Bài viết được viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Hải Hà - Trưởng Đơn nguyên vắc-xin – Khoa Ngoại trú Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Trong quá trình mang bầu, các mẹ không những cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng cho thai nhi mà còn phải tìm hiểu về việc tiêm phòng cho bà bầu cũng như những tác dụng phụ cần lưu ý khi tiêm. Chia sẻ, hướng dẫn từ chuyên gia của bệnh viện Vinmec sẽ giúp các mẹ nắm bắt rõ hơn vấn đề này ngay sau đây.
1. Các mũi tiêm phòng cho bà bầu cần ghi nhớ
Theo Tổ chức Y tế thế giới WHO, tiêm phòng cho bà bầu là bước đệm quan trọng để ngăn ngừa một số vi khuẩn, virus gây bệnh cho cả mẹ và bé trong suốt 9 tháng 10 ngày thai kỳ. Dưới đây là các mũi vắc-xin cần tiêm trước và trong khi mang thai mà các mẹ cần ghi nhớ.
1.1. Tiêm phòng trước khi mang thai
- Sởi – quai bị - rubella: Đây là bệnh dễ lây qua đường hô hấp, trong quá trình mang thai, nếu mẹ mắc 1 trong 3 bệnh này sẽ ảnh hưởng lớn đến thai nhi, có nguy cơ khiến thai bị dị tật, suy dinh dưỡng thai, chết lưu hoặc sinh non,... Vì vậy, khi có kế hoạch sinh con, các mẹ nên đến các cơ sở tiêm chủng để tiêm vắc-xin phòng sởi – quai bị - rubella, tốt nên tiêm trước 3-6 tháng hoặc tối thiểu là 1 tháng trước khi mang bầu.
- Thủy đậu: Nếu trước đây mẹ chưa từng tiêm vắc-xin thủy đậu hoặc chưa từng mắc thủy đậu hay không có kháng thể chống thủy đậu thì nên tiêm vắc-xin phòng thủy đậu bởi đây cũng là căn bệnh nguy hiểm có khả năng khiến trẻ sinh ra bị thủy đậu bẩm sinh, bị dị tật đầu nhỏ, gồng cứng tay chân, bại não,...
- Viêm gan B: Đây là căn bệnh có khả năng lây qua đường máu, lây từ mẹ sang con. Do đó để tránh trường hợp nhiễm bệnh, phụ nữ cần đi xét nghiệm viêm gan B, dựa vào đó bác sĩ sẽ tư vấn về việc tiêm phòng.
- Cúm: Mẹ mắc cúm trong quá trình mang bầu cũng ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của thai nhi, có nguy cơ khiến con gặp dị tật, đặc biệt là trong giai đoạn 3 tháng đầu và 3 tháng cuối mang thai. Khi mẹ tiêm vắc-xin phòng cúm sẽ giúp giảm tỷ lệ trẻ sơ sinh mắc tim bẩm sinh hay dị tật sứt môi, hở hàm ếch. Vắc-xin phòng cúm có thể tiêm trước khi mang thai hay bất cứ độ tuổi nào của thai kỳ.
- Bạch hầu – ho gà – uốn ván: tiêm 1 mũi duy nhất trong độ tuổi 4- 64 tuổi. Đây cũng là vắc-xin cần tiêm trước khi mang bầu để phòng ho gà sơ sinh cho con.
1.2. Tiêm phòng cho bà bầu trong khi mang thai
Trước khi mang thai, chị em cần thực hiện đầy đủ các mũi tiêm trên để chuẩn bị tốt cho thai kỳ. Và trong khi mang thai, việc tiêm phòng cho mẹ bầu cũng vô cùng quan trọng. Các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ mang bầu cần được tiêm vắc-xin uốn ván để phòng uốn ván cho cả mẹ và bé. Nếu đang mang thai lần đầu, trong 5 năm trở lại đây chưa từng tiêm vắc-xin uốn ván thì mẹ bầu sẽ phải tiêm 2 mũi, mũi đầu và mũi nhắc lại sau ít nhất 4 tuần và tối thiểu cách thời điểm dự sinh 1 tháng. Ngoài ra, theo tổ chức y tế thế giới và CDC còn khuyến cáo: phụ nữ mang thai có thể tiêm vắc-xin phòng bạch hầu- ho gà – uốn ván vào tuần thai từ 27 – 35 tuần để phòng ho gà sớm cho trẻ sơ sinh nếu trước khi mang bầu chưa tiêm vắc-xin này.
2. Lịch tiêm phòng cho bà bầu
Sau đây là lịch tiêm phòng cho bà bầu chị em nên ghi nhớ để đi tiêm đầy đủ.
