Tán sỏi đường mật qua da bằng laser – bước tiến thay thế phương pháp mổ mở

PGS.TS. BS. Phạm Đức Huấn, Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật (Bệnh viện Vinmec Times City) cùng ê-kíp bác sĩ tại Trung tâm hiện đang tiếp nhận nhiều các ca bệnh sỏi mật nguy cấp. Phương pháp xử lý tán sỏi đường mật qua da bằng laser được Trung tâm Tiêu hóa – Gan mật áp dụng là một đột phá với kỹ thuật xâm lấn tối thiểu, bảo tồn được túi mật nên bảo toàn được chức năng tiêu hóa và giúp quá trình hồi phục của bệnh nhân nhanh chóng. Thủ thuật ít đau, không để lại sẹo, phục hồi nhanh.

Sỏi mật là bệnh lý phổ biến với tỷ lệ mắc trong cộng đồng từ 10 - 15%. Phương pháp điều trị truyền thống hiện nay là mổ mở cắt túi mật và mở ống mật chủ lấy sỏi dẫn lưu đường mật. Phương pháp này thường gây đau đớn, dẫn đến biến chứng và để lại nhiều di chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh, tỷ lệ tái phát và phải mổ lại cao.

Một trong những ca bệnh điển hình là một bệnh nhân người Hàn Quốc. Ông Lee D., 53 tuổi, nhập viện trong tình trạng có hàng chục viên sỏi trong túi mật lẫn đường mật chính. Kích thước sỏi lớn gây tắc mật, viêm tụy cấp, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến viêm tụy hoại tử, sốc nhiễm trùng đường mật, có thể nguy hiểm đến tính mạng. Việc điều trị càng trở nên phức tạp khi ông Lee đã từng cắt toàn bộ dạ dày 10 năm trước.

Thông thường, với các trường hợp tương tự đều phải mổ mở cắt túi mật và mở ống mật chủ lấy sỏi, dẫn lưu đường mật - phương pháp gây đau đớn và nhiều biến chứng, dễ sót và tái phát sỏi. Dưới sự chỉ đạo của PGS.TS. Phạm Đức Huấn, Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật (Bệnh viện Vinmec Times City), các bác sĩ đã áp dụng phương pháp tán sỏi túi mật và đường mật qua da bằng laser. Bệnh nhân đã trải qua cuộc phẫu thuật nhẹ nhàng với 1 vết rạch da 3mm để đưa ống nội soi và đầu tán laser. Tất cả các viên sỏi của túi mật và ống mật chủ được tán nhỏ và hút ra ngoài.

Theo PGS.TS. Phạm Đức Huấn, tán sỏi đường mật qua da bằng laser cho phép tiếp cận và tán được sỏi ở mọi vị trí của đường mật, kể cả sỏi ở những ống gan nhỏ nhất mà mổ mở cũng không thể lấy được. “Đây là phương pháp ít xâm lấn, người bệnh gần như không đau, ít biến chứng, nhanh hồi phục nên rút ngắn thời gian nằm viện, giảm được chi phí” - PGS.TS. Phạm Đức Huấn nhấn mạnh

Sau can thiệp, sức khỏe bệnh nhân Lee D. hồi phục nhanh chóng và ra viện sau 1 tuần điều trị. Nội soi đường mật và chụp đường mật kiểm tra cho thấy không còn sỏi ở túi mật và ống mật chủ, lưu thông đường mật xuống ruột tốt.

Tương tự, bệnh nhân M. đã qua 4 lần mổ mở để lấy sỏi và bệnh nhân Lê Văn H. đều nhập viện trong tình trạng đau nhiều do sỏi tái phát. Kết quả chụp cộng hưởng từ gan mật cho thấy có rất nhiều sỏi ở những nhánh nhỏ trong gan, sỏi ở ống gan chung và ống mật chủ. Sau khi hàng trăm viên sỏi đã được tán vụn và hút ra ngoài, cả 2 bệnh nhân đã hoàn toàn hết sỏi, được ra viện chỉ sau 3 ngày điều trị với sức khỏe và tinh thần rất tốt.

Kỹ thuật phức tạp nhưng phù hợp với đặc điểm bệnh lý sỏi mật của người Việt

PGS.TS. BS. Phạm Đức Huấn hiện là Giám đốc Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City, nguyên Giám đốc bệnh viện Đại học Y Hà Nội, nguyên Trưởng khoa phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức là chuyên gia Việt Nam về phẫu thuật tiêu hóa, phẫu thuật nội soi. Ông đã thực hiện thành công hơn 1000 ca phẫu thuật nội soi điều trị ung thư đại trực tràng, hơn 1.000 ca phẫu thuật nội soi điều trị ung thư thực quản, hơn 500 ca phẫu thuật nội soi cắt dạ dày bán phần và toàn phần...

Với đội ngũ chuyên gia về phẫu thuật tiêu hóa, can thiệp X quang và trang thiết bị hiện đại, Trung tâm Tiêu hóa - Gan mật và Khoa chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City là một trong số ít trung tâm Y tế ở Việt Nam làm chủ được kỹ thuật “tán sỏi đường mật qua da bằng laser”. Đây là kỹ thuật xâm lấn tối thiểu chỉ với 1 đường rạch da nhỏ để luồn ống thông vào đường mật, đưa ống nội soi và đầu tán laser, toàn bộ sỏi sẽ được tán vụn và hút ra ngoài. Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo trong suốt quá trình thực hiện thủ thuật, ít đau, không để lại sẹo, hồi phục rất nhanh.

Theo PGS.TS. BS. Phạm Đức Huấn thì tán sỏi đường mật qua da bằng laser là một kỹ thuật khó nên rất ít các bệnh viện ở Việt Nam triển khai được kỹ thuật này.

Do cấu tạo của hệ thống đường mật và các mạch máu trong gan rất phức tạp và liên quan chặt chẽ với nhau nên bác sĩ phải có hiểu biết cặn kẽ về hệ thống đường mật và mạch máu của gan. Đặc biệt các bác sĩ phải có kinh nghiệm, kỹ năng tốt về can thiệp đường mật, kỹ năng về nội soi đường mật và tán sỏi bằng laser. Ngoài ra, cần phải có đầy đủ các phương tiện, thiết bị hiện đại.

“Có thể coi tán sỏi mật qua da bằng laser là bước đột phá, mở ra triển vọng mới trong điều trị bệnh lý sỏi mật. Phương này này đặc biệt có giá trị với bệnh nhân sỏi mật ở Việt Nam với đặc thù sỏi mật rất phức tạp, nằm ở nhiều vị trí, phối hợp cả trong và ngoài gan, sỏi túi mật kết hợp sỏi ống mật chủ. Hiện nay, tại Vinmec Times City, tán sỏi đường mật qua da đã thay thế gần hoàn toàn mổ mở”, PGS.TS. BS. Phạm Đức Huấn nhấn mạnh.