Mắt khô rát, nổi cộm, phải làm sao?

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thái Hưng - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng. Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thái Hưng có kinh nghiệm 13 năm là bác sĩ điều trị bệnh về mắt.

Khô mắt, cộm mắt là một triệu chứng hết sức phổ biến ảnh hưởng hơn 37 triệu người trên thế giới. Đó là cảm giác cộm xốn mắt khó chịu mà bạn thường gặp phải sau khi nhìn màn hình vi tính sau một thời gian dài không chớp mắt. Bạn cũng có thể có cảm giác cộm xốn - khá phổ biến ở những người khô mắt khi bạn nhìn chăm chú hay quá tập trung vào điều gì và quên chớp mắt thường xuyên.

1. Vì sao bệnh khô mắt trở nên phổ biến và ai cũng mắc phải?

Hầu hết mọi người đã, đang và sẽ có khô mắt ở vài thời điểm trong cuộc đời họ. Tuy nhiên, có vài trường hợp khô mắt là triệu chứng của một vấn đề thị giác nghiêm trọng hơn.

Bệnh khô mắt mỏi mắt là biểu hiện phổ biến của nhiều người hiện nay, đặc biệt là dân văn phòng thường xuyên phải ngồi trước màn hình máy tính. Mắt khô rát tuy không quá nguy hiểm nhưng sẽ gây nên triệu chứng mắt mệt mỏi, đỏ, rát giảm hiệu suất làm việc.

Nghiêm trọng nhất người bệnh có thể dần dần giảm thị lực. Khô mắt làm người bệnh luôn có cảm giác đôi mắt bỏng rát, nóng, mệt mỏi nặng trĩu. Những biểu hiện thường thấy là nhìn lờ mờ sau khi chớp mắt, chảy nước mắt liên tục, ra ghèn trắng ở 2 hốc mắt.

2. Nguyên nhân khô mắt?

Khô mắt được gây ra bởi mắt bạn không sản xuất đủ chất bôi trơn hay nước mắt để làm nó ẩm ướt mọi lúc. Thiếu chất bôi trường thường gây ra cảm giác cộm xốn khó chịu mà chúng ta hay bị kèm với khô mắt.

Có nhiều nguyên nhân làm mắt bạn không sản xuất đủ lượng nước mắt, nhưng những nguyên nhân phổ biến nhất là:

Vì sao chúng ta dễ bị khô mắt?

• Số lượng nước mắt tiết ra không đủ: Các tuyến lệ trong và quanh mi mắt có nhiệm vụ tiết nước làm ướt mắt. Khả năng này sẽ giảm dần theo tuổi tác, hoặc những người mắc bệnh về mắt. Ngoài ra những yếu tố như gió, thời tiết môi trường ô nhiễm cũng làm mắt dễ bị khô. Đặc biệt, với những người thường xuyên phải tiếp xúc với máy vi tính sẽ làm tăng tốc độ bay hơi của nước mắt dẫn đến tình trạng khô mắt.
• Chất lượng nước mắt không tốt: Màng phim nước mắt gồm 3 lớp: lớp mỡ, lớp nước và lớp nhầy. 3 lớp này cùng nhau bảo vệ nhãn cầu khỏi các yếu tố bên ngoài. Lớp nhầy giúp dàn đều nước mắt trên giác mạc, lớp mỡ hạn chế sự bốc hơi nước giúp mắt luôn ẩm ướt.

Khô mắt là do nước bị bốc hơi quá nhanh hoặc nước không thể dàn phẳng trên bề mặt mắt. Khi 3 lớp này bị mất cân bằng sẽ làm tăng tốc độ bay hơi của nước mắt, khiến mắt bị khô. Ngoài ra một số bệnh có thể gây nên những xáo trộn ở lớp nhờn và lớp nhầy, cũng sẽ khiến mắt dễ bị khô.

• Các bệnh lý như viêm bờ mi, trứng cá đỏ cũng có thể ngăn cản lớp nhầy sản xuất nước.
• Những vấn đề thị lực cụ thể thường gây ra khô mắt như một triệu chứng.
• Dành thời gian dài trước màn hình là nguyên nhân phổ biến của khô mắt. Thông thường khi làm việc với máy tính nhiều, cần sự tập trung cao độ sẽ dẫn đến tình trạng giảm số lần chớp mắt (tần suất bình thường: 12 – 14 lần/phút) khiến tuyến lệ hoạt động ít hơn. Đồng thời, môi trường mở điều hòa liên tục, khói thuốc lá cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc sản xuất nước mắt. Bởi vậy khô mắt là chứng bệnh gặp nhiều ở dân văn phòng thời hiện đại
• Tiếp xúc với gió, máy điều hòa và máy sưởi có thể làm khô mắt
• Đeo kính áp tròng thời gian dài
• Tác dụng phụ của các loại thuốc cụ thể.

