Trẻ xuất hiện tình trạng ọc sữa hoặc nôn trớ đôi khi là điều xảy ra khá bình thường ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nếu tần suất này xảy ra nhiều thì có thể liên quan đến một số bệnh lý nào đó. Bài viết sẽ trình bày các thông tin chi tiết về tình trạng này của trẻ.
1. Nguyên nhân trẻ sơ sinh nôn trớ
Mặc dù có nhiều lý do khác khiến em bé có thể bị nôn, nhưng nguyên nhân có thể là do virus gây nên. Điều này có thể gây cho trẻ cảm giác khó chịu và thậm chí có thể khiến trẻ khóc. Với trẻ bị tình trạng này, thì việc bỏ bú không hoàn toàn nghiêm trọng.
Nếu trẻ nôn trớ, bạn sẽ muốn tìm hiểu nguyên nhân gây ra hiện tượng này, để có thể xác nhận rằng trẻ ổn và giúp trẻ thoải mái hơn. Các nguyên nhân phổ biến nhận biết dấu hiệu nôn trớ ở trẻ sơ sinh bao gồm:
1.1. Vấn đề cho ăn
Trong những tháng đầu tiên của bé, việc nôn trớ hoặc trẻ sơ sinh ọc sữa có thể liên quan đến các vấn đề về bú, chẳng hạn như mẹ cho bé ăn quá nhiều. Nguyên nhân ít phổ biến hơn là do dị ứng với protein trong sữa mẹ hoặc sữa công thức.
1.2. Nhiễm virus hoặc vi khuẩn
- Tắc nghẽn hoặc nhiễm trùng đường hô hấp có thể dẫn đến nôn mửa, đặc biệt là khi lên cơn ho. Và chất nhầy do cảm lạnh có thể chảy xuống phía sau cổ họng của con bạn đồng thời kích hoạt phản xạ nôn hoặc kích thích dạ dày.
- Cúm dạ dày (một bệnh nhiễm trùng đường tiêu hóa do virus) là một nguyên nhân phổ biến khác gây ra nôn mửa. Nếu nhiễm virus hoặc vi khuẩn ảnh hưởng đến niêm mạc dạ dày hoặc ruột của bé, các triệu chứng khác có thể bao gồm tiêu chảy, chán ăn, đau bụng và sốt. Em bé của bạn có thể sẽ ngừng nôn trớ sau 12 đến 24 giờ.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu, viêm phổi, viêm màng não và thậm chí là nhiễm trùng tai cũng có thể gây buồn nôn và nôn.
1.3. Vitamin và thuốc
Một số loại vitamin và một số loại thuốc (chẳng hạn như một số loại thuốc kháng sinh, thuốc kháng virus và thuốc chống viêm như ibuprofen) có thể khiến con bạn bị nôn trớ. Nếu em bé đang ăn thức ăn đặc và nếu thuốc có thể được uống cùng với thức ăn, hãy thử cho em bé ăn cùng với bữa ăn chính hoặc đồ ăn nhẹ. Nếu trẻ chưa ăn thức ăn đặc, hãy thử cho trẻ ăn ngay sau khi bạn cho trẻ bú mẹ hoặc bú bình. Nếu điều đó không hữu ích, hãy nói chuyện với bác sĩ để xem liệu có loại thuốc thay thế hay không.
1.4. Khóc quá nhiều
Khi cơn khóc kéo dài có thể kích hoạt phản xạ nôn và khiến bé nôn trớ. Mặc dù điều đó gây rắc rối, nhưng việc khóc thét lên trong lúc khóc sẽ không gây hại cho em bé. Nếu trẻ có vẻ khỏe mạnh, không có lý do gì để lo lắng.
1.5. Say tàu xe
Một số trẻ sơ sinh có xu hướng bị say tàu xe, đây có thể là một vấn đề nếu thói quen hàng ngày của bạn bao gồm việc đi ô tô. Các chuyên gia tin rằng say tàu xe xảy ra khi có sự khác biệt giữa những gì bé nhìn thấy và những gì bé cảm nhận được với các bộ phận nhạy cảm với chuyển động của cơ thể, chẳng hạn như tai trong và một số dây thần kinh.
1.6. Dị ứng thực phẩm
Buồn nôn và nôn mửa là một trong những triệu chứng mà con bạn có thể gặp phải nếu ăn thức ăn mà bé bị dị ứng. Các chất gây dị ứng phổ biến nhất là sữa bò, trứng, cá, đậu phộng, động vật có vỏ, đậu nành, hạt cây và lúa mì.
1.7. Chấn động
Trong hầu hết các trường hợp, khi bé bị ngã đập đầu thì không có gì phải lo lắng cả. Nhưng nếu em bé nôn nhiều nhiều hơn một lần sau một cú ngã hoặc một cú đánh vào đầu, bé có thể bị chấn động. Các triệu chứng khác là buồn ngủ, chóng mặt, khó chịu và lú lẫn.
Trắc nghiệm: Sự phát triển tinh thần, vận động của bé thế nào là đúng chuẩn?
