Trẻ sơ sinh còn quá non nớt, đặc biệt ở giai đoạn chu sinh (7 ngày đầu tiên). Vì vậy, cha mẹ cần cẩn thận và chu đáo trong việc chăm sóc trẻ sơ sinh để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của trẻ.
1. Dinh dưỡng
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng ưu tiên hàng đầu cho bé, đặc biệt trong 6 tháng đầu đời. Cho trẻ bú cả ngày lẫn đêm theo nhu cầu.
Nhu cầu của mỗi trẻ là khác nhau: Thông thường trẻ bú mẹ sau mỗi 2 đến 3 giờ, mỗi lần từ 15 đến 30 phút.
Dấu hiệu khi trẻ đòi ăn: Liếm môi, mút môi, lưỡi, miệng đóng mở thường xuyên, quay đầu sang 2 bên tìm kiếm, quấy khóc, ...
Khi hâm nóng sữa mẹ, không nên đun trực tiếp trên bếp mà làm ấm sữa trong bình bằng cách ngâm cả bình vào ca nước ấm sao cho nhiệt độ bình sữa không quá 40 độ C. Ba mẹ có thể thử nhiệt độ sữa bằng cách nhỏ giọt sữa vào mu bàn tay
Nôn trớ: Sau khi trẻ ăn sữa, không nên đặt trẻ nằm ngay mà nên bế vỗ ợ. Như vậy sẽ tránh được việc trẻ bị trớ.
2. Giấc ngủ
- Trẻ sơ sinh ngủ ngon giấc sẽ giúp trẻ phát triển tốt cả về thể chất lẫn tinh thần.
- Trong giai đoạn sơ sinh (4 tuần đầu) trẻ ngủ trung bình khoảng 18 đến 20 tiếng/ngày, xen kẽ là những cữ bú.
- Trẻ sẽ ngủ ngon khi được bú no, cơ thể sạch sẽ, phòng ngủ yên tĩnh, thoáng mát, nhiệt độ phòng thích hợp là khoảng 28 độ C.
- Không nên ủ quá ấm và không cần thiết đội mũ khi trẻ ngủ.
- Nên đặt trẻ nằm ngửa
3. Vệ sinh cá nhân
Nên thay tã cho bé ngày sau khi bé tè hay ị: Khi thay phải vệ sinh sạch vùng hậu môn và bộ phận sinh dục bằng khăn mềm và nước ấm từ trước ra sau. Sử dụng kem chống hăm hoặc kem bảo vệ da cho bé.
Tắm trẻ hàng ngày: Nhiệt độ nước thích hợp khoảng 36 đến 38 độ C: Có thể dùng cùi chỏ tay để thử nước nếu không có nhiệt kế.
4. Chăm sóc rốn
- Vệ sinh rốn cho trẻ hàng ngày.
- Cần cho bé khám ngay nếu rốn có biểu hiện: Rốn rỉ nước vàng, có mùi hôi hoặc có mủ, chảy máu nhiều, da quanh rốn sưng đỏ, rốn có chồi, rỉ nước kéo dài.
5. Quần áo
- Nên sử dụng quần áo bằng chất liệu Cotton để thấm hút mồ hôi tốt và tạo sự thoải mái cho bé.
6. Lịch tiêm Vaccine gần nhất
Sau 1 đến 2 tuần kể từ khi chào đời, trẻ cần tiêm chủng phòng Lao (BCG) và các mũi Vaccine khác theo lộ trình.