Trẻ 2-4 tuổi kén ăn: Phải làm thế nào?

Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ Hồ Thị Hồng Tho - Bác sĩ Nhi sơ sinh - Khoa Nhi - Sơ sinh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.

Bạn không thể mong đợi một trẻ mẫu giáo ăn được đa dạng thức ăn. Cách tốt để giúp trẻ 2 tuổi kén ăn là kiên trì nấu và thưởng thức các món ăn lành mạnh để làm gương. Trẻ 3 tuổi biếng ăn cũng có quyền tự quyết định loại và lượng thực phẩm muốn dùng mỗi bữa.

1. Tại sao trẻ lại kén ăn?

Việc trẻ mẫu giáo không thích hình dạng, màu sắc hoặc kết cấu của thực phẩm là điều hoàn toàn bình thường. Thậm chí bé cũng đột nhiên quyết định ghét mọi thứ, ngay cả những món vừa mới yêu thích hôm qua. Hầu hết trẻ em ở độ tuổi này đều mê đồ ăn vặt không lành mạnh. Đôi lúc các bé chỉ khăng khăng đòi ăn một món duy nhất trong mỗi bữa ăn.

Chuyên gia dinh dưỡng cho biết tình trạng này được gọi là: nỗi sợ hãi trước những điều mới mẻ. Đây là một trong những “điều kỳ quặc” mà con người phát triển, nhằm tự bảo vệ mình khi nhân loại tiến hóa. Cụ thể, bạn không muốn thử những điều mới vì bạn không biết liệu có an toàn hay không.

Nỗi sợ hãi về những điều mới mẻ thường giảm dần khi trẻ được 4 - 5 tuổi. Tuy nhiên, một số trẻ 4 tuổi lười ăn vẫn tiếp tục tình trạng này đến khi trưởng thành. Từ những thói quen trước khi đi ngủ đến cách ăn uống, con bạn có thể chỉ thích những thứ quen thuộc và theo trình tự nhất quán. Trẻ không sẵn sàng thử các món ăn mới cho đến khi bạn đã nấu món đó nhiều lần.

Kén ăn cũng có thể là cách trẻ mẫu giáo tuyên bố tính độc lập của mình: Mẹ không thể bắt con ăn món đó. Trường hợp này ít liên quan đến loại thực phẩm cũ hay mới, mà chủ yếu là bé muốn kiểm tra giới hạn của bố mẹ và khẳng định quyền kiểm soát cuộc sống của riêng mình.

Cuối cùng, vì trẻ mẫu giáo rất tinh nghịch, nên bé không thể ngồi yên lâu để ăn trọn bữa. Trường hợp này, bạn cần tạo cho con hứng thú với thức ăn lâu hơn bằng cách chọn giờ ăn cố định, yên tĩnh và không vội vã. Không để trẻ 3 tuổi biếng ăn bị làm phiền và phân tâm bởi đồ chơi, TV hoặc vật nuôi khi đang ăn.

2. Mẹo giới thiệu món mới cho trẻ kén ăn

Trẻ em có ý thức bẩm sinh về lượng thức ăn mà cơ thể cần để phát triển và khỏe mạnh, do đó việc quyết định ăn gì là nằm ở con bạn. Điều mà bố mẹ có thể làm là cung cấp nhiều loại thực phẩm lành mạnh một cách tích cực, thoải mái để giờ ăn trở nên thú vị. Sau đây là một số mẹo đối với trẻ 2 tuổi kén ăn mà bạn có thể tham khảo:

• Cho trẻ mẫu giáo ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau trong mỗi bữa

Hãy kiên nhẫn vì bạn có thể phải phục vụ một món mới nhiều lần thì con mới sẵn sàng ăn thử. Khi bạn giới thiệu một món mới, chỉ cần đặt trên bàn cùng với các món khác, đừng đặt nặng vấn đề con phải thử món đó. Đặt món mới ngay vào đĩa của trẻ có thể khiến bé nổi loạn hoặc cảm thấy bị đe dọa. Sau khi đã nhìn thấy bạn ăn món đó vài lần, trẻ 3 tuổi biếng ăn có thể dần thoải mái hơn để thử.