3. Nhận biết khô mắt qua những biểu hiện nào?

Biểu hiện của khô mắt rất đa dạng:

• Ngứa mắt, nhức mắt, cảm thấy mắt nặng
• Cảm thấy như có dị vật trong mắt
• Thường xuyên thấy cộm mắt, cay mắt, đau rát
• Ra dử mắt dính hoặc ra nhiều bọt trắng ở 2 góc mắt
• Nhòe mắt phải chớp mắt liên tục mới hết
• Cảm thấy buồn ngủ, khó mở mắt vào buổi sáng

4. Điều trị

Khi nghĩ đến việc chữa trị khô mắt, quan trọng là việc cân nhắc hai lựa chọn riêng biệt, phòng ngừa và điều trị hoặc chữa trị. Nếu bạn muốn tránh khô mắt, nên tốt hơn hết là phòng ngừa khô mắt qua một vài kỹ thuật cơ bản.

• Đeo kính dành cho việc sử dụng vi tính hoặc tròng kính đặc biệt giúp ngăn ngừa khô mắt do nhìn vào màn hình vi tính quá lâu. Tròng kính Eyezen lọc ánh sáng xanh khỏi màn hình và giảm khó chịu mắt do nhìn màn hình quá lâu.
• Cho mắt nghỉ ngơi thường xuyên khi làm việc trên máy tính hoặc trước màn hình để mắt được nghỉ ngơi vài phút.
• Các bài tập mắt đơn giản có thể giúp phòng ngừa khô mắt. Một bài tập hiệu quả là luân phiên giữa nhắm nhẹ mắt và nhắm chặt mắt. Làm như vậy 20 lần một ngày để tăng mức độ chớp mắt. Việc này sẽ tự động tăng sản xuất nước mắt trong mắt bạn.
• Hạn chế để mắt tiếp xúc trực tiếp với khói bụi và ánh sáng. Nên đeo kính khi ra ngoài để bảo vệ mắt khỏi tác nhân gây hại từ môi trường. Tránh để gió như máy sấy, quạt, máy lạnh thổi trực tiếp vào mắt. Thường xuyên nhỏ nước mắt nhân tạo để tránh khô mắt.
• Không thức khuya, ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi ngày giúp mắt có thời gian nghỉ ngơi tốt nhất.
• Không hút thuốc hoặc hoặc không để khói thuốc dính trực tiếp vào mắt
• Có một chế độ dinh dưỡng hợp lý, thường xuyên bổ sung thức ăn chứa Omega-3 (có nhiều trong cá) và Beta-Carotene (trong các loại rau củ màu vàng, đỏ), tăng cường chất chống oxy hóa giúp tăng sức khỏe đôi mắt.

Nguyên tắc khi làm việc với máy tính giúp giảm tình trạng khô mắt

• Để tầm mắt cao hơn trung tâm màn hình máy tính 10-20cm.
• Khoảng cách tối thiểu giữa mắt và màn hình máy tính là 50cm.
• Thường xuyên chớp mắt, nhắm chặt mắt và xoay tròn mắt để giúp điều tiết chất nhờn tốt hơn.
• Thực hiện quy tắc 20-20-20: Cứ 20 phút làm việc với máy vi tính để mắt giải lao 20 giây và nhìn tập trung vào một vật cách khoảng 20 feet (khoảng 6 mét).
• Thường xuyên khám mắt định kỳ.

Khô mắt có thể khiến bạn khó chịu, cộm mắt, đau rát, ra nhiều dử mắt dính. Đừng coi thường những biểu hiện khác lạ của mắt. Bất cứ biểu hiện nào cũng đang báo hiệu cho bạn một vấn đề nào đó. Khô mắt cũng vậy. Nếu bạn đã sẵn bị khô mắt, có nhiều lựa chọn điều trị để cân nhắc để bạn có thể cảm thấy dễ chịu hơn.

• Thuốc nhỏ mắt hay nước mắt nhân tạo giúp bôi trơn mắt bằng cách tự nhiên nhất mà không cần dùng thuốc. Chúng có ở hầu hết các cửa hàng tiện lợi và nhà thuốc, và là cách tiện lợi và hiệu quả để giảm khó chịu tức thời.
• Một cách can thiệp quyết liệt hơn là phẫu thuật. Phẫu thuật sẽ dành cho những trường hợp nghiêm trọng và không nên cân nhắc thực hiện khi chưa có sự tư vấn của bác sĩ.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.