Bài viết được viết bởi Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Trung Thành - Bác sĩ Gây mê Giảm đau, Khoa Gây mê phẫu thuật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Gây mê và an thần trong phẫu thuật/thủ thuật là kỹ thuật phức tạp, có tiềm ẩn rủi ro. Do đó các tiêu chí an toàn được bác sĩ gây mê đưa lên hàng đầu. Người bệnh sẽ được bác sĩ gây mê đánh giá đầy đủ và toàn diện trước khi phẫu thuật, từ đó lập kế hoạch điều trị trước khi phẫu thuật, phương án gây mê, kế hoạch chăm sóc và giảm đau sau mổ phù hợp nhằm giúp người bệnh sớm phục hồi các chức năng trước khi xuất viện.
1. Khám tiền mê
Sau khi phẫu thuật viên xác định chẩn đoán và đưa ra phương pháp phẫu thuật cụ thể, người bệnh sẽ được bác sĩ gây mê khám trước mổ ít nhất 1 ngày hoặc ngay trước mổ trong trường hợp mổ cấp cứu.
Mục đích của khám tiền mê là để bác sĩ gây mê đánh giá toàn diện người bệnh các chức năng và bệnh lý có thể ảnh hưởng hoặc bị ảnh hưởng bởi gây mê phẫu thuật. Người bệnh cần cung cấp cho bác sĩ gây mê về thông tin các bệnh mà mình đã từng mắc phải, các phẫu thuật đã thực hiện và các thuốc hiện đang sử dụng để điều trị bệnh, có đang mang thai hay không đối với phụ nữ trong lứa tuổi sinh đẻ. Những bất thường hoặc biến chứng trong gây mê phẫu thuật mà chính người bệnh hoặc người thân trong gia đình đã từng trải qua trong quá khứ.
Tùy từng trường hợp cụ thể, bác sĩ gây mê có thể yêu cầu khám các chuyên khoa khác và/hoặc chỉ định thực hiện thêm xét nghiệm hay thăm dò chức năng cần thiết để phục vụ cho an toàn gây mê phẫu thuật.
Ngoài ra, người bệnh sẽ được tư vấn về phương pháp gây mê và giảm đau sau mổ, được giải thích các tác dụng phụ và biến chứng có thể xảy ra liên quan đến gây mê giảm đau, được hướng dẫn ngưng hoặc sử dụng tiếp trước mổ các thuốc điều trị bệnh kèm theo, cũng như thời gian nhịn ăn uống trước gây mê, và sau cùng là người bệnh cần ký các cam kết gây mê giảm đau để đảm bảo chứng minh được các thông tin cần thiết đã được truyền tải đầy đủ và thích hợp.
Nếu tình trạng sức khỏe của bạn đủ điều kiện để trải qua cuộc phẫu thuật và gây mê, hội chẩn duyệt mổ do ban giám đốc chủ trì sẽ thông qua trước khi bạn được chuyển mổ.
2. Gây mê phẫu thuật
Người bệnh sẽ được chuyển xuống khu vực phòng mổ trước thời gian mổ dự kiến từ 30-60 phút tùy trường hợp để được thực hiện các thủ tục bàn giao và các công tác chuẩn bị trước ca mổ. Để đảm bảo an toàn người bệnh và tránh các nhầm lẫn có thể xảy ra, ê kíp tham gia cuộc mổ thực hiện thường quy bảng kiểm an toàn phẫu thuật thủ thuật theo hướng dẫn của WHO và JCI. Việc này đôi khi đòi hỏi người bệnh trả phải lời lặp lại một số câu hỏi quen thuộc.
Tại phòng mổ, người bệnh sẽ được sưởi ấm bằng máy thổi hơi ấm chuyên dụng, được thiết lập đường truyền dịch và gắn các thiết bị kiểm báo để theo dõi các thông số quan trọng (như điện tim, mạch, huyết áp, độ mê, độ dãn cơ,..). Các kỹ thuật theo dõi xâm lấn khác cũng có thể được áp dụng trong một số ca mổ phức tạp và được thiết lập sau khi người bệnh đã được gây mê. Hãy thông tin cho ê kíp tham gia ca mổ biết về những khó chịu mà bạn đang chịu đựng để bác sĩ gây mê kịp thời khắc phục hoặc giải thích cho bạn rõ hơn.
Trong suốt cuộc mổ, ê kíp gây mê gồm bác sĩ gây mê và điều dưỡng gây mê sẽ theo dõi sát các thông số đã cài đặt và xử lý kịp thời các bất thường nếu có.
Khi bạn tỉnh lại sau ca mổ, đừng hốt hoảng lo lắng nếu còn ống thở trong miệng hay có nhiều đường truyền dịch cũng như các ống dẫn lưu từ vùng mổ. Người bệnh không được tự rút các ống này vì có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Ống thở sẽ được bác sĩ gây mê rút ngay khi bạn đáp ứng được các tiêu chuẩn về hô hấp, các dẫn lưu sẽ được phẫu thuật viên theo dõi chăm sóc tiếp tại khoa phòng và rút ra khi không còn nhu cầu theo dõi.
3. Theo dõi hồi tỉnh
Sau mổ, người bệnh sẽ được chuyển sang khu vực hồi tỉnh hoặc hồi sức tùy theo tình trạng bệnh. Bác sĩ gây mê và điều dưỡng hồi tỉnh sẽ phụ trách theo dõi và chăm sóc người bệnh sau mổ tại hồi tỉnh (khu vực hồi sức - ICU do bác sĩ hồi sức và điều dưỡng hồi sức phụ trách). Thời gian theo dõi hồi tỉnh thông thường là 2 giờ, thời gian này có thể kéo dài hơn nếu người bệnh chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn Aldrete (tiêu chuẩn an toàn để rời khỏi khu vực hồi tỉnh).
4. Lưu ý đặc biệt
Do sự khác biệt về đặc điểm giải phẫu và sinh lý, trẻ em và người cao tuổi là 2 đối tượng dễ tổn thương trong quá trình gây mê phẫu thuật, đòi hỏi trang thiết bị y tế và nhân lực có chuyên môn phù hợp.
Bệnh viện Vinmec Central Park được trang bị đầy đủ các phương tiện, trang thiết bị y tế phù hợp với từng đối tượng kể cả trẻ em và người cao tuổi. Nhân lực gây mê có kinh nghiệm làm việc lâu năm trên các đối tượng này, được đào tạo bài bản và tái đào tạo hằng năm đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của JCI.
Khách hàng có thể trực tiếp đến Vinmec Central Park để thăm khám hoặc liên hệ hotline 0283 6221 166 để được hỗ trợ.
