Những điều cần biết về phẫu thuật xoang mũi

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi các bác sĩ Tai Mũi Họng - Khoa khám bệnh và Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.

1. Khi nào nên phẫu thuật xoang mũi?

Xoang là hệ thống các khoang rỗng nằm trong các hốc xương vùng sọ mặt. Các xoang này nằm ở gần mũi và đều có lỗ thông vào mũi để chất dịch tiết từ xoang có thể thoát ra ngoài. Tổng cộng có 5 loại xoang gồm: xoang hàm, xoang trán, xoang sàng trước, xoang sàng sau, xoang bướm. Các xoang có chức năng quan trọng, giúp làm nhẹ khối xương đầu mặt, làm ấm không khí trước khi vào phổi, cộng hưởng âm thanh để tạo ra giọng nói đặc trưng cho mỗi người.

Viêm xoang là tình trạng một hoặc nhiều xoang bị viêm. Tình trạng viêm làm lớp niêm mạc lót xoang sưng to, xoang bị bít tắc, hình thành dịch mủ, người bệnh bị chảy nước mũi, đau đầu, khó chịu. Có hai thể viêm xoang là viêm xoang cấp tính và viêm xoang mạn tính. Viêm xoang cấp tính thường không kéo dài quá 4 tuần. Trong khi viêm xoang mãn tính kéo dài hơn 12 tuần, tái phát thành nhiều đợt trong năm. Bệnh viêm xoang nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm trên cơ quan hô hấp, mắt, thần kinh sọ não,...

Phẫu thuật xoang mũi là phương pháp điều trị viêm xoang được chỉ định trong các trường hợp:

• Bệnh nhân bị viêm mũi xoang mạn tính, điều trị bằng nội khoa thất bại, tái phát 4-5 đợt trong năm.
• Các triệu chứng của viêm xoang làm ảnh hưởng chất lượng cuộc sống, công việc người bệnh.
• Các biến chứng của viêm xoang tiến triển đe dọa sức khỏe người bệnh.
• Viêm xoang do nấm: có khối u nấm, nấm xâm lấn
• Bệnh nhân viêm mũi xoang cấp tính có biến chứng.
• Bệnh nhân bị viêm xoang do có cấu trúc giải phẫu mũi bất thường như lệch vách ngăn mũi, polyp mũi, gai vách ngăn, phì đại cuống mũi, xẹp lõm xoang hàm, Conchabullosa cuống mũi,...

Video đề xuất:

Mối liên hệ giữa viêm xoang và polyp mũi xoang

2. Ưu điểm phẫu thuật xoang mũi

Hiện nay, phương pháp phẫu thuật xoang mũi bằng nội soi (FESS: Functional Endoscopic Sinus Surgery) được thực hiện rất phổ biến, thay thế hoàn hầu như toàn các phương pháp mổ kinh điển trước đây. Phẫu thuật nội soi ít xâm lấn, chỉ thực hiện bên trong mũi, không rạch ngoài da. Qua hình ảnh video thu về từ camera được đưa vào xoang mũi, bác sĩ sẽ dùng những dụng cụ dành riêng cho phẫu thuật nội soi thực hiện các thủ thuật làm rộng lỗ thông xoang, phục hồi sự dẫn lưu trong các xoang, chỉnh hình vách mũi, cắt cuốn mũi,...tùy theo tình trạng của bệnh nhân.

Ưu điểm phẫu thuật xoang mũi bằng nội soi là:

• Hình ảnh nội soi thu về rõ nét, giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng bệnh lý. Nếu như phẫu thuật tiệt căn trước đây, niêm mạc được loại bỏ triệt để thì với phẫu thuật nội soi, bác sĩ chỉ loại bỏ sạch bệnh lý, bảo tồn tối đa phần niêm mạc lành và các niêm mạc bệnh lý nhưng đánh giá có thể phục hồi được. Niêm mạc xoang phục hồi là cơ sở của sự lành bệnh.
• Phẫu thuật nội soi an toàn, giảm đau, ít biến chứng, bệnh nhân hồi phục nhanh. Sau phẫu thuật, khi tình trạng ổn định, bệnh nhân có thể trở về nhà trong ngày mà không cần lưu lại viện.
• Yếu tố thẩm mỹ đảm bảo do không có vết rạch ngoài da.
• Hiệu quả cao: hầu hết các bệnh nhân sau phẫu thuật có sự cải thiện rõ rệt tình trạng bệnh.

3. Chuẩn bị gì trước khi phẫu thuật xoang mũi

• Sắp xếp lịch trình, dành thời gian trước và sau mổ để chuẩn bị cho cuộc mổ và hồi phục sau mổ. Hai tuần sau mổ là khoảng thời gian rất quan trọng trong quá trình hồi phục, do đó không nên thực hiện dự định nào quan trọng trong khoảng thời gian này.
• Hút thuốc lá sẽ làm bệnh nhân dễ gặp biến chứng sau mổ. Do đó để chuẩn bị cho phẫu thuật xoang mũi, bệnh nhân và người nhà bệnh nên bỏ thuốc lá để đảm bảo sức khỏe cho người bệnh.
• Bệnh nhân sẽ được khám tổng quát để đảm bảo bệnh nhân đủ sức khỏe để thực hiện phẫu thuật.
• Bệnh nhân cần nhịn ăn trước phẫu thuật xoang mũi ít nhất 6 giờ, không uống nước ít nhất 2 giờ trước phẫu thuật. Người bệnh cần thông báo các thuốc đang sử dụng cho bác sĩ. các thuốc có thành phần kháng đông phải ngưng sử dụng trước mổ.
• Đối với phụ nữ, không nên phẫu thuật xoang mũi trong thời kỳ kinh nguyệt, vì khi có kinh nguyệt niêm mạc hốc mũi sẽ bị sung huyết, làm tăng nguy cơ xuất huyết trong và sau khi phẫu thuật.
• Giữ tinh thần thoải mái, không nên quá căng thẳng, lo lắng.

4. Nên làm gì sau khi phẫu thuật mũi xoang?

Sau mổ, người bệnh cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý, tái khám theo lịch.

Trong hai tuần đầu sau phẫu thuật mũi xoang, người bệnh phải tránh thuốc lá, khói bụi, tránh xì mũi nặng. Không làm những công việc nặng, kể cả luyện tập thể dục thể thao cường độ mạnh. Tránh tiếp xúc với những người bị cảm cúm. Không uống nhiều rượu bia, không bơi lặn.

Video đề xuất:

Phương pháp điều trị và phòng ngừa viêm xoang

XEM THÊM

• Dấu hiệu điển hình của viêm xoang
• Điều trị viêm xoang cấp tính
• [Video] Điều trị viêm xoang