Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Phạm Thị Yến - Bác sĩ chuyên khoa Sản - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng.
Ở nam giới số lượng tinh trùng và chất lượng tinh trùng được xem như tiêu chuẩn để giúp đánh giá xem cơ hội mang thai có thành công hay không cả theo phương pháp thụ tinh tự nhiên hoặc thụ tinh trong ống nghiệm. Vậy số lượng tinh trùng ở nam giới bao nhiêu được cho là bình thường và làm thế nào để quan sát được chất lượng của tinh trùng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề này
1. Xét nghiệm giúp nhận biết được số lượng và chất lượng tinh trùng
Tinh dịch đồ hay còn gọi phân tích dịch đồ được xem như phương pháp xét nghiệm tinh dịch tươi khi vừa mới xuất tinh và thường được thu thập tinh dịch bằng cách nam giới tự kích thích dương vật bằng tay. Xét nghiệm này có vai trò quan trọng trong việc tìm hiểu các thông tin ban đầu liên quan đến số lượng và chất lượng tinh trùng.
Với kết quả thu được từ phương pháp xét nghiệm tinh dịch sẽ giúp cho việc chẩn đoán và điều trị các tình trạng vô sinh hoặc hiếm muộn ở nam giới trở nên đơn giản hơn và dễ dàng hơn. Cùng với kết quả này, bác sĩ cũng có thể chẩn đoán chính xác được các hiện tượng liên quan đến xuất tinh ra máu và viêm ống dẫn tinh ở nam giới.
Xét nghiệm tinh đồ còn được xem như một trong những thông tin quan trọng liên quan đến sự ly giải hoặc độ nhớt hoặc số lượng tinh trùng hoặc thể tích tinh dịch hoặc khả năng di động, hoặc hình thái của tinh trùng hoặc tỷ lệ tinh trùng sống, hoặc độ pH của tinh trùng hoặc lượng bạch cầu trong tinh dịch...
Tinh trùng sinh ra từ đâu? Khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ thì bác sĩ sẽ đưa cho người nam giới một lọ đựng mẫu sạch và vô trùng. Người nam giới sẽ kích thích bằng tay để lấy tinh dịch vào lọ mẫu. Trong trường hợp người nam giới không tự kích thích bằng tay thì có thể sử dụng bao cao su chuyên dụng và cho giao hợp với người nữ để lấy tinh dịch. Lưu ý sử dụng bao cao su chuyên dụng để đảm bảo chất lượng tinh dịch. Bởi vì nếu sử dụng bao cao su thông thường thường có chất bôi trơn và chất diệt tinh trùng. Khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch người nam giới cần lưu ý:
- Thực hiện kiên quan hệ tinh dục hoặc quá trình xuất tinh khoảng từ 3 đến 5 ngày trước khi thực hiện xét nghiệm
- Không nên kiêng xuất tinh quá 7 ngày trước khi xét nghiệm, có thể sẽ làm giảm bớt chất lượng của tinh trùng.
- Người nam giới không nên sử dụng bia rượu hoặc chất kích thích trước khi thực hiện xét nghiệm tinh đồ
- Không nên lấy mẫu tinh đồ khi cơ thể người nam giới đang rơi vào trạng thái căng thẳng
2. Số lượng tinh trùng được xem là bình thường ở nam giới
Mỗi lần xuất ra bao nhiêu con tinh trùng? Thông thường quá trình xuất tinh ở nam giới mỗi lần rơi vào khoảng 1.5 đến 5ml tinh dịch. Trong đó có chứa tối tiểu khoảng bốn mươi triệu tinh trùng cho một lần xuất tinh.
Tinh trùng bao nhiêu là bình thường? Dựa vào kết quả trên cho thấy nồng độ tình trung dao động ở mức bình thường tối thiểu khoảng 15 triệu tinh trùng trên mỗi ml tinh dịch.
Trong trường hợp người nam giới xuất tinh mà ít hơn 15 triệu tinh trùng cho mỗi ml hoặc ít hơn 39 triệu tinh trùng cho một lần xuất tinh có thể được xếp vào nhóm tinh trùng ít. Ngoài ra, số lượng tinh trùng được đánh giá cao bất thường có thể lớn hơn 200 triệu tinh trung cho mỗi ml tinh dịch.
Số lượng tinh trùng bất thường đều ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng sinh sản của nam giới và đồng thời số lượng tinh trùng ít cũng được xem như một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới. Cho nên, các cặp vợ chồng đang gặp khó khăn về việc thụ tinh, sinh con thì nên đi khám bác sĩ để kiểm tra sức khỏe của cả hai người. Nam giới sẽ được kiểm tra 1 số xét nghiệm máu cơ bản, xét nghiệm liên quan đến 1 số bệnh lây truyền qua đường tình dục, xét nghiệm Hormon nội tiết và xét nghiệm tinh dịch đồ.
Những dấu hiệu nhận biết trường hợp tinh trùng ít. Tinh trùng có kích thước vô cùng nhỏ bé và tinh trùng được chứa trong tinh dịch chính là môi trường giúp tinh trùng tồn tại và có thể di chuyển để tìm trứng thụ tinh. Do đó, không thể sử dụng mắt thường để quan sát hoặc ước lượng được số lượng tinh trùng có trong tinh dịch được xuất ra trong mỗi lần. Và điều này chỉ có thể thực hiện bằng các xét nghiệm kiểm tra. Tuy nhiên, bạn có thể dựa vào một số dấu hiệu ở nam giới để nhận biết được chất lượng tinh trùng bao gồm: màu sắc của tinh dịch có trong suốt hay thay vì trắng đục như bình thường, hoặc số lượng tinh trùng quá ít dù trước đó không quan hệ thường xuyên, hoặc màu sắc của tinh dịch bất thường có thể liên quan đến các bệnh lý viêm hoặc người nam giới bị mắc các bệnh lý nam khoa.
