Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Đặng Tiến Đạt - Bác sĩ Răng - Hàm - Mặt - Khoa khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.
Rụng răng sữa để nhường chỗ cho răng vĩnh viễn là một lẽ tự nhiên của quá trình trẻ em lớn lên. Cha mẹ có thể nhổ răng sữa cho bé và khuyến khích trẻ vui vẻ đặt chiếc răng đã nhổ của mình dưới gối để bà tiên răng tìm kiếm, giúp chiếc răng mới sẽ mau mọc lên. Để làm được điều này, cha mẹ cần phải biết nhổ răng sữa cho trẻ đúng cách cũng như chọn đúng thời điểm răng sữa lung lay bao lâu thì nhổ.
1. Thứ tự thay răng sữa ở trẻ nhỏ
hi răng sữa rụng một cách tự nhiên, chúng có xu hướng theo một khuôn mẫu trình tự cụ thể. Nếu trẻ thay răng theo lịch trình phổ biến và răng vĩnh viễn mọc bình thường, cha mẹ có thể tự nhổ răng sữa cho bé tại nhà mà không cần phải đưa trẻ đến nha sĩ. Dù vậy, trẻ vẫn cần phải tuân thủ các lần khám bình thường sáu tháng để kiểm tra hàm răng, chụp X-quang và vệ sinh răng cho trẻ nếu cần.
Mặc dù có sự khác nhau giữa các trẻ, những chiếc răng sữa đầu tiên sẽ bắt đầu rụng vào khoảng 5 đến 7 tuổi. Những chiếc răng đầu tiên rụng đi thường là hai chiếc răng cửa phía dưới, vì đây là những chiếc đầu tiên xuất hiện trong miệng của trẻ từ tuổi sơ sinh. Hai chiếc răng trên sẽ được thay thế tiếp theo khi trẻ được 7 đến 8 tuổi.
Như vậy, răng sữa trong miệng sẽ tiếp tục lung lay khi răng vĩnh viễn chuẩn bị mọc thay thế. Tất cả các răng sữa sẽ rụng và được thay thế bằng răng vĩnh viễn ở tuổi 12 hoặc 13. Trong khi đó, răng hàm thứ hai và thứ ba, được gọi là răng hàm và răng khôn 12, sẽ mọc sau đó mà không cần thay thế bởi răng sữa.
Khi bắt đầu bị lung lay, răng sữa có thể mất từ vài ngày đến vài tháng để rụng hoàn toàn. Thời gian này sẽ cho cha mẹ biết răng sữa lung lay bao lâu thì nhổ. Theo đó, để đẩy nhanh quá trình này, cha mẹ có thể khuyến khích trẻ tự đẩy chiếc răng lung lay. Răng vĩnh viễn mới sẽ bắt đầu xuất hiện ở dưới vị trí răng sữa bị mất ngay sau đó, mặc dù có thể mất tới vài tháng để mọc lên một cách hoàn chỉnh.
2. Khi nào cần nhổ răng sữa?
Tuy nhiên, đôi khi răng sữa cũng không rụng dễ dàng như mong đợi. Vì vậy, cha mẹ có thể thấy mình gặp băn khoăn là không biết có nên chủ động đi nhổ răng sữa cho trẻ hay không, nhất là có nên nhổ răng sữa khi chưa lung lay.
Câu trả lời từ các bác sĩ nha khoa là không nên tự mình nhổ răng. Tốt hơn hết là cha mẹ nên đợi cho chiếc răng sữa tự rụng đi, thay vì ép nó rơi ra quá sớm. Điều này là do việc nhổ răng của con quá sớm hoàn toàn không có lợi ích gì ngoài việc tạo hình thẩm mỹ trong khi nhổ răng sữa cho bé trong tình huống như vậy lại có thể gây chấn thương, đau đớn rất nhiều lần cho con.
Nếu thực tế, có nhiều mối nguy hiểm ẩn chứa có liên quan đến việc nhổ răng của trẻ nếu nó chưa sẵn sàng. Cụ thể là nhổ răng sữa cho bé khi chưa lung lay có thể:
- Gây chảy máu quá nhiều mà cha mẹ thực sự không biết cách phải xử lý và cũng có nguy cơ làm con mình khó chịu.
- Gây tổn thương mô nướu có thể gây ra các vấn đề trong cuộc sống sau này và đôi khi phải tốn kém để khắc phục.
- Gây nhiễm trùng: Nhiễm trùng không chỉ có thể làm tổn thương nướu mà còn có thể khiến con bị đau rất nhiều. Đau thường là dấu hiệu đầu tiên cho thấy miệng bị nhiễm trùng. Và một lần nữa, điều này sẽ đòi hỏi phải tốn nhiều chi phí để điều trị nhiễm trùng.
3. Khi nào cần đến gặp bác sĩ nha khoa?
Nếu bất kỳ trường hợp nha khoa nào sau đây xảy ra, hãy đưa trẻ đi khám răng sớm để được can thiệp đúng đắn từ đầu:
- Răng vĩnh viễn không mọc đúng vị trí
- Có một chiếc răng vĩnh viễn mọc lên đến sáu tháng sau khi một chiếc răng sữa tại đó chưa rụng đi
- Răng vĩnh viễn bắt đầu mọc trước khi răng sữa rụng
- Răng sữa bị lung lay sau một tai nạn. Nếu một lực mạnh tác động vào hàm răng của trẻ khiến răng trẻ bị lung lay hoặc mất răng, hãy đánh giá mức độ tổn thương ngay lập tức. Súc miệng cho trẻ và tìm các mảnh răng vỡ. Nếu răng hư chỉ bị lung lay nhẹ, nó sẽ tự cố định lại theo thời gian. Nếu răng bị rơi ra hoặc bị xô lệch sang một bên, hãy đến bác sĩ nha khoa khẩn cấp. Chụp X-quang cho thấy tổn thương chân răng có thể xảy ra và giúp xác định điều trị nào là cần thiết.
- Răng sữa rụng sớm Dựa theo lịch trình răng sữa rụng thông thường, nếu con mất răng sữa không đúng lịch trình, răng có thể bị hư hại do sâu răng sữa. Do đó, cần lên lịch hẹn với nha sĩ để đánh giá mức độ của vấn đề và bắt đầu điều trị phục hồi nếu cần thiết.
Tóm lại, thay vì lo lắng răng sữa không lung lay có nên nhổ hay không, cha mẹ cần biết là không nên nhổ răng của con mình ngay cả khi nó đã bị lung lay. Điều này là do vai trò của răng sữa rất cần thiết trong việc hướng dẫn các răng trưởng thành vào đúng vị trí và giúp xương hàm và các cấu trúc khác trên khuôn mặt phát triển. Việc loại bỏ một chiếc răng quá sớm có thể dẫn đến răng vĩnh viễn khấp khểnh và các vấn đề răng miệng khác sau này. Cho đến khi xác định đúng lúc răng sữa lung lay bao lâu thì nhổ, cha mẹ cũng cần biết nhổ răng sữa cho trẻ đúng cách. Điều này sẽ giúp cho trẻ có cơ hội được lưu trữ tế bào gốc từ răng sữa sau khi nhổ, như một cách bảo hiểm cho việc điều trị những bệnh lý mạn tính sau này, khi liệu pháp tế bào gốc sẽ đạt nhiều thành tựu hơn trong tương lai.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.