Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Hồng Chiến - Bác sĩ Chẩn đoán hình ảnh - Can thiệp - Khoa Chẩn đoán hình ảnh và Y học hạt nhân - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Chụp động mạch mạc treo số hóa xóa nền là kỹ thuật chụp có bơm thuốc cản quang chứa iod để hiện ảnh được hệ thống mạch mạc treo tràng trên hoặc tràng dưới. Đây là các động mạch cấp máu nuôi ruột non, đại tràng và trực tràng.
1. Chỉ định chụp các động mạch mạc treo số hóa xóa nền khi nào?
Chụp các động mạch mạc treo số hóa xóa nền được chỉ định khi:
● Khi bác sĩ cần đánh giá cấp máu của động mạch mạc treo
● Nghi ngờ bệnh lý mạch mạc treo: Dị dạng, hẹp mạch, tắc mạch...
● Bệnh nhân bị chảy máu tiêu hóa nghi dị dạng mạch
● Bệnh nhân mắc các bệnh lý khối u đường tiêu hóa chảy máu
● Cần đánh giá hệ tĩnh mạch cửa
● Thực hiện kỹ thuật chụp mạch để phục vụ cho điện quang can thiệp
Một số trường hợp bác sĩ cần đánh giá tình trạng sức khỏe của bệnh nhân để quyết định có chụp động mạch mạc treo số hóa xóa nền không như: Bệnh nhân bị rối loạn đông máu, suy thận, có tiền sử dị ứng rõ ràng với thuốc đối quang iode, phụ nữ có thai.
2. Quy trình chụp động mạch mạc treo số hoá xoá nền
Để thực hiện kỹ thuật chụp động mạch mạc treo số hóa xóa nền cần 1 bác sĩ chuyên khoa, 1 điều dưỡng viên, 1 kỹ thuật điện quang.
Cần 1 bác sĩ gây mê nếu bệnh nhân không chịu hợp tác hoặc trẻ em dưới 5 tuổi.
2.1 Phương tiện chụp động mạch mạc treo số hóa xóa nền
● Máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA)
● Máy bơm điện chuyên dụng
● Bộ dụng cụ chụp mạch, thuốc cản quang
● Phim, máy in phim, hệ thống lưu trữ hình ảnh
● Bộ áo chì, tạp dề, che chắn tia X.
2.2 Bệnh nhân
● Bệnh nhân đã được giải thích kỹ về thủ thuật để phối hợp với bác sĩ trong quá trình thực hiện.
● Nhịn ăn, uống trước 6 giờ. Có thể uống nước tuy nhiên không được quá 50ml nước.
● Tại phòng can thiệp: người bệnh nằm ngửa, lắp máy theo dõi nhịp thở, mạch, huyết áp, điện tâm đồ, SpO2. Sát trùng da sau đó trải bộ can thiệp vô khuẩn.
2.3 Thực hiện kỹ thuật chụp động mạch mạc treo số hóa xóa nền
Để người bệnh nằm ngửa trên bàn chụp, đặt đường truyền tĩnh mạch (thường dùng huyết thanh mặn đẳng trương 0,9%). Thường gây tê tại chỗ.
2.4 Chọn kỹ thuật sử dụng và đường vào của ống thông
● Mở đường vào động mạch sử dụng kỹ thuật Seldinger. Thông thường hầu hết là từ động mạch đùi, trừ khi đường vào này không làm được mới sử dụng các đường vào khác từ động mạch nách, động mạch cánh tay hoặc động mạch quay.
● Sát khuẩn và gây tê tại chỗ.
● Chọc kim rồi đặt ống vào lòng mạch
● Chụp chọn lọc động mạch mạc treo tràng trên: Luồn ống thông 5F tới động mạch chủ bụng ngang mức L1 -2, xoay hướng đầu ống thông ra trước để móc vào động mạch mạc treo tràng trên rồi tiến hành bơm thuốc với tốc độ 4 -5ml/s, thể tích 12 -16 ml, bơm dưới áp lực cáo 500PSI.
● Có thể tiến hành luồn vi ống thông siêu chọn lọc từng nhánh động mạch mạc treo qua ống thông 5F rồi bơm thuốc với tốc độ 2ml/s, thể tích 6ml, áp lực 250 -300PSI.
● Chụp động mạch mạc treo tràng dưới: Luồn ống thông 5F tới động mạch chủ bụng ngang mức L3 - 4, xoay hướng đầu ống thông ra trước lệch nhẹ sang trái để móc vào mạc treo tràng dưới rồi tiến hành bơm thuốc với tốc độ 3ml/s, thể tích 6 -9ml.
● Có thể tiến hành luồn vi ống thông siêu chọn lọc từng nhánh động mạch mạc treo qua ống thông 5F rồi bơm thuốc với tốc độ 2ml/s, thể tích 6ml, áp lực 250 -300PSI.
● Seri phim chụp tập trung hướng thẳng trước - sau vùng chi phối động mạch mạc treo lấy các thì động mạch, nhu mô và tĩnh mạch.
● Sau khi chụp đạt yêu cầu, rút ống thông và ống vào lòng mạch rồi ép bằng tay trực tiếp lên chỗ chọc kim khoảng 15 phút để cầm máu, sau đó băng ép trong 6 -8 giờ hoặc dùng dụng cụ đóng lòng mạch.
Trên đây được coi là những thông tin quan trọng về kỹ thuật chụp động mạch mạc treo số hóa xóa nền. Khách hàng có thể tham khảo để nắm rõ về quy trình các bước thực hiện.
