Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Ơn - Bác sĩ Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
U xơ tử cung là bệnh lý phụ khoa lành tính, thường gặp ở phụ nữ độ tuổi sinh đẻ, trung bình cứ 5 người phụ nữ lại có một người mắc u xơ tử cung. Đa số các trường hợp mắc u xơ tử cung không có triệu chứng chỉ phát hiện tình cờ qua khám phụ khoa.
1. U xơ tử cung là gì?
U xơ tử cung là khối u lành tính không rõ nguyên nhân do sự phát triển quá mức của sợi cơ trơn tử cung. U xơ tử cung có thể có một hay nhiều u, đường kính thay đổi từ vài milimet đến vài chục milimet. Đây là một loại u lành tính và thường không phát triển thành ung thư.
Tuỳ vào vị trí khối u xơ có thể phân chia u xơ tử cung thành các loại:
- Dưới thanh mạc
- Trong cơ tử cung
- Dưới niêm mạc
- Có thể ở cổ tử cung hoặc trong dây chằng rộng
2. Lý do phụ nữ hay bị u xơ tử cung
Nhiều nghiên cứu cho rằng sự phát triển của khối u chịu ảnh hưởng của nội tiết tố estrogen. Nồng độ estrogen tăng cao dẫn đến tăng sinh tổ chức cơ và niêm mạc tử cung. U xơ thường teo lại hoặc mất đi khi phụ nữ đến độ tuổi mãn kinh. Có nhiều nghiên cứu khác cho thấy sự liên quan của u xơ tử cung đến sức khỏe sinh sản: Phụ nữ đẻ ít, vô sinh, hay sảy thai nhiều lần,... có nguy cơ mắc u xơ tử cung. Tuy nhiên bệnh vẫn gặp ở phụ nữ đẻ nhiều con.
3. Dấu hiệu của u xơ tử cung
Phần lớn phụ nữ mắc u xơ tử cung không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, tùy theo độ lớn và vị trí của khối u gây áp lực lên thành tử cung, chèn ép lên các cơ quan của cơ thể gây ra những biểu hiện như:
- Đau tức vùng hạ vị hoặc hố chậu, đau nhiều hơn trước hoặc trong khi hành kinh;
- Đau tức vùng bụng dưới trong và sau khi giao hợp; khối u chèn vào bàng quang gây rối loạn tiểu tiện (bí tiểu, tiểu tiện nhiều lần, tiểu dắt, tiểu són)
- Chèn vào niệu quản làm ứ đọng nước tiểu và chèn vào trực tràng gây táo bón,
Ngoài ra triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân mắc u xơ tử cung đó là xuất huyết tử cung bất thường (rong kinh, rong huyết, cường kinh,...).
Khi khám thực thể, người bệnh mắc u xơ tử cung có thể có những dấu hiệu như: toàn trạng bình thường hoặc nhợt nhạt, thiếu máu, tử cung to, chắc, mật độ không đều, di động theo cổ tử cung, triệu chứng phúc mạc do khối u xơ tử cung thoái hoá, hoại tử.
4. Chẩn đoán u xơ tử cung
Các xét nghiệm cận lâm sàng được chỉ định trong chẩn đoán u xơ tử cung gồm có:
- Siêu âm: Kỹ thuật này giúp xác định có u xơ tử cung (phân biệt u nang buồng trứng).
- Có thể sử dụng CT- scan, MRI trong những trường hợp khó (u to, cần chẩn đoán phân biệt...).
- Chụp niệu đồ tĩnh mạch (UIV) giúp đánh giá chèn ép niệu quản, thận.
Chẩn đoán phân biệt u xơ tử cung với các bệnh lý khác:
- Xuất huyết tử cung bất thường do chu kỳ không rụng trứng hay bệnh lý tăng sinh nội mạc tử cung hay bệnh lý ác tính của nội mạc tử cung.
- Đau vùng chậu (do lạc nội mạc ở cơ tử cung, lạc nội mạc buồng trứng, thai ngoài tử cung, u nang buồng trứng xoắn, viêm phần phụ).
- Khối u hạ vị (thai, lạc nội mạc ở cơ tử cung, polyp tử cung, khối u buồng trứng, leiomyosarcoma).
5. Điều trị u xơ tử cung
Mục tiêu điều trị u xơ tử cung nhằm giảm nhẹ các triệu chứng (xuất huyết tử cung bất thường, đau, các triệu chứng do khối u chèn ép các cơ quan lân cận...), đồng thời làm giảm kích thước khối u xơ. Việc lựa chọn phương pháp điều trị tùy thuộc vào kích thước, vị trí, số lượng, mức độ phát triển của khối u (to hay nhỏ, dưới niêm mạc, trong cơ hay dưới thanh mạc), các triệu chứng kèm theo (chảy máu, đau, chèn ép, vô sinh), tình trạng mãn kinh, nguyện vọng của người bệnh (giá thành, sự thuận lợi, mong muốn bảo tồn tử cung, tác dụng phụ).
Trường hợp u xơ tử cung nhỏ, chưa gây biến chứng, phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh khối u xơ sẽ không phát triển nữa...thì bệnh nhân có thể không cần phẫu thuật mà chỉ cần theo dõi, điều trị nội khoa và tái khám định kỳ.
Bệnh nhân u xơ tử cung được chỉ định phẫu thuật: khi có 1 trong các yếu tố sau:
- U xơ tử cung to ≥ 12 tuần có triệu chứng.
- Xuất huyết tử cung bất thường
- Điều trị nội khoa thất bại
- U xơ tử cung dưới niêm, rong huyết.
- U xơ tử cung có biến chứng (chèn ép bàng quang, niệu quản).
- U xơ tử cung hoại tử, nhiễm trùng, điều trị nội thất bại.
- U xơ to nhanh, nhất là sau mãn kinh.
- Bệnh nhân mắc kèm các bệnh lý khác: Ung thư cổ tử cung, ung thư niêm mạc tử cung, tăng sinh nội mạc tử cung không điển hình, sa sinh dục
- Vô sinh, sảy thai liên tiếp.
- Khối u vùng hạ vị không phân biệt được với khối u buồng trứng.
Mục đích phẫu thuật lấy khối nhân xơ bảo tồn tử cung hay cắt tử cung toàn phần tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý và nguyện vọng của người bệnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
