Tinh dầu cam được chiết xuất từ vỏ của quả cam ngọt, tên tiếng anh là Citrus sinensis. Tinh dầu cam được sản xuất bằng phương pháp ép lạnh, sử dụng áp lực để ép tinh dầu ra khỏi vỏ. Đôi khi, lá và hoa của cây cam cũng có thể được sử dụng để sản xuất tinh dầu. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số loại tinh dầu có thể mang lại những lợi ích cho sức khỏe. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin giúp bạn đọc trả lời cho câu hỏi “tinh dầu vỏ cam có tác dụng gì?” và giúp bạn tìm ra được cách sử dụng tinh dầu cam một cách an toàn và phù hợp nhất.
1. Tinh dầu cam có tác dụng chữa bệnh gì?
Tinh dầu cam không còn quá xa lạ với một số người và có rất nhiều cách sử dụng. Chúng có thể bao gồm:
- Hỗ trợ tâm lý và giảm căng thẳng
- Điều trị làn da bị mụn trứng cá
- Giảm đau hoặc viêm
- Giảm cảm giác khó chịu ở bụng
- Làm chất tẩy rửa gia dụng thân thiện có nguồn gốc tự nhiên
- Được sử dụng như một hương liệu trong các sản phẩm như nước hoa và chất tẩy rửa
- Thêm vào thực phẩm và đồ uống để tạo mùi hương
Mặc dù tinh dầu cam có nhiều công dụng, nhưng điều quan trọng cần nhớ là nhiều công dụng trong số đó được ủng hộ dựa trên các giai thoại hay các kinh nghiệm dân gian. Điều này có nghĩa là các lợi ích của tinh dầu cam chưa được chứng minh bởi các nghiên cứu khoa học.
2. Tinh dầu vỏ cam có tác dụng gì?
Các cách sử dụng tinh dầu vỏ cam được truyền miệng một cách khá phổ biến tuy nhiên công dụng và lợi ích của nó cần được khẳng định bởi các bằng chứng khoa học. Bên dưới là một số nghiên cứu về công năng của tinh dầu cam đã được thực hiện.
2.1. Hoạt tính kháng khuẩn
Tác dụng đầu tiên được quan tâm nhiều nhất của tinh dầu cam là hoạt tính kháng khuẩn. Một nghiên cứu năm 2012 đã xem xét tác động kháng khuẩn của tinh dầu cam đối với các chủng vi khuẩn E. coli từ thịt bò, tác nhân có thể gây ngộ độc thực phẩm. Kết quả chỉ ra rằng sau 24 giờ, nồng độ thấp hơn khoảng dưới 1% của tinh dầu cam đã ức chế được hoạt động của vi khuẩn ở nhiệt độ lạnh.
Tác dụng của tinh dầu cam với các loại vi khuẩn khác như tụ cầu Staphylococcus aureus có khả năng kháng lại thuốc kháng sinh cũng đã được khảo sát. Một nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng khi được thêm vào tế bào người bị nhiễm bệnh trong môi trường phòng thí nghiệm, nồng độ thấp tinh dầu cam sẽ tiêu diệt vi khuẩn và không gây hại cho tế bào chủ được nuôi cấy.
Tinh dầu cam cũng có thể ngăn chặn sự phát triển của các loại nấm làm hỏng thực phẩm. Một nghiên cứu cho thấy rằng dầu cam cung cấp một số cơ chế bảo vệ chống lại bốn loài nấm.
Một nghiên cứu khác cũng đã mô tả khả năng ức chế hoạt động của tám loại nấm mốc trên rau quả. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng các loại tinh dầu khác như đinh hương và tỏi có hiệu quả ưu việt hơn so với tinh dầu cam trên khía cạnh này.
2.2. Giảm lo lắng và trầm cảm
Sử dụng tinh dầu cam như một chất tạo mùi hương có tác dụng làm giảm các triệu chứng lo âu và trầm cảm. Trong một nghiên cứu năm 2013, tinh dầu cam được sử dụng làm mùi hương có tác dụng làm giảm nhịp tim và nồng độ hormone căng thẳng ở trẻ em khi thực hiện các thủ thuật nha khoa.
Trong một nghiên cứu năm 2015 thực hiện trên các sản phụ đang chuyển dạ cho biết những người phụ nữ được hít tinh dầu cam có biểu hiện ít lo lắng hơn so với phụ nữ trong nhóm chứng chỉ hít nước cất.
Một nghiên cứu năm 2019 trên chuột đã phát hiện ra rằng những con chuột được hít tinh dầu cam có ít biểu hiện hành vi giống như trầm cảm hơn.
