Thuốc Acetaminophen và Codein Oral Solution (còn được gọi tắt là Acetaminophen Codein) được sử dụng để giảm đau. Bệnh nhân cần dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giảm nguy cơ gặp các tác dụng phụ khó lường.
1. Công dụng của thuốc Acetaminophen Codein
Thuốc Acetaminophen và Codein Oral Solution được bào chế dưới dạng dung dịch uống, dùng để giảm đau. Thành phần của thuốc gồm: Acetaminophen và Codein Phosphat cùng các tá dược khác.
Dung dịch Acetaminophen Codein đường uống được chỉ định để kiểm soát các cơn đau từ nhẹ tới trung bình khi biện pháp điều trị bằng opioid là phù hợp, các phương pháp điều trị khác không phù hợp.
Thuốc giảm đau Acetaminophen Codein chống chỉ định trong các trường hợp sau:
- Trẻ em dưới 12 tuổi;
- Điều trị sau phẫu thuật ở trẻ em dưới 18 tuổi sau khi cắt amidan hoặc cắt VA;
- Người bị suy hô hấp;
- Bệnh nhân hen phế quản cấp hoặc nặng trong điều kiện không được giám sát, không có thiết bị hồi sức;
- Sử dụng đồng thời với các chất ức chế monoamine oxidase (MAOI) hoặc dùng MAOI trong vòng 14 ngày;
- Bệnh nhân bị tắc nghẽn đường tiêu hóa đã biết hoặc nghi ngờ, kể cả trường hợp liệt ruột;
- Bệnh nhân quá mẫn với Acetaminophen, Codein hay tá dược nào khác trong thành phần thuốc.
2. Cách dùng và liều dùng thuốc Acetaminophen và Codeine Oral Solution
Cách dùng: Đường uống. Dung dịch thuốc chứa 120mg Acetaminophen và 12mg Codein phosphat trên 5ml (1 muỗng cà phê). Có thể uống thuốc kèm thức ăn hoặc không. Nếu thuốc gây khó chịu cho dạ dày, nên uống thuốc kèm với thức ăn.
Liều dùng: Người lớn dùng 15ml mỗi 4 giờ nếu cần thiết.
Một số lưu ý quan trọng:
- Cần đảm bảo độ chính xác khi kê đơn, cấp phát và sử dụng thuốc Acetaminophen Codein để tránh sai số do nhầm lẫn giữa mg và ml cũng như với các dung dịch uống có nồng độ khác nhau;
- Đảm bảo liều dùng được thông báo rõ ràng và cung cấp chính xác, sử dụng thìa/cốc đo chuyên dụng;
- Sử dụng liều thấp nhất có hiệu quả trong thời gian ngắn nhất, phù hợp với mục tiêu điều trị của bệnh nhân;
- Bắt đầu phác đồ dùng thuốc cho từng bệnh nhân cần tính đến mức độ đau, phản ứng, kinh nghiệm điều trị giảm đau trước đó và các yếu tố nguy cơ gây nghiện, lạm dụng thuốc;
- Theo dõi chặt chẽ bệnh nhân về tình trạng ức chế hô hấp, đặc biệt là trong vòng 24 - 72 giờ đầu kể từ sau khi bắt đầu điều trị và sau khi tăng liều;
- Không ngừng thuốc đột ngột ở những bệnh nhân có tình trạng lệ thuộc vào opioid. Việc ngừng dùng thuốc quá đột ngột có thể gây các triệu chứng cai nghiện nghiêm trọng, đau không kiểm soát được và tự tử.
Quên liều: Nếu quên liều thuốc Acetaminophen và Codeine Oral Solution, người bệnh nên uống ngay khi nhớ ra. Nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều tiếp theo ở thời điểm đúng như kế hoạch.
