Khi nào là thích hợp nhất để thử thai và kết quả của que thử như thế nào gợi ý bạn có thai sẽ được đề cập ở bài viết lần này. Trang bị cho bản thân một nền tảng kiến thức vững vàng để có thể xử trí và nhận biết được những tình huống thường gặp khi biết bản thân mình có thể có thai, để không rơi vào tình trạng bỡ ngỡ và lúng túng.
1. Cơ chế hoạt động của que thử thai
Đa số các que thử thai hiện nay được bày bán trên thị trường là que thử định tính nồng độ β-hCG có trong nước tiểu của bạn, đây là một loại hormone do nhau thai bài tiết ra, ở phụ nữ bình thường nồng độ này là rất thấp và sẽ không nhận diện được trên que thử. Nếu que thử dương tính thì khả năng rất cao là bạn đã có thai.
Cách sử dụng que thử thai vô cùng đơn giản và tiện lợi. Que thử thai được bày bán phổ biến trên thị trường nên bạn hoàn toàn dễ dàng tiếp cận với biện pháp thử thai này. Tuy nhiên, thời điểm nào là thích hợp nhất để thử thai và kết quả như thế nào là chính xác thì cần phải điểm qua về động học của β-hCG
2. Động học β-hCG
Human Chorionic Gonadotropin (hCG) là một glycoprotein có hoạt tính sinh học tương tự như LH và cả hai hoạt động thông qua cùng một thụ thể LH-hCG.
Hormone hCG có cấu trúc liên quan đến ba loại hormone glycoprotein khác- LH, FSH và TSH. Tất cả bốn glycoprotein đều có chung một tiểu đơn vị α. Tuy nhiên, mỗi tiểu đơn vị β của chúng, mặc dù có chung một số điểm tương đồng nhất định nhưng được đặc trưng bởi một chuỗi axit amin khác nhau rõ rệt.
Khi thai dưới 5 tuần tuổi, hCG được sản xuất ở cả lá nuôi hợp bào và lá nuôi tế bào (Maruo,1992). Sau đó, vào quý I thai kỳ khi nồng độ hCG trong huyết tương mẹ đạt đỉnh, hCG chỉ còn được sản xuất bởi lá nuôi hợp bào (Beck, 1986: Kurman, 1984). Vào thời điểm này thì nồng độ mRNA của cả tiểu đơn vị α và β trong lá nuôi hợp bào lớn hơn khi đủ tháng (Hoshina, 1982). Điều này là quan trọng để sử dụng hCG tầm soát xác định các bất thường của thai nhi.
Phân tử hCG kết hợp được phát hiện trong huyết tương của phụ nữ mang thai từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 9 sau giữa chu kỳ kinh nguyệt, thời điểm LH đạt đỉnh để rụng trứng. Do đó hCG sẽ đi vào máu mẹ tại thời điểm mà túi phôi làm tổ, nồng độ trong huyết tương tăng lên rất nhanh, gấp 2 lần sau mỗi 2 ngày trong quý I. Quan sát nồng độ này ở sản phụ trong cùng ngày cho thấy sự biến đổi đáng kể.
Khi phôi thai bám vào niêm mạc tử cung và làm tổ thành công thì mới bắt đầu hình thành lá nuôi tế bào và lá nuôi hợp bào, lúc này nồng độ β-hCG mới tăng cao và có thể phát hiện được nhờ vào biện pháp thử thai.
3. Quan hệ sau 8 ngày thử thai được chưa?
Tính tổng cả thời gian thụ thai và hình thành phôi thai và phôi thai này đến làm tổ ở tử cung sẽ cần tổng thời gian khoảng 10 đến 15 ngày. Điều này có nghĩa là sau khi quan hệ tình dục khoảng 10 đến 15 ngày thì mới có thể biết bạn đã mang thai hay chưa. Lúc này nồng độ β-hCG mới tăng đủ ngưỡng để phát hiện trong nước tiểu.
Nếu như sau khi quan hệ 8 ngày mà thử thai, lúc này que thử cho kết quả âm tính cũng chưa chắc chắn rằng bạn không có thai, vẫn có một số khả năng xảy ra như sau:
- Thời gian này là chưa đủ để cho trứng đã thụ tinh di chuyển vào trong buồng tử cung và làm tổ tại đây. Lúc này trứng có thể đang trên đường đến buồng tử cung, có thể nằm ở vòi tử cung, hoặc đã vào buồng tử cung nhưng chưa làm tổ.
- Thời gian này, trứng mới bắt đầu làm tổ nên nồng độ β-hCG trong nước tiểu là quá thấp, chưa đạt đủ ngưỡng để phát hiện ở que thử thai
Cách giải quyết tối ưu nhất trong tình huống này là hãy đợi thêm 5 – 7 ngày tiếp theo, sau đó thử thai lại một lần nữa để kết quả chính xác nhất. Nếu như que thử 2 vạch có khả năng cao bạn đã có thai, hãy đế cơ sở y tế để được khám và tư vấn phù hợp.