2.3. Giảm đau
Một nghiên cứu năm 2017 khảo sát trên những người bị gãy xương đã xem xét liệu việc hít tinh dầu cam có thể giúp giảm đau hay không. So với nhóm chứng, những người hít dầu cam ít bị đau hơn.
Vào năm 2008, một nghiên cứu đã được thực hiện để đánh giá xem hỗn hợp gừng và tinh dầu cam có thể giúp giảm đau đầu gối khi thoa trực tiếp lên da hay không. So với nhóm chứng, những người sử dụng hỗn hợp tinh dầu này cho biết họ cảm thấy giảm đau trong thời gian ngắn hơn, nhưng tinh dầu dường như không giúp gì khi giảm đau lâu dài.
2.4. Hoạt động chống ung thư và chống oxy hóa
Limonene, một thành phần của tinh dầu cam, đã được nghiên cứu về tác dụng điều trị bệnh lý ung thư. Một nghiên cứu từ 2012 cho thấy rằng dầu cam giàu limonene vừa ức chế sự phát triển vừa thúc đẩy sự chết của các tế bào ung thư ruột kết trong quá trình nuôi cấy.
Vào năm 2017, một nghiên cứu khác đưa ra kết luận rằng tinh dầu cam có khả năng ức chế sự phát triển của các dòng tế bào ung thư phổi và tuyến tiền liệt trong môi trường phòng thí nghiệm. Ngoài ra, còn quan sát thấy sự gia tăng quá trình chết tế bào trong dòng tế bào ung thư phổi.
Bên cạnh đó, tinh dầu cam còn được xem là có hoạt tính chống oxy hóa. Tuy nhiên, tất cả những nghiên cứu này đều được thực hiện trong phòng thí nghiệm chứ không phải trong cơ thể con người, nên cần có những nghiên cứu bổ sung về tác dụng chống oxy hóa của tinh dầu cam.
2.5. Cải thiện hiệu suất tập thể dục
Một nghiên cứu nhỏ năm 2016 đã đánh giá hiệu quả của việc hít tinh dầu cam ở những sinh viên thể chất trong quá trình luyện tập. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người hít phải tinh dầu cam đã giảm đáng kể thời gian chạy cũng như tăng chức năng phổi. Do nghiên cứu được thực hiện trên một mẫu nghiên cứu nhỏ, nhiều nghiên cứu quy mô hơn cần được tiến hành thêm.
2.6. Giảm cân
Một nghiên cứu năm 2019 trên chuột đã bắt đầu đánh giá tác dụng giảm cân của tinh dầu cam. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những con chuột béo phì được cho ăn viên nang chứa tinh dầu cam không còn tăng cân như trước, cũng như giảm được hàm lượng cholesterol trong máu. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem liệu tinh dầu cam có tác dụng tương tự đối với con người hay không.
2.7. Hoạt động diệt côn trùng
Một nghiên cứu năm 2012 cũng đã khảo sát khả năng chống lại ấu trùng và nhộng ruồi nhà của tinh dầu cam. Kết quả được tìm thấy cho rằng tinh dầu cam có đặc tính diệt côn trùng bằng cách tiếp xúc và hun nóng.
3. Cách sử dụng tinh dầu cam
3.1. Khuếch tán
Nếu bạn muốn cải thiện tâm trạng của mình một chút hoặc có thể bạn muốn thêm hương thơm tươi mát của cam vào phòng?
Máy khuếch tán sử dụng nhiệt cho phép tinh dầu bay hơi, sẽ giúp bạn làm điều đó. Khi tinh dầu bay hơi, căn phòng của bạn sẽ ngập tràn mùi hương.
Có rất nhiều loại máy khuếch tán bạn có thể mua thông qua các sàn thương mại điện tử hoặc tại các cửa hàng chuyên bán sản phẩm hương liệu. Mỗi loại máy khuếch tán sẽ có hướng dẫn sử dụng riêng. Bạn hãy chắc chắn làm theo tất cả các hướng dẫn sử dụng một cách cẩn thận.
3.2. Xịt
Xịt là một cách khác để lan tỏa mùi hương của tinh dầu cam vào không gian xung quanh. Đây cũng là một cách sử dụng khác khi bạn muốn dùng tinh dầu cam như một chất tẩy rửa tự nhiên? Bạn có thể làm xịt tinh dầu cam bằng cách làm theo các bước sau:
- Thêm tinh dầu cam vào nước, tốt nhất là cho vào chai thủy tinh. Hiệp hội Quốc gia về Liệu pháp Hương thơm Toàn diện (NAHA) khuyên bạn nên sử dụng 10 đến 15 giọt mỗi 30ml nước.
