinh. Ước tính hàng năm trên thế giới có 700.000 trẻ em bị chết vì hội chứng rubella bẩm sinh.
2. Vắc-xin rubella có mấy loại?
Vắc-xin phòng bệnh Rubella gồm các loại là: vắc-xin rubella đơn giá, vắc-xin nhị giá phối hợp sởi-rubella (MR), vắc-xin tam giá phối hợp sởi-quai bị-rubella (MMR, Priorix, ROR...), vắc-xin tứ giá phối hợp sởi-quai bị-rubella- thủy đậu.
Hiện nay tại Việt Nam, ngoài Chương trình tiêm chủng mở rộng đang cung cấp vắc-xin nhị giá phòng sởi –rubella (MR) còn có vắc-xin phòng sởi-quai bị -rubella đang được cung cấp trong Chương trình tiêm chủng dịch vụ tại các trung tâm tiêm phòng trên cả nước.
3. Công dụng và phác đồ tiêm của vắc-xin phòng rubella
Vắc-xin ngừa sởi Đức (Rubella) đơn giá hay phối hợp đều được sử dụng để tạo nên miễn dịch chủ động, đặc hiệu giúp ngăn ngừa rubella. Hiệu quả của vắc-xin thường bắt đầu sau khoảng 2-4 tuần sau khi sử dụng và 95% đều có miễn dịch sau khi hoàn thành quá trình tiêm chủng.
Trong Chương trình tiêm chủng mở rộng, vắc-xin phòng sởi-rubella (MR) được tiêm chủng miễn phí có trẻ em sau 1 tuổi (thường là 18 tháng tuổi); vắc-xin sởi - quai bị - rubella là vắc-xin được sử dụng trong Chương trình tiêm chủng dịch vụ cho cả trẻ em và người lớn từ 1 tuổi trở lên. Lịch tiêm của vắc-xin này như sau:
- Với trẻ em: Mũi 1: Vào lúc trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên (thường cách mũi vắc-xin phòng sởi tiêm lúc 9 tháng tuổi tối thiểu 6 tháng). Mũi 2: Mũi tiêm nhắc lại vào giai đoạn đi học của trẻ lúc 4-6 tuổi (thường cách 4 năm sau mũi 1)
- Đối với người lớn, phụ nữ trước khi mang thai: tiêm 1 liều duy nhất, những vùng có nguy cơ cao có thể tiêm 2 liều cách nhau tối thiểu 1 tháng.
- Liều dùng của vắc-xin thường là 0,5 ml, tiêm dưới da.
4. Các tác dụng phụ của vắc-xin rubella
Các loại vắc-xin đều có những tác dụng phụ không mong muốn nhưng phần lớn là tác dụng phụ nhẹ, kéo dài 1-2 ngày sau khi tiêm vắc-xin và không cần can thiệp về y tế như:
- Đau nhức, nóng rát ở vùng tiêm
- Sốt, tiêu chảy, choáng váng
- Cảm giác khó chịu toàn thân, đau đầu, kích thích
- Đau cơ, khớp thường gặp ở phụ nữ trưởng thành nhưng cũng tương đối hiếm
- Buồn nôn, nôn, mệt mỏi
- Các phản ứng nặng như giảm tiểu cầu, sốc phản vệ hoặc tổn hại thần kinh trung ương là cực kỳ hiếm gặp.
Tuy không xảy ra thường xuyên nhưng cũng cần cảnh giác với những tác dụng phụ nặng ngoài ý muốn như sốc phản vệ bằng cách đưa trẻ đến những cơ sở y tế uy tín về tiêm chủng.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm phòng với đa dạng các loại vắc-xin, phục vụ nhu cầu tiêm phòng của nhiều đối tượng khác nhau như sau:
- Khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho khách hàng.
- Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý và áp dụng cách giảm đau hiệu quả trong quá trình tiêm chủng.
- Khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho khách hàng.
- 100% khách hàng tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
- Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
- Phòng tiêm chủng thoáng mát, có khu chơi, giúp trẻ có cảm giác thoải mái như đang dạo chơi và có tâm lý tốt trước và sau khi tiêm chủng.
- Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.
- Bố mẹ sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của bé sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