• Phục vụ khẩu phần dành cho trẻ em

Phần ăn của trẻ chỉ nhỏ bằng một nửa người lớn, tương đương kích thước lòng bàn tay của con bạn. Ví dụ về khẩu phần ăn dành cho trẻ em là 1/2 chén cơm hoặc sữa chua, 2 lạng thịt, 4 thìa rau và một lát bánh mì.

• Đừng cung cấp cho trẻ mẫu giáo quá nhiều lựa chọn

Nếu bạn hỏi: Trưa nay con muốn ăn gì? Nhiều khả năng trẻ sẽ chọn một món quen thuộc, biến mình thành một người kén ăn. Nhưng nếu bạn chỉ nói “Đây là bữa tối của con”, bé buộc phải ăn những món bạn đã nấu. Lưu ý, không nên nấu một bữa toàn món ăn mới, mà hãy luôn bao gồm ít nhất một món yêu thích và quen thuộc với bé.

• Giới thiệu một chút ít thức ăn mới

Khi con bạn muốn thử một món ăn mới, chỉ cho trẻ nếm một ít và để con tự yêu cầu thêm. Bằng cách này, trẻ sẽ cảm nhận khả năng kiểm soát nhiều hơn, đồng thời bạn cũng không lãng phí nếu bé không chịu ăn. Khi bé đói mà chưa đến bữa, hãy tranh thủ cho con thử một món mới, chẳng hạn như một lát xoài vào buổi chiều.

• Trẻ em có vòm miệng nhạy cảm

Không chỉ là vị khi đã cho vào miệng, nhiều trẻ còn không thích kết cấu, màu sắc hoặc mùi của một số loại thực phẩm. Đó là lý do tại sao trẻ có thể tuyên bố không thích món đó dù chưa bao giờ thử. Tương tự, một số trẻ có thể từ chối một món ăn vì chúng gợi nhớ về thời gian bé bị ốm hoặc có một số liên tưởng tiêu cực khác. Nếu trẻ mẫu giáo nói rằng một loại thức ăn cụ thể sẽ khiến con bị ốm, hãy ngừng nấu món đó một thời gian. Bạn có thể thử lại khi bé lớn hơn một chút.

• Thường xuyên cho trẻ 4 tuổi lười ăn đi mua sắm thực phẩm, phụ chế biến các bữa chính và đồ ăn nhẹ

Nếu con có thể giúp bạn trồng và thu hoạch một số loại rau củ trong vườn nhà thì càng tốt. Điều này cho trẻ có cảm giác kiểm soát chế độ ăn uống của mình, và nhiều khả năng bé sẽ ăn những món do mình chọn mua hoặc tự tay chuẩn bị. Để nâng cao hiệu quả, bạn hãy giới hạn những lựa chọn của con thay vì yêu cầu chung chung. Cùng nhau thực hiện những món ăn có lợi cho sức khỏe như trái cây thập cẩm nhiều màu sắc trộn với sữa chua, những que rau củ phết bơ đậu phộng và đính nho khô lên.

• Tìm cách tăng giá trị dinh dưỡng trong món ăn yêu thích của trẻ

Ví dụ như cho một ít cá ngừ hoặc giăm bông vào pho mát nướng của con, thêm thịt hoặc đậu phụ trong nước sốt mỳ Ý.

• Dạy con về dinh dưỡng lành mạnh

Treo một bảng lịch trong bếp và tô màu giống món ăn bé dùng mỗi ngày. Việc này sẽ khuyến khích con ăn đa dạng các loại thực phẩm để tấm lịch có đầy đủ màu sắc. Thường xuyên nói với con rằng ăn bột yến mạch sẽ giúp con chạy nhảy tốt hơn vào sáng hôm sau.

• Trở thành một tấm gương tốt và dùng những món mà bạn muốn trẻ ăn

Giờ ăn gia đình là một cơ hội tuyệt vời để kết nối với con trẻ 2 tuổi kén ăn, cùng nhau chia sẻ những món ăn thú vị và bổ dưỡng.

