Bài viết được viết bởi Nguyễn Thị Thúy Hằng - Bác sĩ Xét nghiệm Vi sinh - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Máu trong phân là một biểu hiện của tổn thương đường tiêu hóa bao gồm: khối u, polyp, chảy máu, bệnh lý túi thừa, ung thư đại trực tràng... Máu xuất hiện trong phân có thể sẽ không thể nhìn thấy bằng mắt thường khi số lượng máu rất ít. Chính vì vậy xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân giúp phát hiện điều này.
1. 2 phương pháp xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân
Có 2 phương pháp xét nghiệm chính tìm máu ẩn trong phân được sử dụng trong phòng xét nghiệm bao gồm:
- Xét nghiệm máu ẩn trong phân Guaiac (Guaiac fecal occult blood test - gFOBT): Xét nghiệm này yêu cầu bệnh nhân lấy 2-3 mẫu phân và phải thay đổi chế độ ăn uống, thuốc men (dừng các thuốc chống viêm, không steroid trước 7 ngày lấy mẫu; tránh bông cải xanh, củ cải, thịt đỏ, vitamin C liều trên 250mg/1 ngày trong 3 ngày).
- Xét nghiệm miễn dịch tìm máu ẩn trong phân (Immunochemical FOBT or Faecal immunochemical tests - FIT): xét nghiệm này thường được sử dụng rộng rãi hơn do có nhiều ưu điểm hơn gFOBT vì độ nhạy cao hơn. Nó không đòi hỏi bất kỳ chế độ ăn kiêng trước khi thu thập mẫu và có thể được thực hiện trên một mẫu phân ngẫu nhiên.
2. Xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân là gì?
Xét nghiệm máu ẩn (hay còn gọi là hồng cầu ẩn) trong phân (fecal occult blood) nhằm mục đích phát hiện lượng máu rất nhỏ trong mẫu phân mà không nhìn thấy được bằng mắt thường.
Máu trong phân biểu hiện một tổn thương của đường tiêu hóa. Nó có thể gây ra bởi nhiều nguyên nhân, bao gồm: polyp, viêm đại tràng, chảy máu tiêu hóa, khối u, bệnh lý túi thừa...
Máu trong phân cũng có thể là một dấu hiệu của ung thư đại trực tràng (ung thư đại trực tràng là căn nguyên gây tử vong đúng thứ 2 trong các loại tử vong do ung thư ở Mỹ và là loại ung thư phổ biến thứ 3 ở cả nam và nữ). Do đó, sàng lọc máu ẩn trong phân có thể giúp phát hiện sớm ung thư đại trực tràng và điều trị hiệu quả.
3. Mục đích tìm máu ẩn trong phân?
- Sàng lọc ung thư đại trực tràng.
- Chẩn đoán các tình trạng gây chảy máu đường tiêu hóa.
4. Đối tượng cần làm xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân?
Hiệp hội ung thư Mỹ khuyến cáo sàng lọc ung thư đại trực tràng ở lứa tuổi 45-75. Liên hiệp hội về hành động phòng chống ung thư đại trực tràng Mỹ khuyến cáo bắt đầu sàng lọc từ 50 tuổi và sớm hơn ở những đối tượng có nguy cơ cao.
Xét nghiệm máu ẩn trong phân nên được thực hiện định kỳ hàng năm.
5. Phải làm gì tiếp theo khi nhận được kết quả xét nghiệm máu ẩn trong phân?
Nếu kết quả âm tính nghĩa là không phát hiện được máu trong phân tại thời điểm xét nghiệm. Tuy nhiên, điều đó cũng không có nghĩa là không có ung thư đại trực tràng (trong trường hợp khối u không chảy máu). Người test cần thực hiện định kỳ xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân hàng năm.
Nếu kết quả dương tính có nghĩa là có tổn thương ở đâu đó đường tiêu hóa, nhưng không có nghĩa là ung thư đại trực tràng. Bác sĩ cần chỉ định làm thêm một số thử nghiệm khác, ví dụ nội soi đại trực tràng để phát hiện vị trí chảy máu.
6. Xét nghiệm tìm hồng cầu ẩn trong phân tại bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Hiện tại, bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City Vinmec Times City sử dụng 2 loại xét nghiệm tìm máu ẩn (hay còn gọi là hồng cầu ẩn) trong phân. Cả 2 loại này đều có nguyên lý dựa trên phương pháp xét nghiệm miễn dịch.
- Xét nghiệm định tính (test nhanh): chỉ đưa ra có hay không máu ẩn trong phân với ngưỡng 25 ng/dl. Xét nghiệm này không cho biết lượng hemoglobin của người trong phân là bao nhiêu. Nếu xét nghiệm dương tính cần làm thêm thử nghiệm soi đại tràng.
- Xét nghiệm định lượng (thực hiện trên máy OC-sensor pledia-Nhật): đưa ra con số ước tính nồng độ hemoglobin của người trong phân để đưa ra hướng dẫn chỉ định soi đại tràng:
- Lượng hemoglobin 100-200 ng/ml: chỉ định soi đại tràng. Với trường hợp này, độ đặc hiệu của xét nghiệm cho phát hiện chảy máu đường tiêu hóa dưới do ung thư đại trực tràng lên đến 97%.
- Lượng hemoglobin <100 ng/dl: không có chỉ định soi đại tràng
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