2.1. Trước khi mang thai
- Mũi tiêm 3 trong 1 ( sởi, quai bị, rubella ): nên tiêm muộn nhất là trước khi có bầu 1- 3 tháng.
- Tiêm phòng viêm gan B: Trước hoặc trong khi có bầu đều có thể tiêm mũi này. Tuy nhiên bạn nên tiêm trước khi có bầu để có sự chuẩn bị tốt về sức khỏe.
- Cúm: Có thể tiêm ở mọi thời điểm trước hoặc trong khi mang thai nhưng khuyến cáo nên tiêm sớm trước khi mang bầu và nhắc lại hàng năm.
- Bạch hầu – ho gà – uốn ván: tiêm 1 liều duy nhất, không cần phải tránh thai sau tiêm.
2.2. Trong khi mang bầu
- Đối với thai lần đầu: Mẹ sẽ phải tiêm 2 mũi uốn ván trong quá trình mang bầu. Mũi đầu tiên sẽ tiêm từ tuần 20 trở đi. Mũi thứ 2 là mũi tiêm nhắc lại, tiêm cách mũi đầu 1 tháng. Chị em cần đảm bảo mũi 2 phải được tiêm trước khi bạn sinh ít nhất là 1 tháng.
- Lần có thai sau: tiêm 1 mũi vắc-xin phòng uốn ván nếu lần đầu đã tiêm đủ 2 mũi vắc-xin phòng uốn ván.
3. Địa điểm tiêm phòng cho bà bầu
Trung tâm y tế dự phòng hay các bệnh viện sản khoa, bệnh viện đa khoa đều có dịch vụ tiêm chủng. Những chị em ở các thành phố lớn nên đến trung tâm y tế dự phòng của thành phố hoặc các bệnh viện lớn, các cơ sở uy tín được chứng nhận cấp phép bởi Bộ y tế để đảm bảo chất lượng và an toàn.
4. Một số lưu ý khi tiêm phòng cho bà bầu
Với các mũi tiêm phòng đặc biệt là mũi tiêm phòng uốn ván, chị em cần lưu ý vì hiện tượng sốt nhẹ sau khi tiêm, sưng đau vị trí tiêm. Vắc-xin phòng cúm có thể gây hiện tượng giả cúm như hắt hơi, chảy nước mũi 1-2 ngày sau tiêm vắc-xin. Đây là dấu hiệu bình thường nên chị em không cần quá lo lắng. Hiện tượng sốt nhẹ, người mệt mỏi, đau buốt vị trí bắp tay khi tiêm sẽ giảm sau vài ngày; hiện tượng giả cúm cũng sẽ tự khỏi không cần dùng thuốc.
Để hạ sốt, bạn có thể tham khảo một vài cách sau đây:
- Hạ sốt bằng cách chườm khăn ấm hoặc dùng khăn ấm lau người, đặc biệt là những vị trí như bẹn, nách, lưng,...
- Bổ sung nhiều rau xanh và trái cây giàu vitamin.
- Không sử dụng thuốc khi không có sự cho phép của bác sĩ.
- Nếu trình trạng sốt kéo dài hơn 3, 4 ngày, sốt cao, mệt mỏi, ngủ li bì, mẹ bầu hãy đến bệnh viện kiểm tra ngay.
Khi gặp triệu chứng giả cúm như hắt hơi, chảy nước mũi sau khi tiêm vắc-xin phòng cúm có thể dùng nước muối sinh lý rửa sạch mũi để giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn, dễ thở hơn.
Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp đầy đủ các loại vắc-xin tiêm chủng theo các phác đồ cập nhật với các loại vắc-xin và lịch tiêm chủng. Tất cả các sinh phẩm, vắc-xin tại Vinmec đều có nguồn gốc rõ ràng, chất lượng cao, được sản xuất tại châu Âu, châu Mỹ, Việt Nam; được bảo quản trên dây chuyền lạnh theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt của Bộ Y tế và Tổ chức Y tế thế giới Khách hàng được thăm khám sàng lọc kỹ càng trước khi tiêm, đồng thời theo dõi sức khỏe sau tiêm để đảm bảo an toàn và hiệu quả tiêm chủng cao nhất.
Trên đây là những thông tin về việc tiêm phòng cho bà bầu cũng như các mũi tiêm cần thiết các chị cần biết. Hy vọng những thông tin hữu ích này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức về việc chăm sóc sức khỏe bản thân và thai nhi. Chúc bạn và em bé mạnh khỏe, mẹ tròn con vuông!
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
