Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hải Hà - Trưởng Đơn nguyên vắc-xin – Khoa Ngoại trú Nhi, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Tiêm vắc-xin là giải pháp tốt để phòng ngừa bệnh cho trẻ một cách hiệu quả. Tuy nhiên, sau tiêm vắc-xin, tùy vào thể trạng và cơ địa của từng trẻ, trẻ sẽ có các phản ứng sau tiêm, đặc biệt là trẻ có dấu hiệu sốt.
1. Trẻ sốt sau khi tiêm phòng vắc-xin
Hiện nay,trong chương trình tiêm chủng mở rộng, tiêm vắc-xin phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván cho trẻ đã được tối giản với mũi tiêm vắc-xin 5 trong 1, chỉ với 1 mũi tiêm bé đã có thể được phòng ngừa tới 5 bệnh là bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm phổi-viêm màng não do H.Influenzae type B (Hib) và viêm gan B.
Sau khi tiêm vắc-xin trẻ bị sốt là một phản ứng hết sức bình thường, tự nhiên. Tùy vào thể trạng, cơ địa của từng bé mà dấu hiệu sốt không giống nhau. Thông thường, bé sau khi tiêm vắc-xin 5 trong 1 thường có biểu hiện sốt nhẹ từ 37,5 độ C đến 38,5-39 độ C, cùng với đó có thể có biểu hiện quấy khóc, chán ăn, bú kém hơn. Các biểu hiện này sẽ tự nhiên mất sau khi tiêm vắc-xin 1-2 ngày.
Lý giải cho dấu hiệu sốt sau khi tiêm vắc-xin 5 trong 1 ở trẻ là do thành phần ho gà trong vắc-xin được giữ nguyên cấu trúc vi khuẩn nên sẽ gây nhiều phản ứng cho trẻ sau khi tiếp nhận vắc-xin. Các phản ứng này đều ở mức độ nhẹ, cha mẹ không cần quá lo lắng bởi lẽ sốt được các chuyên gia đánh giá đây là biểu hiện hệ miễn dịch của trẻ đang đáp ứng với vắc-xin một cách hiệu quả.
Cùng với sốt sau khi tiêm vắc-xin 5 trong 1, bé sẽ có các biểu hiện kèm theo như sưng tấy đỏ, đau tại chỗ tiêm, quấy khóc, khó chịu, khó ngủ hơn bình thường, ăn ngủ kém, sốt nhẹ và thường không quá 38,5 độ C. Cha mẹ cần theo dõi tình trạng của con, cởi bớt chăn quấn, quần áo khi trẻ sốt, chườm ấm cho trẻ (nhiệt độ nước thấp hơn nhiệt độ cơ thể 1-2 độ C), dùng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ. Tình trạng này sẽ giảm trong 1-2 ngày sau khi tiêm.
2. Trẻ sốt bất thường sau khi tiêm vắc-xin
Nếu tình trạng sốt trên 38,5 độ C mà không có dấu hiệu giảm mặc dù đã cho con uống thuốc hạ sốt và chăm sóc đúng cách hoặc con sốt kéo dài trên 2 ngày thì cha mẹ cần hết sức chú ý. Bởi đây không còn là dấu hiệu sốt bình thường như trên nữa rồi.
Ngoài ra, tình trạng hệ miễn dịch của trẻ nhạy cảm quá mức với một chất dị ứng có trong thành phần của vắc-xin tiêm vào cơ thể sẽ gây ra sốc phản vệ ở trẻ sau khi tiêm vắc-xin. Hiện tượng này sẽ có biểu hiện bất thường bao gồm:
- Thở nhanh, thở ngắt quãng, khó thở co kéo hõm ức, thở rên, thở ậm ạch, tím quanh môi và chi.
- Phù nề mặt hoặc phù nề toàn thân,
- Chân tay lạnh, da nổi vân tím.