• Đừng chiều theo sự kén ăn của trẻ mẫu giáo

Con bạn hiện tại đã đủ lớn để có thể ăn mà không cần cắt bánh mì thành hình ngôi sao hay mặt trăng nhằm thỏa mãn mong muốn. Thế giới của trẻ bắt đầu đi học mẫu giáo dần mở rộng hơn, từ đó khẩu vị đối với các loại thực phẩm cũng đa dạng. Không có gì lạ khi con bạn ở trường lại bớt kén ăn hơn ở nhà.

3. Lưu ý khi nuôi dưỡng trẻ kén ăn

Theo chuyên gia dinh dưỡng, trẻ 3 tuổi biếng ăn cần được kiểm soát những gì mình nạp vào cơ thể. Nếu bạn ép trẻ mẫu giáo ăn món bé không thích hoặc ăn nhiều hơn mức trẻ muốn, con có thể gặp khó khăn sau này. Cụ thể, những đứa trẻ không bao giờ được phép tự quyết định loại và số lượng thức ăn sẽ có nhiều nguy cơ mắc chứng rối loạn ăn uống hoặc trở nên béo phì. Hơn nữa, chiến lược ép buộc hầu như luôn phản tác dụng, chỉ khiến trẻ trở nên cứng đầu hơn và không sẵn sàng thử những điều mới trong tương lai.

Nếu trẻ không ăn gì ngoài pho mát và bánh quy giòn trong nhiều ngày liên tục, đừng lo lắng. Khi bắt đầu ghi lại thực đơn của con, có thể bạn sẽ thấy con đã ăn tất cả các nhóm thực phẩm chính và nhận được đầy đủ dinh dưỡng cần thiết trong suốt một tuần. Theo nghiên cứu, những trẻ được bố mẹ đánh giá kén ăn vẫn tiêu thụ đủ loại thực phẩm để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng. Nếu bạn thực sự nghĩ rằng chế độ ăn uống của con mình không tốt, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc cho trẻ uống vitamin tổng hợp hàng ngày.

Đừng hoảng sợ nếu như trẻ mẫu giáo có vẻ phát triển chậm. Không phải lúc nào trẻ em cũng phát triển với tốc độ ổn định, thậm chí sẽ có lúc con bạn không phát triển thêm chút nào.

Hãy hỏi ý kiến ​​bác sĩ nếu bạn lo lắng, nhưng đừng cho bé biết nỗi sợ hãi này của bạn. Nếu bạn thường xuyên cằn nhằn, kêu ca và than thở vào giờ ăn, trẻ 4 tuổi lười ăn có nguy cơ trở nên kén ăn hơn. Cũng nên nhớ rằng sự thèm ăn của con bạn sẽ thay đổi, tùy thuộc vào mức độ hoạt động trong ngày và giai đoạn tăng trưởng.

Trường hợp trẻ biếng ăn, kén ăn kéo dài, kém hấp thu, chậm phát triển cha mẹ nên bổ sung cho trẻ các sản phẩm hỗ trợ có chứa lysine, các vi khoáng chất và vitamin thiết yếu như kẽm, crom, selen, vitamin nhóm B giúp đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Đồng thời các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng. Cha mẹ có thể đồng thời áp dụng việc bổ sung chất qua đường ăn uống và các thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ tự nhiên để bé dễ hấp thụ. Điều quan trọng nhất là việc cải thiện triệu chứng cho bé thường phải diễn ra trong thời gian dài. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chức năng cùng lúc hoặc thay đổi liên tục nhiều loại trong thời gian ngắn có thể khiến hệ tiêu hóa của bé không kịp thích nghi và hoàn toàn không tốt. Vì vậy cha mẹ phải thực sự kiên trì đồng hành cùng con và thường xuyên truy cập website vinmec.com để cập nhật những thông tin chăm sóc cho bé hữu ích nhé.

Nguồn tham khảo: babycenter.com