Ở một số người nam giới tình trùng ít có thể liên quan đến vấn đề sức khỏe tình dục tiềm ẩn như mất cân bằng nội tiết tố hoặc tĩnh mạch tinh hoàn giãn hoặc bất thường trong nhiễm sắc thể giới tính hoặc tắc ống dẫn tinh... Khi đó người nam giới có thể có một vài biểu hiện như: có cảm giác đau hoặc sưng một bên hoặc một vùng của tinh hoàn, hoặc có những bất thường về chức năng tình dục bao gồm rối loạn cương dương, suy giảm ham muốn tình dục... hoặc rối loạn hormone sinh dục nam khiến cho lông mặt hoặc lông trên cơ thể giảm hoặc phát triển không đặc trưng ...
Người nam giới nào cũng có thể gặp phải tình trạng tinh trùng ít, tuy nhiên nguy cơ mắc bệnh cao vẫn nằm ở những đối tượng có lối sống không lành mạnh và những người mắc các bệnh rối loạn chuyển hoá không lây như béo phì, hút thuốc lá, trầm cảm, lạm dụng rượu bia, căng thẳng liên tục hoặc tiếp xúc lâu dài với hoá chất....
Xem ngay: Hiếm muộn nam và các chỉ số cần đánh giá trong tinh dịch đồ
3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng ở nam giới
- Phơi nhiễm với hóa chất độc hại. Khi môi trường sống bị ô nhiễm bởi các hóa chất có thể từ tự nhiên hoặc tổng hợp thì những hoá chất này sẽ tương tác lên hệ thống nội tiết và có thể làm thay đổi chức năng bình thường của hệ thống nội tiết và tác động nguy hiểm đến trục sinh sản ở nam giới, từ đó có thể gây ra tình trạng vô sinh.
Các hóa chất như Bisphenol, thuốc trừ sâu, Dioxin... được cảnh báo có nguy cơ gây dậy thì sớm, đồng thời ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng cũng như chất lượng tinh trùng. Nó có thể gây ra tình trạng tình trùng ít, khả năng sống sót của tinh trùng thấp hoặc tinh trùng có thể bị dị dạng... Tất cả những ảnh hưởng này đều có thể khiến cho nam giới bị vô sinh
- Kim loại nặng: Theo tổ chức Y tế thế giới WHO cho biết nếu người nam giới tiếp xúc với chì và cadmium ở mức độ thấp có thể làm cho chất lượng tinh dịch giảm đi đáng kể thông qua việc gây ra những tổn thương của tinh hoàn, đồng thời ảnh hưởng đến cả vai trò của nội tiết tốt trong quá trình sinh tinh.
- Lối sống không lành mạnh. Các yếu tố liên quan đến lối sống không lành mạnh ảnh hưởng tới hệ thống sinh sản của nam giới theo nhiều cách khác nhau. Tinh trùng cần cả môi trường bên ngoài và bên trong cơ thể để có thể phù hợp với các liên kết sinh lý như xuất hiện, phát triển, trưởng thành và vận chuyển. Các yếu tố vật lý hoặc hoá học có thể phá huỷ tinh trùng và các tuyến phụ cận,... Một số nghiên cứu đã thực hiện để xác định xem lối sống của người nam giới ảnh hưởng tới chất lượng tinh trùng và cho kết quả với những người có hành vi ăn kiêng, thói quen không tốt có thể gây ra giảm khả năng sinh sản.
- Hút thuốc lá: Đã có nhiều nghiên cứu tìm thấy mối quan hệ giữa hút thuốc lá và vô sinh. Và những kết quả này cho thấy thuốc lá có tác động tiêu cực đến chất lượng tinh dịch và kết quả dịch đồ.
- Sử dụng rượu hoặc các chất kích thích. Ngoài nguyên nhân gây ra các bệnh như gan, thận thì rượu còn tác động xấu đến chức năng sinh sản. Rượu có thể làm thay đổi cấu trúc tinh hoàn, hoặc giảm nồng độ testosterone hoặc liên quan đến kiểu hình của suy dinh dục...
- Chế độ ăn: Chế độ ăn kiêng quá mức dẫn tới cơ thể thiếu chất dinh dưỡng gây ra các tác động đến chất lượng tinh trùng.
Tóm lại, ở nam giới số lượng tinh trùng và chất lượng tinh trùng được xem như tiêu chuẩn để giúp đánh giá xem cơ hội mang thai có thành công hay không cả theo phương pháp thụ tinh tự nhiên hoặc thụ tinh trong ống nghiệm. Xét nghiệm tinh dịch đồ là xét nghiệm đánh giá chất lượng, số lượng và đánh giá sức khỏe sinh sản ở nam giới.
Một nam giới khi gặp vấn đề về xuất tinh hoặc khi xuất tinh mà quan sát thấy tinh dịch có màu bất thường ( màu trong thay vì màu trắng đục hoặc có màu hồng, có máu..), giảm ham muốn tình dục, rối loạn xuất tinh...thì cần phải đi khám ngay để lựa chọn được Phương pháp điều trị phù hợp nhất. Nếu số lượng tinh trùng không được cải thiện sau quá trình điều trị, bác sĩ có thể tư vấn vợ chồng các Phương pháp hỗ trợ sinh sản như: Bơm tinh trùng vào buồng tử cung( IUI), thụ tinh trong ống nhiệm (IVF), tiêm tinh trùng vào bào tương noãn( ICSI)...
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.