Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Tạ Quang Hùng - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
Gây tê là phương pháp vô cảm được áp dụng phổ biến trong nhổ răng hay tiểu phẫu vùng răng miệng. Tùy mức độ phức tạp của ca bệnh mà bác sĩ sẽ lựa chọn những kỹ thuật gây tê thích hợp như gây tê bề mặt, gây tê tại chỗ, gây tê vùng.
1. Gây tê vùng là gì?
Gây tê vùng là kỹ thuật làm tê các trục dây thần kinh hay chặn đoạn các dây thần kinh chi phối cảm giác trong khu vực tương đối lớn. Gây tê vùng có tác dụng tê cả một vùng do dây thần kinh chi phối.
Ưu điểm của phương pháp này là chỉ cần tiêm một lần với lượng thuốc tê vừa phải nhưng đạt được mức độ tê lan rộng và kéo dài. Kỹ thuật được áp dụng trong nha khoa khi nhổ răng khó, nhổ nhiều răng một lúc hoặc khi tại chỗ răng cần nhổ có tình trạng viêm nhiễm.
2. Những kỹ thuật gây tê vùng trong nha khoa
2.1 Gây tê vùng ở hàm trên
Gây tê dây thần kinh răng trên sau
Kỹ thuật gây tê được thực hiện ở mặt sau của răng hàm trên
Gây tê dây thần kinh răng trên sau được tiến hành như sau
- Bệnh nhân nằm ngửa ở tư thế 45o, miệng há nhỏ, người điều trị dùng ngón tay trỏ dò trong miệng lồi xương hàm trên, mé sau.
- Đâm kim dài 42mm vào điểm chóp chân răng khôn phía ngoài, giữ kim sát xương và luồn kim lên và ra sau độ 45o luôn luôn giữ kim sát xương, đẩy kim sâu chừng 2cm (u xương là một vòng cong).
- Vừa luồn kim vừa bơm thuốc tê và cuối đoạn bơm phần còn lại, tất cả chừng 2ml.
Vùng tê gồm:
- Tủy răng số 6 , 7 , 8 hàm trên trừ chân ngoài gần răng số 6.
- Xương ổ răng và tổ chức liên kết, niêm mạc phía má.
Gây tê dây thần kinh khẩu cái trước (ở lỗ khẩu cái sau)
Kỹ thuật được tiến hành gồm các bước:
- Xác định lỗ khẩu cái sau ở mé trong răng khôn
- Đâm kim theo chiều từ trước ra sau và hơi nghiêng ra ngoài.
- Bơm 0.5 ml thuốc tê, cảm giác tê ngắn khoảng 30 phút.
Vùng tê là vòm khẩu vùng răng cối.
Gây tê dây thần kinh mũi - khẩu cái (ở lỗ khẩu cái trước)
Khi thực hiện kỹ thuật gây tê dây thần kinh mũi - khẩu cái bệnh nhân được yêu cầu há miệng, đầu ngửa ra sau. Kỹ thuật viên xác định lỗ khẩu cái trước ở nơi lằn giữa vòm khẩu và cách sau răng cửa giữa lcm. Sau đó, kỹ thuật viên luồn kim tại vị trí trên hướng kim lên trên và ra sau, đi sâu từ 1/4 - 1/2 cm rồi bơm độ 0,5 - 1ml thuốc tê. Cảm giác tê xảy ra sau khoảng 3 phút và kéo dài trong 30 phút.
Kỹ thuật này giúp gây tê vùng niêm mạc sợi của vòm khẩu cái sau răng cửa và răng nanh.
2.2 Gây tê vùng ở hàm dưới
Gây tê dây thần kinh răng dưới (ở lỗ gai Spix)
Gây tê dây thần kinh răng dưới là phương pháp gây tê vùng thường áp dụng trong nha khoa vì tương đối dễ thực hiện và rất có hiệu quả để nhổ răng thuộc hàm dưới.
Vùng ảnh hưởng tê :
- Môi và da hàm dưới bên gây tê.
- Phần lợi phía ngoài từ răng cửa đến răng số 6. Nếu muốn gây tê vùng từ răng số 6 đến răng số 8 thì cần phải tiêm bổ túc bằng cách đâm kim ở đáy hành lang răng cần can thiệp, tiêm 0,5ml.
- Răng: từ răng cửa đến răng khôn.
Gây tê dây thần kinh răng dưới (H.6,7,8,9) (ở lỗ gai Spix) chống chỉ định với những trường hợp:
- Cứng khít hàm.
- Nhiễm khuẩn nhánh đứng xương hàm dưới.
Gây tê dây thần kinh cằm
Khi thực hiện kỹ thuật gây tê dây thần kinh cằm, bệnh nhân được yêu cầu hơi cúi đầu về phía trước, lúc này tay người kỹ thuật viên có thể dò tìm lỗ cằm. Sau đó, đâm kim vào đáy hành lang đối diện với răng số 5 một góc 15° so với trục răng từ trước ra sau. Cho kim sâu 2 - 3mm vào lỗ cằm rồi bơm 1,5 - 2ml thuốc.
Gây tê dây thần kinh cằm được chỉ định trong các trường hợp để can thiệp những tiểu phẫu vùng cằm. Ít khi chỉ định để nhổ răng số 3, 2, 1.
Tóm lại, gây tê vùng trong nha khoa là kỹ thuật phổ biến thường áp dụng khi nhổ răng khó, nhổ nhiều răng một lúc hoặc khi tại vùng nhổ có tình trạng viêm nhiễm. Có nhiều kỹ thuật gây tê vùng khác nhau, việc áp dụng kỹ thuật nào phụ thuộc vào tình trạng răng cần nhổ và sức khỏe răng miệng của người bệnh.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã thực hiện các phương pháp gây tê trong việc điều trị, phẫu thuật, giảm đau khi sinh nở. Theo đó các phương pháp gây tê, gây mê tại Vinmec đều tuân theo quy trình chuẩn, thăm khám lâm sàng nghiêm ngặt đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh. Đặc biệt các quy trình thực hiện thăm khám, gây mê đều được đội ngũ y bác sĩ có tay nghề chuyên môn cao được đào tạo bài bản và vận hành trên hệ thống máy móc hiện đại sẽ đem lại kết quả điều trị tối ưu cho Quý khách hàng.
Thạc sĩ. Bác sĩ Tạ Quang Hùng đã có trên 10 năm kinh nghiệm trong giảng dạy và thực hành trong lĩnh vực Gây mê hồi sức. Hiện tại, đang là bác sĩ Gây mê hồi sức, khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng
Quý khách có nhu cầu khám bệnh bằng các phương pháp hiện đại, đạt hiệu quả cao tại Vinmec vui lòng đăng ký khám TẠI ĐÂY.