Khi nào bé biết nói, biết hóng chuyện hay biết cầm cốc là "đúng chuẩn"? Điểm xem bạn biết được bao nhiêu mốc phát triển tinh thần, vận động "đúng chuẩn" của bé nhé!Nội dung trắc nghiệm được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ y khoa, Ma Văn Thấm , chuyên khoa Nhi , Phòng khám Đa khoa Quốc tế Vinmec Dương Đông(Phú Quốc)
1.8. Chất độc
Em bé của bạn có thể nôn mửa nếu nuốt phải thứ gì đó độc hại, chẳng hạn như ma túy, thuốc hoặc hóa chất. Hoặc em bé cũng có thể đã bị ngộ độc thực phẩm do thức ăn hoặc nước bị ô nhiễm.
1.9. Tắc ruột
Nôn mửa đột ngột và dai dẳng có thể là triệu chứng của một số bệnh hiếm gặp liên quan đến tắc ruột, chẳng hạn như lồng ruột, rối loạn chuyển động (xoắn ruột) hoặc bệnh Hirschsprung (tắc nghẽn do cơ chuyển động kém trong ruột).
Bởi vì tắc nghẽn có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, mất nước và các vấn đề sức khỏe khác, chúng thường cần được chăm sóc y tế ngay lập tức và có thể phải phẫu thuật.
1.10. Hẹp môn vị
Tình trạng hiếm gặp này thường phát triển trong vài tuần đầu tiên của cuộc đời và gây ra nôn mửa mạnh. Trẻ bị hẹp môn vị nôn trớ do cơ dẫn từ dạ dày vào ruột dày lên khiến các chất trong dạ dày không thể đi qua được.Vì tình trạng này có thể dẫn đến suy dinh dưỡng, mất nước và các vấn đề sức khỏe khác, cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Nếu bạn nghĩ rằng con bạn có thể bị tình trạng này, hãy liên hệ với bác sĩ càng sớm càng tốt. Hẹp môn vị có thể được điều chỉnh bằng phẫu thuật.
2. Dấu hiệu ọc sữa hay nôn trớ ở trẻ
Có thể khó nhận ra sự khác biệt này, bởi vì nôn và ọc sữa (trào ngược dạ dày thực quản) tương tự nhau và cả hai đều thường xảy ra sau khi bú, nhưng có một vài điểm có thể giúp chúng ta hiểu được rõ hơn hai hiện tượng này:
- Ọc sữa: Khi em bé ọc sữa, nó sẽ ra một cách dễ dàng, ít hoặc không có lực. Thức ăn trong dạ dày có thể trào lên cổ họng hoặc bé cũng có thể nuốt không khí khi bú. Khi không khí đó trở lại dưới dạng ợ hơi, một số chất lỏng có thể đi cùng với nó. Điều này là bình thường ở trẻ sơ sinh và thường không có gì đáng lo ngại.
- Nôn trớ: Khi bé rặn mạnh, các chất trong dạ dày sẽ bắn ra ngoài một cách mạnh mẽ khiến mẹ khó chịu. Số lượng chất nôn có thể sẽ nhiều hơn so với khi trẻ ọc sữa. Ngoài ra, trẻ cũng có thể có các triệu chứng khác, chẳng hạn như sốt hoặc quấy khóc.
3. Tôi có thể làm gì để giúp khi con tôi nôn trớ?
Trong hầu hết các trường hợp, em bé sẽ ngừng nôn mà không cần điều trị, nhưng sau đây là một số điều bạn có thể làm để giúp bé cảm thấy tốt hơn:
- Khi trẻ thức hãy cho trẻ nằm thẳng, nằm sấp hoặc nằm nghiêng.
- Ngăn ngừa mất nước bằng cách thường xuyên cung cấp chất lỏng
4. Làm thế nào tôi có thể giữ cho con tôi không bị mất nước sau khi nôn?
Cách tiếp cận để giữ cho em bé của bạn đủ nước phụ thuộc vào mức độ và tần suất trẻ nôn trớ. Mất nước có thể là một vấn đề nghiêm trọng đối với trẻ sơ sinh vì nôn mửa khiến trẻ mất đi chất lỏng quý.
Hãy gọi cho bác sĩ của bé để được tư vấn cách để bù nước cho bé. Nếu trẻ bị nôn nhiều, bác sĩ có thể đề nghị dùng dung dịch điện giải không kê đơn cho trẻ em để thay thế chất lỏng, muối và khoáng chất đã mất. Bác sĩ có thể đề xuất một giải pháp cụ thể và tư vấn lượng bao nhiêu cho con bạn dựa trên cân nặng và độ tuổi của con.
5. Tôi có nên cho bé uống thuốc trị nôn trớ không?
Không. Không cho em bé của bạn bất kỳ loại thuốc chống buồn nôn theo toa hoặc không kê đơn nào trừ khi bác sĩ đề nghị.
Nhiều bậc cha mẹ lo lắng rằng một đứa trẻ đang nôn trớ có thể bị nghẹt thở nếu nằm ngửa khi ngủ. Nhưng điều này cực kỳ khó xảy ra nếu:
- Bé thường nằm ngửa khi ngủ
- Bé không có dấu hiệu khiến bé khó khai và thông đường thở.
Nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ khỏe mạnh có thể nằm ngửa khi ngủ một cách an toàn, ngay cả khi chúng đang nôn trớ. Vì cơ thể trẻ sơ sinh có các phản xạ (quay đầu, ho và nuốt) để ngăn chất lỏng xâm nhập vào đường thở.
Hơn nữa, thực sự có thể dễ dàng hơn để bé giữ đường thở sạch chất lỏng khi ngủ nằm ngửa vì cách khí quản (khí quản) và thực quản (ống từ cổ họng đến dạ dày) được định vị trong cơ thể.
Nhiều nghiên cứu về hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS) không cho thấy bằng chứng cho thấy trẻ nằm ngửa khi ngủ có nhiều khả năng bị sặc vì nôn hơn trẻ nằm sấp.
Nhưng ở trẻ sơ sinh có một số bệnh lý, có thể bị sặc khi nôn trớ vì trẻ không được thông thoáng đường thở khi ngủ. Nếu em bé của bạn bị dị tật bẩm sinh có thể khiến thức ăn và chất lỏng đi vào khí quản (như sứt môi hoặc hở thanh quản), bác sĩ có thể yêu cầu bạn đặt em bé của bạn nằm sấp hoặc nghiêng để ngủ. nghẹt thở.
6. Một số biện pháp cải thiện tình trạng ọc sữa hay nôn trớ ở trẻ
Không phải lúc nào bạn cũng có thể giữ cho con mình không bị ốm do các bệnh gây ra nôn trớ, nhưng đây là một số biện pháp hữu ích:
- Nếu trẻ ọc sữa sau khi bú, hãy cho trẻ bú với lượng nhỏ hơn và cho trẻ ợ hơi thường xuyên hơn. Giữ trẻ đứng thẳng trong khoảng nửa giờ sau khi ăn xong cũng có ích.
- Để giảm thiểu tình trạng say tàu xe, hãy sắp xếp nhiều điểm dừng trong chuyến đi để bé có cơ hội hít thở không khí trong lành và xoa dịu cơn đau bụng. Nếu trẻ đang ăn bổ, hãy cho trẻ một bữa ăn nhẹ trước chuyến đi và cung cấp nhiều nước để giữ cho cô ấy đủ nước.
- Nếu em bé của bạn có nhiều đờm và chất nhầy do nhiễm trùng đường hô hấp, hãy thử dùng ống tiêm bóng đèn để thông mũi cho bé. Trẻ có thể sẽ không thích nó, nhưng nó không đau và có thể giúp bạn nhẹ nhõm hơn.
7. Sau khi nôn trớ, khi nào trẻ có thể ăn dặm trở lại?
Bác sĩ của bé có thể khuyên bạn nên cho bé không ăn thức ăn rắn trong một thời gian nhất định sau bất kỳ tình trạng nào gây nôn ở trẻ. Sau đó, nếu tình trạng nôn trớ của bé giảm bớt hoặc chấm dứt hoặc trẻ cảm giác thèm ăn trở lại, bạn có thể từ từ đưa bé trở lại chế độ ăn uống thông thường gồm các chất rắn, bao gồm carbohydrate phức hợp (như ngũ cốc và gạo), thịt nạc, sữa chua, trái cây và rau. Nhưng tránh ăn những thức ăn béo vì chúng khó tiêu hóa hơn.
Lưu ý: Chế độ này khác với chế độ ăn BRAT (chuối, cơm, sốt táo và bánh mì nướng) mà bác sĩ từng kê đơn. Các nghiên cứu cho thấy rằng áp dụng chế độ ăn uống tiêu chuẩn có thể rút ngắn thời gian hồi phục vì nó phục hồi các chất dinh dưỡng thiết yếu mà cơ thể cần để chống lại nhiễm trùng.
Nếu tình trạng nôn trớ kéo dài không rõ nguyên nhân thì bạn nên đưa bé đến gặp các bác sĩ chuyên khoa Nhi để được khám và tư vấn điều trị sớm.
Ở Việt Nam hiện nay cứ 10 trẻ dưới 5 tuổi có đến 7 trẻ thiếu kẽm và 10 bà mẹ có thai có đến 8 người bị thiếu kẽm. Tỷ lệ thiếu kẽm ở phụ nữ có thai là 80,3%, phụ nữ tuổi sinh đẻ 63,6% và trẻ em dưới 5 tuổi là 69,4%. Biểu hiện bé thiếu kẽm thường thấy đó chính là chậm tăng trưởng, suy dinh dưỡng nhẹ và vừa, chậm tăng trưởng chiều cao, và có 1 số triệu chứng quan sát được như trẻ chán ăn hoặc giảm ăn, giảm bú, không ăn thịt cá, chậm tiêu, táo bón nhẹ, buồn nôn và nôn kéo dài ở trẻ. Bên cạnh việc bổ sung kẽm hợp lý, cha mẹ cũng cần bổ sung cho trẻ các vitamin và khoáng chất quan trọng khác như lysine, crom, vitamin nhóm B,... cho con ăn ngon, có hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.
Nguồn tham khảo: babycenter.com