4. Cách sử dụng que thử thai tại nhà
Bộ dụng cụ thử thai tại nhà hiện này rất phổ biến, được bày bán rộng rãi tại các tiệm thuốc. Tuy nhiên, để kết quả thử thai tại nhà chính xác nhất, bạn phải đảm bảo tuân theo hướng dẫn sử dụng.
Thử thai tại nhà cho kết quả chính xác đến 99% khi sử dụng vào ngày trễ kinh đầu tiên. Thời điểm để thử thai là vào buổi sáng sau khi thức dậy vì lúc này nước tiểu cô đặc nhất.
Kết quả sẽ không chính xác nếu thời điểm thử thai quá sớm; không sử dụng đúng cách hoặc bộ dụng cụ thử thai hết hạn sử dụng.
Độ chính xác của xét nghiệm thử thai tại nhà phụ thuộc vào những yếu tố sau:
- Kỹ thuật sử dụng bộ dụng cụ thử thai của bạn, các hướng dẫn cụ thể có đính kèm với bộ dụng cụ thử thai, vì vậy hãy đọc thật kỹ trước khi thực hiện để mang lại kết quả chính xác nhất.
- Thời điểm bạn tiến hành thử thai, nên thử thai sau 10 – 15 ngày khi nghi ngờ bản thân mang thai, vì nếu thử thai quá sớm kết quả có thể âm tính giả
- Thử thai không bao giờ là muộn, ngay khi bạn nghi ngờ có thai nhờ các dấu hiệu mang thai, hãy thử thai ngay, vì nồng độ β-hCG sẽ tăng lên gấp đôi sau mỗi 48 giờ trong một vài tuần đầu thai kỳ và đạt đỉnh khi thai được 8 đến 10 tuần.
Bạn có thể đọc kết quả trong khoảng thời gian từ 5-10 phút. Bất kì vạch nào bạn thấy sau 10 phút đều có thể sai lệch và nên bỏ qua chúng. Bên cạnh đó, đọc kết quả trước 5 phút cũng cho ra kết quả không chính xác.
Nếu kết quả thử thai dương tính, bạn sẽ thấy có thêm một vạch thứ hai xuất hiện dọc theo vạch chứng trên que thử. Vạch thứ hai này sẽ xuất hiện sau khi mẫu nước tiểu đi qua dải giới hạn của vạch này.
Một số dụng cụ thử thai sẽ có hai cửa sổ riêng biệt và nếu kết quả dương tính, các vạch sẽ xuất hiện ở cả hai cửa sổ. Một số khác có thiết kế dấu cộng để hiển thị kết quả mang thai dương tính.
Nếu kết quả thử thai là âm tính, que thử chỉ hiển thị vạch chứng. Bạn có thể kiểm tra lại vào khoảng một tuần sau đó để chắc chắn hơn.
5. Trường hợp thử thai cho kết quả sai lệch
5.1 Dương tính giả
Đây là trường hợp bạn không mang thai nhưng que thử thai lại cho kết quả dương tính. Có thể gặp trong một số trường hợp như sau:
- Nước tiểu có lẫn máu hoặc protein.
- Tác dụng đi kèm của một số loại thuốc mà bạn đang sử dụng như thuốc chống co giật, thuốc an thần và thuốc ngủ.
- hCG có thể được giải phóng từ tuyến yên vào thời điểm hormone LH đạt đỉnh (hormone tạo hoàng thể).
- Một tỷ lệ lớn thai ở giai đoạn sớm bị hư (thai nghén thất bại sớm) trước khi thai phát triển đến giai đoạn tiếp theo. Cho nên việc thử thai quá sớm có thể phát hiện các trường hợp mang thai giả.
- Nồng độ hormone hCG thường tăng cao ở phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh.
- Những người đang điều trị vô sinh có thể cho kết quả dương tính giả nếu thực hiện xét nghiệm trong vòng 10 ngày kể từ lần điều trị hCG cuối cùng.
5.2 Âm tính giả
Đây là trường hợp bạn có thai nhưng que thử cho kết quả âm tính. Có thể gặp trong một số trường hợp như sau:
- Chất lượng que thử thai không đảm bảo
- Bạn chưa làm đúng theo hướng dẫn sử dụng
- Mẫu nước tiểu không được thử ngay mà để trong một thời gian dài, từ 30 phút trở lên.
- Thử thai ở giai đoạn quá sớm khi mà lượng hCG chưa được sản xuất đủ.
- Nước tiểu quá loãng do uống quá nhiều nước ngay trước khi xét nghiệm.
- Bạn đang sử dụng các loại thuốc như kháng histamine và lợi tiểu.
Tuy nhiên, để đảm bảo chắc chắn là bản thân có đang mang thai hay không thì nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được siêu âm hay định lượng β-hCG.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
