Phẫu thuật u xơ cơ ổ mắt

1. U xơ cơ ổ mắt là gì?

Khi khối u hoặc các khối u phát triển ở các vận nhãn sẽ gây ra tình trạng u xơ cơ ổ mắt. U xơ cơ mắt sẽ gây ra các biến chứng như lồi mắt, lác, giảm hoặc thậm chí là mất thị lực.

U xơ cơ ổ mắt có các triệu chứng không rõ ràng, lại dễ nhầm lẫn với các bệnh về mắt khác nên rất khó phát hiện. Tuy nhiên, lồi mắt là triệu chứng phổ biến ở bệnh u xơ cơ ổ mắt. Từ hướng lồi của mắt, có thể xác định được khối u nằm ở đâu. Thông thường lồi mắt kín đáo, diễn tiến chậm thường do khối u lành tính, ngược lại lồi tiến triển nhanh thường là ác tính.

Bên cạnh đó, giảm thị lực cũng là triệu chứng chúng ta nên lưu ý, bởi đó là báo hiệu, chức năng mắt có tổn thương. Khi các khối u xuất hiện và phát triển sẽ choán chỗ, gây chèn ép thần kinh thị lực.

Ngoài ra, nếu xuất hiện các dấu hiệu sau: xung huyết, sụp mi, giãn đồng tử, sưng mi,... thì đều cần đến bệnh viện để được thăm khám, chẩn đoán và điều trị. Bởi đó có thể xuất hiện u xơ cơ ổ mắt.

Phẫu thuật u xơ cơ ổ mắt được thực hiện đối với bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng do u gây nên ở vị trí mắt. Trường hợp khối u tăng kích thước và gây ra hiệu ứng khối hoặc chưa có chẩn đoán hình ảnh rõ ràng cũng được chỉ định phẫu thuật u xơ cơ ổ mắt.

Trước khi thực hiện phẫu thuật, người bệnh cần được thực hiện khám lâm sàng kỹ càng, có chẩn đoán hình ảnh để xác định được vị trí, kích thước của khối u, đánh giá cấu trúc xương nền sọ, ổ mắt. Để có được chẩn đoán hình ảnh, bệnh nhân u xơ cơ ổ mắt được chỉ định khám chuyên khoa mắt, chụp cộng hưởng từ sọ não, chụp CT.

Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ giải thích rõ ràng cho bệnh nhân và người nhà bệnh nhân về tình trạng bệnh, quá trình trước, trong và sau phẫu thuật.

Tuy nhiên, bệnh nhân u xơ cơ ổ mắt nếu như sức khỏe yếu và không chịu được áp lực mở nắp sọ sẽ được khuyến cáo không nên tiến hành phẫu thuật.

Cũng giống như các ca phẫu thuật khác, người bệnh có thể gặp một số tai biến không mong muốn. Vì vậy, hậu phẫu thuật, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ.

2. Phẫu thuật u xơ cơ ổ mắt

Bước 1: Chuẩn bị

• Để thực hiện phẫu thuật u xơ cơ ổ mắt, bệnh viện cần chuẩn bị một kíp mổ gồm: 3 bác sĩ ( 1 bác sĩ phẫu thuật chính và 2 bác sĩ hỗ trợ mổ); 2 điều dưỡng; 1 bác sĩ gây mê và 1 điều dưỡng gây mê.
• Đầy đủ các dụng cụ phẫu thuật, bao gồm: trang thiết bị gây mê nội khí quản, dụng cụ mổ sọ, khoan mài tốc độ cao đầu mài 2 mm; Kính vi phẫu, dao hút siêu âm, hệ thống định vị thần kinh; Vật tư tiêu hao và Bộ dẫn lưu kín đặt dưới da
• Về phía người bệnh được cạo tóc vùng chân tóc, vệ sinh sạch sẽ và sát khuẩn. Đồng thực thực hiện đặt sonde tiểu, dạ dày...

Bước 2: Phẫu thuật

• Người bệnh được đặt ở tư thế ngửa, đầu nghiêng 15 độ sang bên đối diện. Có thể lắp đặt hệ thống định vị thần kinh.
• Tiến hành gây mê nội khí quản bằng các trang thiết bị gây mê, chuẩn dịch, máu (nếu cần).
• Bác sĩ thực hiện rạch da theo đường chân tóc từ cung tiếp lên qua đường giữa 1 cm. Bóc tách vạt da, cân sọ trán đến khi bộc lộ được bờ trên ổ mắt và bóc tách cơ thái dương. Tiếp tục bước khoan sọ, mở nắp sọ trán và trần ổ mắt. Trong quá trình phẫu thuật u xơ cơ ổ mắt chú ý bảo tồn thần kinh trên ổ mắt. Bác sĩ cần tính toán phần trần ổ mắt cần cắt dựa vào vị trí, kích thước u.
• Vén màng cứng vùng trán nền lên, bộc lộ ổ mắt và lấy u dưới kính vi phẫu. Cầm máu bằng dao đốt lưỡng cực và surgicel và đặt lại nắp sọ

Bước 3: Đóng vết mổ: cơ, cân, dưới da, da. Phẫu thuật kết thúc

3. Hậu phẫu thuật u xương hốc mắt

• Sau phẫu thuật, thì quá trình chăm sóc hậu phẫu vô cùng quan trọng. Bệnh nhân cần được theo dõi kĩ mạch, huyết áp, hô hấp, nhiệt độ và theo dõi nước tiểu và thử điện giải hàng ngày.
• Sau mổ 1 tuần, người bệnh kháng sinh thế hệ 3
• Trong trường hợp, người bệnh bị suy tuyến yên, sẽ được chỉ định dùng corticoid và nội tiết thay thế
• Lưu ý để đánh giá khả năng lấy u cần chụp cộng hưởng lại từ 24-48 giờ sau mổ.
• Bệnh nhân có thể xảy ra một số tai biến không mong muốn. Do vậy quá trình theo dõi và xử lý tai biến cần được thực hiện càng sớm càng tốt. Tai biến có thể xảy ra đối với phẫu thuật u xơ cơ ổ mắt như: Chảy máu não sau mổ (tụ máu ngoài màng cứng, tụ máu trong hốc mắt), cần mổ lấy máu tụ nếu cần thiết; Vết mổ nhiễm trùng; Giảm thị lực; Suy tuyến yên)