Bài viết được viết bởi BS. Trần Thị Huyền Trang, Khoa Xét nghiệm, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Vỡ hồng cầu trong cơ thể là kết quả của các cơ chế sinh hóa, miễn dịch, sinh lý hoặc hóa học. Mẫu máu bị vỡ hồng cầu có ảnh hưởng rất lớn đến kết quả xét nghiệm như nhiễu quang phổ, nhiễu hóa học.
1. Vỡ hồng cầu là gì?
Vỡ hồng cầu (huyết tán) được định nghĩa là sự phóng thích các thành phần bên trong tế bào hồng cầu và các tế bào máu khác vào trong huyết tương. Việc giải phóng hemoglobin làm cho huyết thanh hoặc huyết tương xuất hiện màu đỏ nhạt đến màu đỏ anh đào.
2. Nguyên nhân của huyết tán
Huyết tán trong cơ thể là kết quả của các cơ chế sinh hóa, miễn dịch, sinh lý hoặc hóa học. Huyết tán có thể là nội mạch và ngoại mạch. Huyết tán nội mạch là rất hiếm và thường là kết quả của phản ứng truyền máu hoặc thiếu máu tan máu. Huyết tán ngoại mạch máu là khá phổ biến và xảy ra trong các kỹ thuật lấy máu tĩnh mạch, xử lý, vận chuyển và lưu trữ mẫu xét nghiệm không đúng gây ra các sai số trước xét nghiệm.
3. Cơ chế ảnh hưởng đến kết quả các xét nghiệm
- Giải phóng các thành phần của các tế bào máu vào huyết tương hoặc huyết thanh. Một số thành phần tế bào có nồng độ trong tế bào cao gấp 10 lần ngoại bào, tán huyết trong huyết thanh/huyết tương dẫn đến tăng nồng độ các thành phần này (ví dụ Kali, Aspartate aminotransferase, lactat dehydrogenase...).
- Nhiễu quang phổ/ đo màu bởi hemoglobin: Hemoglobin hấp thụ ánh sáng rất mạnh ở bước sóng 415nm nên nó có thể gây nhiễu trong một vài phương pháp xét nghiệm mà độ hấp thụ được được đo ở bước sóng gần với độ hấp thụ tối đa của oxyhemoglobin ( 410, 540, 580nm).
- Nhiễu hóa học: Các thành phần trong tế bào máu có thể gây nhiễu trực tiếp hoặc gián tiếp tới việc đo các chất phân tích. Adenylate kinase phóng thích từ hồng cầu có thể gây nên tăng Creatine kinase và tăng CK-MB. Hemoglobin tự do cùng với hoạt động giả peroxidase gây ức chế việc hình thành màu diazonium. Men Proteases phóng thích từ tế bào làm giảm hoạt động các yếu tố đông máu và làm tăng hình thành các sản phẩm tách fibrin. Hemoglobin có thể gây nhiễu do phản ứng với một hoặc nhiều thành phần của thuốc thử.
Xét nghiệm sinh hóa máu phổ biến bị ảnh hưởng bởi mẫu huyết tán
| Tăng | Giảm |
| Kali | Troponin T |
| Lactate Dehydrogenase (LDH) | Haptoglobin |
| SGOT / AST | Bilirubin |
| SGPT/ ALT | Amylase |
| Creatine Kinase (CK) | |
| Sắt | |
| Phospho | |
| Protein TP | |
| Albumin | |
| Magiê | |
| Canxi | |
| Alkaline Phosphatase (ALP) |
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là cơ sở y tế chất lượng cao tại Việt Nam với đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo bài bản, chuyên sâu trong nước và nước ngoài, giàu kinh nghiệm.
Hệ thống thiết bị y tế hiện đại, tối tân, sở hữu nhiều máy móc tốt nhất trên thế giới giúp phát hiện ra nhiều căn bệnh khó, nguy hiểm trong thời gian ngắn, hỗ trợ việc chẩn đoán, điều trị của bác sĩ hiệu quả nhất. Không gian bệnh viện được thiết kế theo tiêu chuẩn khách sạn 5 sao, mang đến cho người bệnh sự thoải mái, thân thiện, yên tâm.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
