Khả năng sinh sản của người phụ nữ bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố khác nhau, và tuổi tác là một trong những yếu tố đó. Vậy theo thời gian khả năng sinh sản ở nữ giới suy giảm như thế nào?
1. Tổng quát chung về mối liên quan giữa sự sinh sản ở nữ giới và độ tuổi
Khả năng sinh sản của phụ nữ sẽ giảm dần theo thời gian, bắt đầu từ tuổi 32 sẽ nhận thấy sự suy giảm rõ rệt và sẽ giảm rất nhanh sau tuổi 37. Chính vì lý do đó, những phụ nữ mong muốn có thai cần được tư vấn và nắm rõ ảnh hưởng của tuổi tác lên khả năng sinh sản của bản thân.
Đối với những phụ nữ trên 35 tuổi, nếu không thể thụ thai dù mong muốn có thai và không sử dụng bất kì biện pháp tránh thai nào trong 6 tháng liên tục (khoảng thời gian này có thể ngắn hơn trong một số trường hợp) thì nên được khám xét, đánh giá, và điều trị nếu có chỉ định bởi khả năng sinh sản của họ bị suy giảm liên quan tới độ tuổi, đồng thời có nguy cơ cao xuất hiện các rối loạn tác động tới khả năng sinh sản cũng như nguy cơ cao bị sảy thai. Đối với những phụ nữ đã trên 40 tuổi thì những thăm khám đánh giá và can thiệp điều trị lại càng trở nên cần thiết.
2. Tại sao khả năng sinh sản ở phụ nữ lại suy giảm theo thời gian?
Số lượng tế bào trứng ở hai buồng trứng của người phụ nữ sẽ tự suy giảm dần và với tốc độ nhanh dần một cách hoàn toàn tự nhiên. Số lượng tế bào trứng đạt mức cao nhất là khoảng 6 - 7 triệu ở thai nhi nữ 20 tuần tuổi, giảm xuống ở mức còn khoảng 1 - 2 triệu tế bào khi được sinh ra, đến tuổi dậy thì chỉ còn 300000 - 500000, ở tuổi 37 chỉ còn 25000, cuối cùng khi 51 tuổi (độ tuổi mãn kinh trung bình ở Hoa Kỳ) thì chỉ còn lại khoảng 1000 tế bào trứng.
Khả năng sinh sản ở nữ giới suy giảm dần theo thời gian, giảm rõ rệt bắt đầu từ tuổi 32 và giảm rất nhanh sau tuổi 37 phản ánh một mối quan hệ cơ bản giữa sự suy giảm chất lượng trứng với sự tăng nồng độ nội tiết tố FSH và giảm nồng độ của nội tiết tố AMH cũng như inhibin B trong chu kỳ kinh nguyệt. Cơ chế của vấn đề này chưa được giải thích rõ, nhưng dường như nó có liên quan tới đa yếu tố được quy định bởi nhiễm sắc thể giới tính X và các nhiễm sắc thể thường.
Chỉ riêng yếu tố tuổi tác đã có ảnh hưởng lên khả năng sinh sản. Các dữ liệu thống kê gợi ý rằng ở những cộng đồng không sử dụng biện pháp tránh thai thì khả năng sinh sản ở nữ giới giảm dần theo thời gian, tuy nhiên hoạt động tình dục cũng giảm dần theo tuổi tác nên khó có thể tách rời để đánh giá riêng hai yếu tố này.
Mặc dù khó, nhưng một nghiên cứu cổ điển của Pháp đã làm được điều này bằng cách nghiên cứu các phụ nữ khỏe mạnh có chồng không có tinh trùng trong tinh dịch và phải sử dụng tinh dịch của người hiến tặng. Kết quả nghiên cứu cuối cùng cho thấy tỷ lệ mang thai giảm rất mạnh khi độ tuổi của người phụ nữ tăng lên. Tỉ lệ mang thai tích lũy quan sát trong khoảng thời gian lên tới 12 chu kỳ kinh nguyệt là 74% đối với phụ nữ dưới 31 tuổi, giảm xuống còn 62% ở phụ nữ 31 - 35 tuổi và chỉ còn 54% ở phụ nữ trên 35 tuổi.
Một xu hướng tương tự cũng được quan sát thấy từ việc phân tích dữ liệu của chương trình cấy chuyển phôi thụ tinh nhân tạo ở Hoa Kỳ. Tỉ lệ sinh sống của thụ tinh nhân tạo đạt 41,5% đối với phụ nữ dưới 35 tuổi, 31,9% ở phụ nữ 35 - 37 tuổi, 22,1% ở phụ nữ 38 - 40 tuổi, 12,4% ở phụ nữ 41 - 42 tuổi, 5% ở phụ nữ 43 - 44 tuổi và chỉ còn 1% đối với phụ nữ trên 44 tuổi. Ở một chiều hướng khác, những phụ nữ sử dụng trứng hiến tặng từ người hiến trẻ tuổi khỏe mạnh để thụ tinh nhân tạo thì tỉ lệ sinh sống lên tới 51% mà không phụ thuộc độ tuổi của người nhận. Khi phụ nữ càng nhiều tuổi thì nguy cơ xuất hiện các rối loạn ảnh hưởng tới khả năng sinh sản càng tăng lên, chúng có thể là u xơ tử cung, các bệnh liên quan tới ống dẫn trứng, hay lạc nội mạc tử cung. Những phụ nữ đã từng trải qua phẫu thuật buồng trứng, hóa trị, xạ trị, lạc nội mạc tử cung mức độ nặng, hút thuốc lá, nhiễm khuẩn vùng chậu, hoặc có tiền sử gia đình nhiều người mãn kinh sớm sẽ đối mặt với nguy cơ giảm khả năng sinh sản.Khả năng sinh sản của phụ nữ giảm dần theo thời gian có nguyên nhân chủ yếu từ việc suy giảm số lượng và chất lượng trứng, và càng về sau sẽ càng phức tạp khi những chu kỳ kinh nguyệt trở nên bất thường ở thời điểm tiền mãn kinh. Vì vậy, Đại học Sản phụ khoa Hoa Kỳ (American College of Obstetricians and Gynecologists) và Hiệp hội Y học sinh sản Hoa Kỳ (American Society for Reproductive Medicine) đã đưa ra những khuyến cáo như sau:
- Những phụ nữ có ý định mang thai cần được tư vấn và hiểu rõ ảnh hưởng của tuổi tác lên khả năng sinh sản của bản thân.
- Những phụ nữ trên 35 tuổi có ý muốn có thai, nếu không thể thụ thai trong khoảng thời gian 6 tháng (hoặc sớm hơn tùy trường hợp) cần được thăm khám và can thiệp điều trị nếu phù hợp với chỉ định lâm sàng.
- Những phụ nữ trên 40 tuổi thì việc đánh giá và can thiệp điều trị là điều chắc chắn phải thực hiện.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết tham khảo nguồn: acog.org