- Sốt cao trên 38.5 độ C,
- Khóc thét dai dẳng kèm la hét hoặc quấy khóc kéo dài, bứt rứt, kích thích
- Kém tương tác với người xung quanh, trẻ mệt xỉu, li bì và hôn mê.
- Co giật
- Chỗ tiêm sưng đỏ, có dịch.
- Nôn chớ, bú kém, bỏ bú.
- Phát ban.
Sau khi con được tiêm vắc-xin 5 trong 1, nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường nói trên cha mẹ cần đưa con đến cơ sở y tế gần nhất, càng nhanh càng tốt để được sơ cứu kịp thời.
Để chăm sóc con tốt sau khi tiêm phòng vắc-xin 5 trong 1, cha mẹ cần:
- Cho trẻ nằm ở nơi thoáng mát, mặc quần áo thoải mái, rộng rãi.
- Không nên ủ ấm quá mức, không đắp chăn, đội nón khi trẻ đang sốt.
- Dùng khăn ấm lau người cho con (nhiệt độ nước thấp hơn nhiệt độ cơ thể 1-2 độ C), lau kỹ ở phần bẹn, nách, bàn tay, bàn chân.
- Tuyệt đối không được dùng nước lạnh hay nước đá để lau, rửa cho trẻ.
- Tăng cường cho con bú mẹ, bổ sung nước nhiều hơn bình thường để bù lại lượng nước đã mất.
- Trẻ ăn dặm nên cho con ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa.
- Không nên kiêng tắm cho con. Tắm bằng nước ấm cũng là cách giúp con hạ sốt hiệu quả. Cần phải tắm thật nhanh và nhiệt độ nước không thấp hơn nhiệt độ cơ thể quá 2 độ.
- Không chườm đắp bất cứ thứ gì đặc biệt là chanh, khoai tây... vào vị trí tiêm
Cần chú ý theo dõi độ sốt của con và các biểu hiện đi kèm để phát hiện sốt bất thường và có hướng xử lý kịp thời đúng cách. Khi con sốt bất thường sau tiêm phòng, tuyệt đối cha mẹ không nên tự chữa cho con tại nhà không có hướng dẫn chỉ định của bác sĩ. Cha mẹ phải đưa con ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa kịp thời.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp cho quý khách hàng chương trình tiêm chủng trọn gói từ trẻ em đến người lớn với đầy đủ quyền lợi và dịch vụ kèm theo. Trong tháng 12/2019, Vinmec mang đến chương trình ưu đãi đặc biệt dành cho khách hàng khi mua gói 0-1 tuổi, 0-2 tuổi sẽ được miễn phí mũi tiêm Vắc-xin Viêm gan B sơ sinh (tiêm ngay sau khi sinh) cho bé.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một lựa chọn cho các bậc phụ huynh đang tìm nơi tiêm phòng cho con nhỏ. Bệnh viện xây dựng phòng tư vấn và tiêm chủng vắc-xin chuyên nghiệp với dây chuyền lạnh bảo quản vắc-xin tối ưu (từ kho lạnh cho đến tủ lạnh chứa vắc-xin đều có bộ phận cảnh báo nhiệt độ quá dải nhiệt độ cho phép,...)
Bệnh viện có phần mềm nhắc lịch tiêm chủng tự động để nhắn tin cho khách hàng ngay từ khi khách hàng sinh và sử dụng dịch vụ tại Vinmec để tránh quên lịch tiêm. Ngoài ra, Bệnh viện cũng đang xây dựng phần mềm quản lý tiêm chủng để khách hàng có thể kiểm tra được lịch sử tiêm và kế hoạch tiêm chủng qua máy tính hoặc điện thoại.
Đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm có thể tư vấn cho gia đình đầy đủ, không chỉ về vắc-xin mà còn tư vấn cặn kẽ về cách chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ khỏe mạnh..
Để được thăm khám với các bác sĩ Nhi khoa giàu kinh nghiệm tại Vinmec, Khách hàng vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ..
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.