Mổ nội soi tạo hình hẹp khúc nối niệu quản bể thận

1. Tổng quan hẹp khúc nối bể thận - niệu quản

Hẹp khúc nối bể thận-niệu quản là sự tắc nghẽn trong khung chậu của thận. Khung chậu của thận nằm ở đầu trên của mỗi niệu quản (ống dẫn nước tiểu từ thận đến bàng quang). Xương chậu thận có hình dạng như một chiếc phễu để thu thập nước tiểu. Trong trường hợp bình thường mỗi quả thận sẽ có niệu quản.

Thận lọc máu của chất thải và nước dư thừa tạo ra nước tiểu. Nước tiểu được gom lại tại khúc nối bể thận - niệu quản và sau đó chảy xuống niệu quản để vào bàng quang. Với trường hợp hẹp khúc nối bể thận-niệu quản sẽ làm cho dòng nước tiểu bị chậm hoặc dừng hẳn lại. Điều này làm tăng nguy cơ tổn thương thận. Trong tất cả các trường hợp bị hẹp khúc nối bể thận-niệu quản chỉ có một thận bị ảnh hưởng.

Hầu hết các vật cản gây hẹp khúc nối bể thận-niệu quản đều có mặt khi sinh. Đây là một dấu hiệu cho thấy cấu trúc của niệu quản hoặc thận hình thành không chính xác khi thai nhi đang phát triển. Một số vật cản khác nhau có thể xuất hiện khi sinh bao gồm:

• Mở niệu quản quá hẹp. Có sai lầm về số lượng hoặc sự sắp xếp của các tế bào cơ nhỏ trong niệu quản. Những tế bào này chịu trách nhiệm cho các cơn co thắt cơ bắp đẩy nước tiểu từ thận xuống bàng quang.
• Các nếp gấp bất thường trong thành của niệu quản có thể hoạt động như van.
• Xoắn có thể hình thành dọc theo đường niệu quản
• Niệu quản nối với khung chậu thận ở vị trí quá cao tạo ra một góc bất thường giữa niệu quản và thận
• Có một mạch máu bất thường có thể ấn hoặc bóp méo khúc nối bể thận-niệu quản.

Các triệu chứng của hẹp khúc nối bể thận-niệu thường gặp như nhiễm trùng đường tiết niệu kèm theo sốt, đau bụng hoặc trên lưng sau khi uống nước, sỏi thận, máu trong nước tiểu...

Ở trẻ sơ sinh bị hẹp khúc nối bể thận - niệu quản có thể tự cải thiện trong vòng 18 tháng đầu đời. Nếu lưu lượng nước tiểu không cải thiện và tắc nghẽn vẫn còn sau 18 tháng, thì phẫu thuật là phương pháp cần thiết để khắc phục tình trạng này.

2. Mổ nội soi tạo hình hẹp khúc nối bể thận-niệu quản

Để thực hiện phẫu thuật này, bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng để đưa ra chỉ định tiến hành. Những trường hợp được chỉ định thực hiện phương pháp phẫu thuật này là hẹp khúc nối bể thận-niệu quản bẩm sinh có triệu chứng ứ nước thận, hẹp khúc nối bể thận-niệu quản có biến chứng của ứ nước thận.

Bệnh nhân được kiểm tra các chỉ số trước khi tham gia vào cuộc phẫu thuật. Chụp niệu đồ tĩnh mạch, cắt lớp vi tính và xét nghiệm đánh giá chức năng của thận. Một điều quan trọng là bệnh nhân phải điều trị hết nhiễm khuẩn niệu hoặc bệnh toàn thân trước khi tiến hành phẫu thuật.

Trước mỗi cuộc phẫu thuật, ngoài việc chuẩn bị bệnh nhân, dụng cụ, phòng mổ, phẫu thuật viên, thì việc chuẩn bị các biên bản vô cùng quan trọng. Nó bao gồm: biên bản hội chẩn, biên bản duyệt mổ, biên khán tiền khẩu, tiền mê và biên bản cam đoan của người nhà bệnh nhân.

2.1. Quy trình mổ nội soi tạo hình khúc nối bể thận-niệu quản

Bệnh nhân được gây mê nội khí quản. Sau đó, được điều chỉnh tư thế phù hợp để tiến hành xác định vị trí đặt trocar. 3 trocar sẽ được đưa vào khoang sau phúc mạc. Lúc này, phẫu thuật viên sẽ lấy cơ thắt lưng chậu làm mốc để bóc tách bộ niệu quản và phẫu tích niệu quản lên đến bể thận. Đồng thời phẫu tích cả hai mặt trước và sau của bể thận, khúc nối, cực dưới thận. Tiếp theo, sẽ tạo hình bể thận và tạo hình niệu quản, rồi đặt ống nội quản bằng sonde và khâu bể thận-nội quản lại.

2.2. Theo dõi sau phẫu thuật và xử lý các biến chứng

Sau phẫu thuật tạo tạo hình bể thận-niệu quản để điều trị hẹp khúc nối bể thận-niệu quản, bệnh nhân sẽ được theo dõi xem có bị rách phúc mạc không. Nếu xảy ra trường hợp này, cơ thể là do quá trình khâu không đảm bảo tiêu chuẩn. Để khắc phục, phẫu thuật viên có thể khâu lại hoặc dùng dụng cụ vén tạng nội soi để mở rộng phẫu trường. Bên cạnh đó, cũng cần theo dõi xem bệnh nhân có bị tổn thương mạch máu không. Tình trạng này có thể do quá trình phẫu tích. Vì vậy, trong khi mổ cần phải phẫu tích cẩn thận, xác định rõ mốc giải phẫu, đồng thời bình tĩnh xử trí nếu cần có thể chuyển sang mổ mở.

Phẫu thuật nội soi hẹp khúc nối bể thận-niệu quản có thể sẽ có những tai biến như rò nước tiểu sau mổ (đặt lại ống thông niệu quản) hay nhiễm khuẩn niệu (điều trị bằng kháng sinh)

Quy trình mổ nội soi tạo hình hẹp khúc nối bể thận-niệu quản có thể để lại các biến chứng sau khi phẫu thuật, vì thế bệnh nhân cần lựa chọn các bệnh viện có chuyên môn tốt có thể thăm khám, điều trị, đồng thời có thể xử trí các biến chứng ngay, tránh ảnh hưởng về sau.

Nguồn tham khảo: my.clevelandclinic.org