Nong bóng phủ thuốc là một phương pháp mới đầy hứa hẹn trong việc điều trị bệnh động mạch vành, một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu thế giới.
1. Nong bóng phủ thuốc là gì?
Nong bóng phủ thuốc là phương pháp mới được áp dụng trong việc điều trị bệnh động mạch vành bị hẹp. Trong những tình huống phù hợp, nong bóng phủ thuốc động mạch vành thậm chí còn là biện pháp khắc phục những hạn chế của stent phủ thuốc và là hướng đi mới trong điều trị bệnh lý động mạch vành do xơ vữa.
Về cơ bản, bóng phủ thuốc là một quả bóng nong mạch vành được phủ một chất chống tăng sinh có thể phát huy hiệu quả chống hẹp mạch vành bằng cách thấm vào thành mạch thông qua tiếp xúc trực tiếp với lòng động mạch vành. Cách này không giống như sự giải phóng thuốc trong thời gian dài của stent thông qua một khung giá đỡ có phủ thuốc chống tăng sinh
2. Cấu tạo và công dụng của bóng phủ thuốc
2.1. Cấu tạo
Bóng phủ thuốc có cấu trúc bề mặt đặc biệt được gắn với thuốc chống tái hẹp (paclitaxel) và trộn cùng với chất mang có tương thích sinh học. Nhờ vào tính ái mỡ cao và khả năng kết dính nhanh với vị trí giải phóng thuốc, bóng phủ thuốc được áp dụng nhiều trong việc phòng ngừa tái hẹp trong lòng mạch.
Ngoài ra, so với đặt stent, bóng phủ thuốc không cần khung giá đỡ kim loại trong lòng mạch, vì vậy quá trình nội mạc hóa diễn ra nhanh hơn và góp phần làm giảm hai nguy cơ: huyết khối cấp trong lòng stent và kéo dài thời gian dùng thuốc chống đông.
2.2. Công dụng
Khác với đặt stent, thuốc chống tái hẹp có trong bóng nong được giải phóng một cách tối ưu do toàn bộ bề mặt của bóng tiếp xúc với lớp áo trong theo chu vi của mạch vành.
Ngoài ra, nhờ vào cấu trúc đặc biệt, khả năng phóng thích thuốc của bóng phủ thuốc rất nhanh nhưng nồng độ thuốc vẫn cao hơn khi so với can thiệp đặt stent.
Cơ chế phân phối thuốc tại chỗ mà không cần stent cũng như chất mang – polymer, vẫn đạt được hiệu quả chống tăng sinh và phân bào tương tự như stent phủ thuốc, có tính an toàn cao do giảm thiểu được nguy cơ độc thuốc trong trường hợp phóng thích kéo dài.
3. Ứng dụng trong điều trị bệnh động mạch vành
3.1. Can thiệp bóng phủ thuốc ở động mạch vành nhỏ
Theo các nghiên cứu thực tế, những trường hợp đặt stent ở động mạch vành có kích thước nhỏ < 3mm sẽ có nguy cơ tái hẹp nhanh chóng chỉ vài năm sau can thiệp.
Kết quả so sánh các tiêu chí về chống tái hẹp sau khi can thiệp 6 tháng, 12 tháng và 36 tháng, cho thấy, nhóm sử dụng thủ thuật nong bóng phủ thuốc có kết quả vượt trội hơn hẳn so với nhóm lựa chọn đặt stent mạch vành.
Chính vì thế, nong bóng phủ thuốc trở thành ưu tiên hàng đầu trong việc điều trị tổn thương của các nhánh động mạch vành được chẩn đoán lần đầu có kích thước nhỏ < 3mm.
3.2. Can thiệp bóng phủ thuốc chỗ chia nhánh động mạch vành
Chỗ chia nhánh động mạch vành được chia làm hai loại: nhánh chính kích thước lớn và nhánh bên kích thước nhỏ.
Trường hợp sử dụng phương pháp đặt stent gây tổn thương động mạch vành sẽ tạo ra hai nguy cơ:
- Nhánh bên có kích thước nhỏ, không phù hợp với phương pháp đặt stent, dẫn đến nguy cơ tái hẹp sau một thời gian can thiệp.
- Nguy cơ tái hẹp trong lòng stent do đặt chồng hai lớp khung giá đỡ của stent
Chính vì thế, giải pháp tối ưu nhất cho việc điều trị tổn thương động mạch vành chỗ chia nhánh là: đặt stent cho nhánh chính có kích thước lớn và can thiệp nong bóng phủ thuốc đối với nhánh bên có kích thước nhỏ
4. Ưu điểm của nong bóng phủ thuốc:
Tiết kiệm chi phí
Chi phí thấp hơn khi so với phương pháp đặt stent.
Rút ngắn thời gian điều trị
Thời gian sử dụng thuốc chống ngưng tập tiểu cầu kép được rút ngắn do nguy cơ xuất huyết thấp.
Thời gian phục hồi lớp nội mạc mạch máu sau can thiệp động mạch vành nhanh chóng do không đặt stent nên giảm nguy cơ huyết khối muộn gây tắc mạch.
Cùng tổn thương có mức độ phức tạp ngang nhau, thời gian hoàn thành thủ thuật nong bóng phủ thuốc cũng ngắn hơn so với đặt stent do giảm lượng thuốc cản quang cho người bệnh và giảm thời gian chiếu tia.
Giữ nguyên cấu trúc giải phẫu của động mạch vành
Đặt stent có nguy cơ gây mất nhánh bên hoặc gây dòng chảy bất thường động mạch vành, làm mất đi cấu trúc giải phẫu và hình thái tự nhiên của động mạch vành. Trong khi đó, nong bóng phủ thuốc có thể khắc phục được nhược điểm này.
Phù hợp với động mạch vành có kích thước nhỏ
Tổn thương kéo dài ở các động mạch vành nhỏ, thường không có stent có kích thước phù hợp. Bên cạnh đó, nguy cơ tái hẹp của phương pháp nong bóng phủ thuốc cũng thấp hơn so với đặt stent.
An toàn trong việc điều trị tái hẹp trong lòng stent
Điều trị tái hẹp được lặp đi lặp lại, lựa chọn đặt stent trong quá trình điều trị sẽ dẫn đến việc can thiệp quá nhiều lần vào một vị trí. Vì vậy, nong bóng phủ thuốc chính là sự lựa chọn an toàn nhất.
5. Điều trị bệnh động mạch vành bằng bóng phủ thuốc có an toàn hay không?
Từ lâu, thuốc chống tái hẹp paclitaxel, thành phần quan trọng nhất trong cấu tạo của bóng phủ thuốc, đã được sử dụng như một chất chống tăng sinh trong điều trị ung thư (vú, buồng trứng) và bệnh lý động mạch (thành phần chính gắn trên stent phủ thuốc). Chính vì thế, paclitaxel hoàn toàn an toàn khi sử dụng trên người.
Bóng phủ thuốc có khả năng gây tác động vào nhiều cơ chế khác nhau của quá trình tân sinh nội mạc và hiện tượng tái hẹp như ức chế tăng sinh tế bào cơ trơn, nguyên bào sợi, di trú của tế bào cơ trơn, bạch cầu... do đó thuốc có hiệu quả cao trong việc phòng ngừa tái hẹp.
Vinmec tự hào là một trong những đơn vị đi đầu của việc ứng dụng phương pháp Nong bóng phủ thuốc trong điều trị các bệnh lý động mạch vành.