- Chất phân tán như solubol có thể được thêm vào dung dịch tẩy rửa có thể giúp dầu tinh dầu phân tán tốt hơn trong nước.
- Lắc đều chai để trộn đều các chất bên trong.
- Xịt phun như mong muốn.
3.3. Dầu massage
Bạn đang tìm cách giảm đau hoặc viêm? Tự làm dầu xoa bóp từ tinh dầu cam có thể là một gợi ý tốt. Để làm được điều này, bạn cần pha loãng tinh dầu cam với chất nền như dầu dừa hoặc dầu jojoba. NAHA đề xuất sử dụng 20 giọt tinh dầu trên mỗi 30ml dầu vận chuyển để tạo ra hỗn hợp dầu mát-xa với dung dịch 3%.
4. Tính an toàn và các tác dụng phụ của tinh dầu cam
Bất kỳ loại tinh dầu nào cũng có khả năng gây ra phản ứng kích ứng tại chỗ khi bôi trực tiếp trên da. Nếu bạn lo lắng về phản ứng có thể xảy ra, hãy thử bôi một chút tinh dầu cam pha loãng lên vùng da bên trong khuỷu tay trước khi sử dụng.
Tránh sử dụng tinh dầu cam cũ hoặc đã bị oxy hóa, có thể gây mẫn cảm cho da. Đây là một dạng phản ứng dị ứng có thể không xuất hiện ngay sau lần sử dụng đầu tiên, nhưng nó có thể gây ra phản ứng nghiêm trọng trong những lần dùng tiếp theo.
Một số loại tinh dầu từ các loại quả có múi là chất độc quang học. Chúng có thể gây ra phản ứng khiến da đau đớn nếu bạn tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời sau khi bôi.
Tinh dầu cam có nguy cơ nhiễm độc ánh sáng thấp, nhưng bạn vẫn nên thận trọng nếu định đi ra ngoài sau khi sử dụng chúng trên da.
Cũng như các loại tinh dầu khác, hãy lưu ý các điều sau để sử dụng tinh dầu cam một cách an toàn:
- Không trực tiếp thoa tinh dầu nguyên chất lên da.
- Để tinh dầu tránh xa mắt.
- Bảo quản tinh dầu ngoài tầm với của trẻ em và vật nuôi.
- Nếu bạn sử dụng dầu để làm mùi hương, hãy đảm bảo rằng không gian bạn đang ở được thông gió tốt.
- Nếu đang mang thai và cho con bú hoặc phải dùng thuốc theo toa, hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi sử dụng tinh dầu cam.
5. Lưu ý khi lựa chọn các loại tinh dầu cam
Bạn có thể mua tinh dầu cam trên các ứng dụng mua sắm trực tuyến hoặc tại cửa hàng bán các sản phẩm tự nhiên. Dưới đây là một số mẹo giúp bạn mua được tinh dầu cam chất lượng tốt.
- Kiểm tra nhãn để biết tên khoa học của tinh dầu cam: Citrus sinensis. Tinh dầu cam đắng là một loại dầu khác có tên tương tự: Citrus aurantium. Bạn không nên nhầm lẫn giữa hai điều này.
- Xác minh độ tinh khiết của sản phẩm. Bạn nên mua sản phẩm chứa 100% tinh dầu cam. Nếu không, hàm lượng tinh dầu cam cần phải được ghi trên nhãn.
- Chọn chai sẫm màu. Tinh dầu có thể bị hư hại do ánh nắng mặt trời và chai tối màu giúp ngăn ngừa điều này.
- Hãy ngửi tinh dầu trước khi mua, nếu có thể. Nếu không có mùi cam, đừng mua.
- Tránh xa bất kỳ sản phẩm nào ghi trên nhãn hoặc thông qua quảng cáo cho rằng tinh dầu cam có thể điều trị một tình trạng sức khỏe cụ thể. Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) không công nhận tinh dầu giống như các loại thuốc.
Tinh dầu cam có thể được sử dụng với nhiều ứng dụng khác nhau trong đời sống, từ cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng đến thêm hương cam quýt tươi mát. Nghiên cứu đã phần nào chứng minh được một số lợi ích của tinh dầu cam, bao gồm hoạt động kháng khuẩn, giảm đau và đặc tính chống ung thư.
Luôn đảm bảo sử dụng tinh dầu cam một cách an toàn. Nếu bạn đang muốn sử dụng tinh dầu cam nhưng có thắc mắc liên quan đến sức khỏe, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn trước khi sử dụng.
Theo dõi website Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec để nắm thêm nhiều thông tin sức khỏe, dinh dưỡng, làm đẹp để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người thân yêu trong gia đình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.