Quá liều: Nếu sử dụng thuốc quá liều, bệnh nhân nên gọi ngay cho bác sĩ, cấp cứu và đến bệnh viện ngay lập tức. Quá liều cấp tính với Codein có biểu hiện là: Ức chế hô hấp, buồn ngủ, hôn mê, run rẩy, da lạnh và sần, co đồng tử, phù phổi, hạ huyết áp, nhịp tim chậm, tắc nghẽn đường thở, tử vong,... Quá liều Acetaminophen có thể gây hoại tử gan (dễ dẫn đến tử vong), hoại tử ống thận, hôn mê hạ đường huyết, vấn đề về đông máu. Các triệu chứng ban đầu sau khi dùng quá liều Acetaminophen gồm: Chán ăn, buồn nôn, nôn mửa, da xanh xao, khó chịu,... Căn cứ vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị quá liều phù hợp.
3. Tác dụng phụ của thuốc Acetaminophen Codein
Một số tác dụng phụ thường gặp của thuốc Acetaminophen Codein gồm: Chóng mặt, buồn ngủ, yếu, mệt mỏi, đau bụng, táo bón, khô miệng, đau đầu, đỏ bừng mặt, đổ mồ hôi nhiều,... Nếu các tác dụng phụ này khiến bạn thấy mệt mỏi, phiền phức hoặc kéo dài không biến mất bạn nên báo cho bác sĩ.
Trường hợp gặp những tác dụng phụ rất nghiêm trọng dưới đây, bệnh nhân nên báo ngay cho bác sĩ hoặc cần được nhập viện điều trị ngay lập tức:
- Dấu hiệu của phản ứng dị ứng: Phát ban, ngứa, đỏ da, sưng, phồng rộp hoặc bong tróc da; sốt; khò khè đau thắt ngực; cảm giác khó thở, khó nuốt hoặc nói chuyện, khàn giọng bất thường; sưng mặt, môi, lưỡi, cổ họng;
- Chóng mặt rất nghiêm trọng hoặc bất tỉnh;
- Đau ngực hoặc tim đập nhanh;
- Táo bón nặng hoặc đau dạ dày - đây là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng ở đường tiêu hóa;
- Khó tiểu hoặc thay đổi lượng nước tiểu;
- Sốt, ớn lạnh, đau họng, xuất hiện vết bầm tím hoặc chảy máu không rõ nguyên nhân, cảm thấy đặc biệt mệt mỏi;
- Thay đổi tâm trạng, thay đổi thị lực, co giật;
- Mắt đỏ hoặc bị kích thích, vết loét trong miệng, cổ họng hoặc mũi;
- Hội chứng serotonin có thể xảy ra nếu bạn sử dụng Acetaminophen, Codein với một số loại thuốc khác. Bạn nên gọi cho bác sĩ ngay nếu bị kích động, hoang mang, ảo giác, sốt, tim đập nhanh hoặc bất thường, co giật cơ hoặc cứng khớp, run rẩy, đổ mồ hôi nhiều, đau dạ dày, tiêu chảy nặng, nôn mửa, đau đầu dữ dội,...
4. Thận trọng khi dùng thuốc Acetaminophen và Codeine Oral Solution
Trước khi dùng thuốc Acetaminophen Codein, bệnh nhân nên báo cho bác sĩ nếu:
- Bị dị ứng với thành phần của thuốc hoặc bất kỳ loại thuốc, thực phẩm nào khác;
- Có các vấn đề sức khỏe: Bệnh về phổi hoặc hô hấp như hen suyễn, khó thở, ngưng thở khi ngủ; nồng độ carbon dioxide trong máu cao; bệnh ở dạ dày hoặc ruột;
- Đang dùng các thuốc: Buprenorphin, nalbuphine, butoranol hoặc pentazocine;
- Đã dùng một số loại thuốc điều trị trầm cảm hoặc bệnh Parkinson trong 14 ngày qua: Isocarboxazid, tranylcypromine, phenelzine, selegiline hoặc rasagiline;
- Đang dùng thuốc: Linezolid hoặc methylene blue;
- Đang có thai hoặc đang cho con bú;
- Các loại thuốc bạn đang sử dụng và các vấn đề về sức khỏe khác.
