Tuyến Bartholin là hai cơ quan nhỏ dưới da ở vùng sinh dục nữ. Chúng nằm ở hai bên nếp gấp của da (môi âm hộ), bao quanh âm đạo. Đây là tuyến giúp tiết chất nhầy bôi trơn âm đạo và âm hộ. Hầu hết, bạn không thể sờ hoặc nhìn thấy các tuyến này.
1. Tuyến Bartholin nằm ở đâu?
Tuyến Bartholin (hoặc các tuyến tiền đình lớn hơn) là các cơ quan quan trọng của hệ thống sinh sản nữ, nằm ở tiền đình âm hộ, hai bên lỗ ngoài của âm đạo. Các tuyến Bartholin tương đồng với tuyến bóng đèn (Cowper’s) ở nam giới.
2. Cấu trúc và chức năng của tuyến Bartholin
Chức năng chính của tuyến Bartholin là sản xuất chất nhầy bôi trơn âm đạo và âm hộ, từ đó giúp quá trình quan hệ tình dục đạt khoái cảm hơn.
Các tuyến Bartholin hoạt động sau cơn đau bụng kinh và không thể sờ thấy được. Mỗi tuyến có hình bầu dục và kích thước trung bình là 0,5 cm. Một ống dẫn dài 2 cm nối mỗi tuyến với mặt sau của lỗ âm đạo (giữa màng trinh và môi âm hộ).
3. Phôi thai học
Trong quá trình hình thành phôi thai, xoang niệu sinh dục tạo ra các tuyến Bartholin, phần dưới âm đạo và phần lớn biểu mô của nó. Phần thân của mỗi tuyến Bartholin cấu tạo bởi các acini niêm mạc được lót bởi biểu mô trụ đơn giản. Các ống dẫn dịch của chúng bao gồm biểu mô chuyển tiếp, kết hợp thành biểu mô vảy khi các lỗ thông mở vào âm đạo.
4. U nang tuyến Bartholin
Khi u nang Bartholin lớn hoặc bị nhiễm trùng, bạn có thể sẽ bị đau tại vị trí của u nang. Quan hệ tình dục và thậm chí đi bộ có thể gây tổn thương thêm tình trạng này. Nếu u nang lớn, nó có thể làm cho một bên môi âm hộ bị treo thấp hơn bên kia.
Các triệu chứng của u nang tuyến Bartholin bị nhiễm trùng bao gồm:
- Sốt và ớn lạnh.
- Cơn đau trở nên tồi tệ hơn và khiến bạn khó đi, ngồi hoặc di chuyển xung quanh.
- Sưng tấy trong khu vực.
- Tiết dịch từ u nang.
Các bác sĩ không chắc chắn nguyên nhân dẫn đến sự tắc nghẽn của tuyến Bartholin. Tuy nhiễm trùng gây ra u nang có thể do vi khuẩn E. coli. Trong một số trường hợp hiếm hoi, nó có thể do vi khuẩn gây nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STIs), như bệnh lậu hoặc chlamydia.
Khoảng hai trong số 10 phụ nữ có thể bị u nang tuyến Bartholin vào một thời điểm nào đó. Nó thường xảy ra ở độ tuổi 20 của bạn. Chúng ít có khả năng phát triển hơn khi bạn già đi.
Để chẩn đoán u nang tuyến Bartholin, bác sĩ sẽ khám phụ khoa. Nếu bị chảy dịch, bác sĩ sẽ lấy mẫu và xem xét dưới kính hiển vi để xác định xem bạn có bị STI hay không. Nếu bạn bị áp xe, họ sẽ lấy mẫu từ đó và gửi đến phòng thí nghiệm.
Trong trường hợp bạn trên 40 tuổi, họ có thể làm sinh thiết (lấy mẫu mô từ u nang) để loại trừ ung thư âm hộ. Đó là một căn bệnh ảnh hưởng đến môi bao quanh âm đạo của bạn.
5. Điều trị u nang tuyến Bartholin
Nếu kết quả khám cho thấy bạn bị STI hoặc u nang bị nhiễm trùng, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh. Họ cũng có thể kê đơn thuốc bôi ngoài da cho bạn. Nếu dưới 40 tuổi và u nang không gây ra vấn đề, bạn có thể không cần điều trị.
Tắm tại chỗ có thể giúp u nang tự biến mất:
- Đổ đầy nước vào bồn tắm với 3 đến 4 inch (đủ để che âm hộ) và nhẹ nhàng ngồi xuống.
- Làm điều này vài lần trong 3 - 4 ngày.
- U nang có thể vỡ ra và tự tiêu.
Nếu u nang tuyến Bartholin đang gây ra vấn đề hoặc nếu nó biến thành áp xe, bạn sẽ cần đến gặp bác sĩ. Họ sẽ xử lý nó theo một trong ba cách:
- Dẫn lưu phẫu thuật: Bác sĩ sẽ tạo một vết cắt nhỏ trong u nang, sau đó đặt ống cao su nhỏ (ống thông) vào lỗ để cho phép ống thoát nước. Nó có thể giữ nguyên vị trí trong tối đa 6 tuần. Bạn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn sau khi hết dịch, nhưng có thể phải dùng thuốc giảm đau trong vài ngày sau đó. Hãy nhớ rằng u nang hoặc áp xe tuyến Bartholin có thể tái phát và cần điều trị lại. Các tác dụng phụ bao gồm đau hoặc khó chịu, đặc biệt là khi quan hệ tình dục. Bạn cũng có thể bị sưng môi âm hộ (môi xung quanh âm đạo), nhiễm trùng, chảy máu hoặc sẹo.
- Marsupial hóa: Nếu u nang làm phiền bạn hoặc quay trở lại, phương pháp này có thể hữu ích. Bác sĩ sẽ cắt mở u nang, sau đó khâu da xung quanh để tạo thành một túi nhỏ. Điều này giúp chất lỏng thoát ra ngoài. Bác sĩ sẽ băng bằng gạc đặc biệt để thấm hết chất lỏng và máu. Quá trình này chỉ mất chưa đến nửa giờ và bạn có thể về nhà ngay trong ngày. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc giảm đau sau đó. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có nguy cơ nhiễm trùng, chảy máu và áp xe tái phát.
- Cắt bỏ tuyến Bartholin: Bác sĩ có thể đề xuất phương pháp này nếu các cách khác không hiệu quả hoặc u nang và áp xe tuyến Bartholin tái phát. Ca phẫu thuật này mất khoảng một giờ, bạn sẽ được gây mê trong khi làm thủ thuật. Các vấn đề có thể xảy ra sau khi phẫu thuật bao gồm chảy máu, bầm tím và nhiễm trùng.
Tóm lại, tuyến Bartholin là hai cơ quan tiết chất nhầy bôi trơn âm đạo và âm hộ, hỗ trợ quá trình quan hệ tình dục thuận lợi. Tuy nhiên, chúng có thể gây u nang, khiến bạn khó chịu, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày. Do đó, nếu có có triệu chứng bất tHường, bạn nên đi khám để được điều trị kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
