Bài viết được viết bởi Tổ Dược lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Thuốc ức chế bơm proton (PPI) là nhóm thuốc giảm tiết acid dạ dày, thường được sử dụng trong các trường hợp viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược hoặc các vấn đề rối loạn khác có liên quan tới tăng tiết acid dạ dày
1. Thuốc ức chế bơm proton (PPI) là gì?
Ngoài điều trị các vấn đề liên quan tới tăng tiết acid dạ dày. Thuốc cũng được sử dụng để dự phòng tác dụng phụ gây đau dạ dày do các thuốc giảm đau, chống viêm. Đây là 1 trong 10 nhóm thuốc được kê đơn và sử dụng nhiều nhất tại Mỹ. Nhóm thuốc này cũng được sử dụng nhiều tại Việt Nam với các biệt dược khác nhau như: Nexium (esomeprazole) Losec (omeprazole), Pariet (rabeprazole), Pantoloc (pantoprazole)...
2. Tác dụng phụ đáng chú ý của thuốc ức chế bơm proton
- Lưu ý khi sử dụng thuốc Motilium (Domperidone) điều trị nôn, buồn nôn
- Cảnh giác với tác dụng phụ nghiêm trọng trên da của thuốc điều trị Gout AllopurinolNgười sử dụng PPI thường gặp các tác dụng không mong muốn ở mức độ nhẹ như đau đầu, buồn nôn, đầy bụng. Tuy nhiên, cần lưu ý các tác dụng phụ nghiêm trọng, hiếm gặp đặc biệt khi sử dụng thuốc kéo dài trên 12 tháng, bao gồm:
Tiêu chảy nhiễm khuẩn do Clostridium difficile
Clostridium difficile là một loại vi khuẩn trong đường ruột. Khi sử dụng PPI, acid dạ dày giảm mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho Clostridium difficile nhân lên, sinh độc tố và gây tiêu chảy. Trong một nghiên cứu tại nhiều quốc gia Châu Á Thái Bình Dương, sử dụng PPI làm tăng nguy cơ tiêu chảy do Clostridium difficile 2.4 lần so với người không dùng thuốc.
Giảm hấp thu một số vitamin và khoáng chất
Một số vitamin và khoáng chất như calci, magie, vitamin B12 cần có môi trường acid để hấp thu. Sử dụng PPI kéo dài, làm giảm acid dạ dày, dẫn tới tình trạng thiếu hụt các chất trên và ảnh hưởng tới sức khỏe. Thiếu calci có thể gây loãng xương, gẫy xương, đặc biệt ở phụ nữ mãn kinh. Hạ magie máu có thể gây co cứng cơ, chuột rút, thậm chí có thể gây rối loạn nhịp tim nếu hạ magie nghiêm trọng. Thiếu hụt vitamin B12 lâu dài có thể gân mệt mỏi, rối loạn thị giác, suy giảm trí nhớ.
Một số nguy cơ khác
Một số nghiên cứu cho thấy sử dụng PPI kéo dài có thể làm tăng nguy cơ viêm phổi cộng đồng và tổn thương thận. Mặc dù cơ chế chưa rõ ràng, cần thận trọng và theo dõi nguy cơ viêm phổi và chức năng thận khi sử dụng PPI kéo dài, đặc biệt ở người cao tuổi.
XEM THÊM:
- Adalat (Nifedipine) tác dụng nhanh - Thận trọng khi sử dụng trong cơn tăng huyết áp
- Lưu ý khi sử dụng thuốc Motilium (Domperidone) điều trị nôn, buồn nôn
- Cảnh giác với tác dụng phụ nghiêm trọng trên da của thuốc điều trị Gout Allopurinol
