Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Xuyến - Bác sĩ lâm sàng - Trung tâm Hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sức khoẻ sinh sản, hỗ trợ sinh sản.
Sau khi em bé chào đời, một số phụ sản phải đối mặt với hiện tượng bế sản dịch. Nếu không được xử trí tình trạng bế sản dịch rất nguy hiểm, ảnh hưởng đến tính mạng. Trong trường hợp ứ dịch nhiều và sử dụng thuốc giúp tử cung co bóp để đẩy sản dịch ra không hiệu quả, bác sĩ sẽ phải thực hiện nong cổ tử cung
1. Tại sao bị tắc sản dịch?
Sản dịch là dịch tử cung và đường sinh dục chảy ra ngoài trong những ngày đầu tiên của thời kỳ hậu sản (sau sinh). Sản dịch bao gồm máu cục và máu loãng chảy từ niêm mạc tử cung. Ở người con so, cho con bú, sản dịch sẽ hết nhanh hơn do tử cung co hồi nhanh hơn. Ở người sinh mổ, sản dịch thường ít hơn so với người sinh thường. Nếu sản dịch ra nhiều, kéo dài hoặc đã hết huyết đỏ sẫm, lại ra máu tái lần cần phải theo dõi sót rau khi sinh.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bế sản dịch như: Khi sản phụ mất máu nhiều do tử cung co hồi kém, thời gian chuyển dạ kéo dài khiến sản phụ kiệt sức, sản phụ mang đa thai. Ngoài ra, bế sản dịch hay xảy đến với những chị em nằm nhiều, ít đi lại, vận động vì sợ sa tử cung.
2. Một số biến chứng sau điều trị bế sản dịch do nong cổ tử cung
Kỹ thuật nong cổ tử cung và nạo tử cung để làm sạch những gì còn sót lại trong tử cung thường rất an toàn và rất hiếm gặp các biến chứng. Tuy nhiên, vẫn có một số rủi ro như:
- Thủng tử cung. Thủng tử cung xảy ra khi dụng cụ chọc một lỗ trên thành tử cung. Hầu hết các lỗ thủng tự lành. Tuy nhiên, nếu mạch máu hoặc cơ quan khác bị tổn thương thì người bệnh sẽ cần phải thực hiện thêm các kỹ thuật khác để điều trị.
- Tổn thương cổ tử cung. Nếu cổ tử cung bị rách trong quá trình nong và nạo, bác sĩ có thể phải dùng kẹp để ép cầm máu, dùng thuốc cầm máu hoặc có thể đóng vết thương bằng chỉ khâu.
- Mô sẹo trên thành tử cung. Hiếm khi, kỹ thuật nong cổ tử cung và nạo tử cung dẫn đến hình thành mô dính và sẹo trong tử cung hay còn gọi là hội chứng Asherman. Hội chứng này sẽ gây ra chu kỳ kinh nguyệt bất thường, mất kinh nguyệt hoặc gây đau bụng hơn trong kỳ kinh, sảy thai trong tương lai và vô sinh.
- Nhiễm trùng, tuy nhiên rất hiếm khi xảy ra.
Liên hệ với bác sĩ của bạn gặp bất kỳ điều các triệu chứng nào dưới đây sau khi thực hiện nong cổ tử cung và nạo tử cung:
- Chảy máu đủ nặng đến mức bạn cần thay miếng băng vệ sinh mỗi giờ
- Sốt
- Chuột rút kéo dài hơn 48 giờ
- Càng ngày càng đau bụng dưới
- Dịch âm đạo có mùi hôi .
3. Quy trình thực hiện nong cổ tử cung do bế sản dịch
Kỹ thuật nong cổ tử cung và nạo tử cung được thực hiện tại bệnh viện chuyên ngành sản khoa hoặc bệnh viện có khoa sản hoặc các cơ sở Y tế được cấp phép thực hiện kỹ thuật này.
3.1 Trước khi thực hiện
- Sản phụ sẽ thực hiện các hướng dẫn của bác sĩ về việc hạn chế thực phẩm và đồ uống.
- Sản phụ nên bố trí thêm một người đi cùng để có thể đưa sản phụ về nhà sau khi thuốc mê hết tác dụng.
- Sắp xếp lại lịch trình sinh hoạt và làm việc để cho phép sản phụ có đủ thời gian nghỉ ngơi và phục hồi sau khi thực hiện thủ thuật này.
- Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể bắt đầu thực hiện giãn cổ tử cung của sản phụ trước một vài giờ hoặc thậm chí một ngày trước khi làm thủ thuật. Điều này giúp cổ tử cung của sản phụ mở dần dần và thường được thực hiện khi cổ tử cung đã giãn được đúng theo tiêu chuẩn của kỹ thuật này. Thông thường, bác sĩ sẽ sử dụng thuốc là misoprostol (Cytotec) dùng bằng đường uống hoặc đặt âm đạo để làm mềm cổ tử cung hoặc sử dụng tảo nong (laminaria) vào cổ tử cung. Tảo nong (laminaria) hấp thụ chất lỏng trong cổ tử cung khiến cổ tử cung của sản phụ mở dần dần.
3.2 Trong khi thực hiện
Tùy thuộc vào từng sản phụ có thể sẽ được gây mê toàn thân để thực hiện nong cổ tử cung và nạo tử cung. Gây mê toàn thân khiến sản phụ bất tỉnh và không cảm thấy đau. Các biện pháp gây mê khác có thể được sử dụng như thuốc an thần nhẹ hoặc gây tê cục bộ hoặc gây tê vùng.
Trong quá trình thực hiện:
- Sản phụ nằm ngửa trên bàn và hai chân đạp lên bàn đạp
- Bác sĩ sẽ chèn mỏ vịt vào âm đạo và được nong dần để cổ tử cung giãn từ từ cho đến khi nó mở ra đủ rộng để bác sĩ sẽ bắt đầu nạo các sản dịch có trong tử cung.
- Do sản phụ được gây mê hoặc gây tê nên trong quá trình thực hiện, sản phụ sẽ không cảm thấy đau hoặc khó chịu.
3.3 Sau khi thực hiện
Sản phụ mất thêm vài giờ trong phòng hồi sức sau thủ thuật, để bác sĩ có thể theo dõi các biến chứng chảy máu hoặc các biến chứng khác.
Nếu sản phụ có gây mê toàn thân, một số tác dụng phụ có thể gặp như buồn nôn, nôn hoặc đau họng nếu có đặt ống nội khí quản. Với gây mê toàn thân hoặc sử dụng thuốc an thần nhẹ, sản phụ cũng có thể cảm thấy buồn ngủ trong vài giờ sau thủ thuật.
Một số tác dụng phụ kéo dài khác có thể diễn ra trong một vài ngày như:
- Chuột rút nhẹ
- Có chút vệt máu ở băng vệ sinh.
Đối với khó chịu do chuột rút, bác sĩ có thể kê đơn cho sản phụ sử dụng ibuprofen hoặc một loại thuốc khác.
Sau khi về nhà, sản phụ có thể tiếp tục các hoạt động bình thường trong vòng một hoặc hai ngày sau đó.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