Trong khi dùng thuốc Acetaminophen Codein, bệnh nhân nên lưu ý:
- Báo cho bác sĩ về việc bạn đang sử dụng thuốc Acetaminophen Codein;
- Tránh lái xe hay làm những việc đòi hỏi sự linh hoạt, tỉnh táo, tập trung cao độ;
- Để giảm cảm giác chóng mặt hoặc ngất xỉu, bạn nên chuyển đổi tư thế một cách từ từ (ví dụ chuyển từ trạng thái ngồi sang nằm) và cần cẩn thận khi lên/xuống cầu thang;
- Bạn sẽ được theo dõi sức khỏe một cách cẩn thận để đảm bảo bạn không lạm dụng hoặc nghiện thuốc;
- Đã ghi nhận có phản ứng dị ứng xảy ra khi dùng Acetaminophen Codein nên người bệnh cần báo cho bác sĩ nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào;
- Tránh sử dụng các thuốc khác có thành phần Acetaminophen trong đó, nên kiểm tra nhãn dược phẩm chặt chẽ vì nếu sử dụng Acetaminophen quá liều thì có thể gây ra các vấn đề ở gan;
- Thực hiện đúng theo chỉ định của bác sĩ về cách dùng và liều dùng thuốc, không dùng nhiều hơn khuyến cáo. Bạn nên gọi cho bác sĩ nếu bản thân đã dùng quá nhiều Acetaminophen trong một ngày dù bạn cảm thấy vẫn khỏe mạnh bình thường;
- Thuốc Acetaminophen Codein có thể ảnh hưởng tới kết quả của một số xét nghiệm. Vì vậy, bệnh nhân nên báo với bác sĩ xét nghiệm về việc mình đang dùng thuốc này;
- Sử dụng lâu dài 1 loại thuốc opioid có thể làm giảm nồng độ hormone sinh dục. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ nếu bị suy giảm ham muốn, gặp vấn đề sinh sản, không có kinh nguyệt (nữ giới) hoặc bị yếu sinh lý (nam giới);
- Thuốc Acetaminophen Codein có thể làm tăng nguy cơ co giật ở một số bệnh nhân, đặc biệt là những người từng bị co giật. Bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ về nguy cơ này;
- Sử dụng thuốc Acetaminophen Codein có thể gây bệnh lý ở tuyến thượng thận. Người bệnh nên gọi ngay cho bác sĩ nếu bị chóng mặt nặng, bất tỉnh, đau bụng, nôn mửa, ít cảm thấy đói, rất yếu hoặc rất mệt;
- Cẩn thận khi sử dụng thuốc ở người từ 65 tuổi trở lên vì có thể xảy ra nhiều tác dụng phụ hơn;
- Thuốc Acetaminophen và Codeine Oral Solution có thể gây hại cho thai nhi. Nếu đang mang thai hoặc phát hiện có thai trong khi dùng thuốc, bệnh nhân nên báo ngay cho bác sĩ.
5. Tương tác thuốc Acetaminophen và Codeine Oral Solution
Một số tương tác thuốc Acetaminophen Codein gồm:
- Chất ức chế CYP2D6: Paroxetine, bupropion, fluoxetine, quinidine;
- Chất ức chế CYP3A4: Kháng sinh macrolide (erythromycin), thuốc chống nấm azole (ketoconazole) và chất ức chế protease (ritonavir);
- Thuốc cảm ứng enzym CYP3A4: Rifampin, carbamazepine, phenytoin;
- Benzodiazepine hoặc các thuốc trầm cảm thần kinh trung ương khác: Thuốc an thần, thuốc giải lo âu, thuốc giãn cơ, thuốc gây mê toàn thân, thuốc chống loạn thần,...;
- Thuốc Serotonergic;
- Chất ức chế monoamine Oxidase (MAOIs);
- Thuốc giảm đau Opioid: Butorphanol, nalbuphine, pentazocine;
- Thuốc khác: Thuốc giãn cơ, thuốc lợi tiểu, thuốc kháng cholinergic,...
Khi sử dụng thuốc Acetaminophen Codein, bệnh nhân cần tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân không nên bắt đầu, ngưng hoặc thay đổi liều dùng thuốc khi chưa được bác sĩ cho phép.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
